Hukmronligi davrida dinga munosabat

RTHYhukmronligi davrida dinga munosabat

1-Mavzu: Roshid xalifalar hukmronligi davridagi islohotlarning mohiyati. Ummaviylar va abbosiylar hukmronligi davrida dinga munosabat

Reja:

Rashid halifaligida dinga munosabat.

Abbosiylar davrida dinga munosabat.

Umaviyla hukmronlogida dinga munosabat.

:
:

` Rashidun xalifalari yangi pul dizayni oʻrniga oʻz tangalariga “Bismillah” iborasini qoʻshib, sosoniylar timsoli (hilol-yulduz, olovli ibodatxona, soʻnggi imperatorXosrav II surati) belgilaridan foydalanganlar.

Rashidun xalifaligi (Rashidun xalifaligi) islom payg‘ambari Muhammad vafotidan keyin vujudga kelgan va to‘rt xalifaning hukmronligini qamrab olgan davr. Bu davr islohotlari islom jamiyatining ilk davrida sodir boʻlib, islom davlatini barpo etish va boshqarishda muhim rol oʻynagan. Rashidun xalifalari mos ravishda Abu Bakr, Umar, Usmon va Alidir. Bu davrda islohotlar islom davlatini siyosiy, ma'muriy, moliyaviy va ijtimoiy sohalarda institutsionallashtirish va mustahkamlashni maqsad qilganlar.

Rashidun xalifaligi tangasi. Vizantiya taqlidi. (647–670). Vizantiya figurasi bilan (Konstans II salibchilar tayoqini va salibchilar globusini ushlab turadi)

• Abbosiylar — arab xalifalari sulolasi (750–1258), Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) ning amakilari Abbos avlodlari. Abu Muslim harakati natijasida hokimiyat tepasiga kelgan. Dastlabki poytaxti — Kufa shahri. „Saffoh“ („Xunrez“) laqabi bilan mashhur boʻlgan Abul-Abbos Abdulloh sulolaning birinchi xalifasi edi. Ikkinchi xalifa Saffohning ukasi Abu Jaʼfar Mansur (754–775) Bagʻdod shahriga asos solib, poytaxtni shu yerga koʻchiradi. Abbosiylar hukmronligining dastlabki davrida savdo-sotiq rivojlanadi. Bagʻdod Sharqning yirik savdo markaziga aylanadi, ilm-fan ravnaq topib, falsafa, matematika, tibbiyot va boshqa fanlarga oid koʻplab asarlar yaratiladi. Andalusiya (Ispaniya)dan tashqari butun musulmon mamlakatlari — Magʻribdan to Movarounnahrgacha abbosiylar qoʻl ostiga oʻtad

Abbosiylar (arabcha: العبّاسيّون, Abbāsīyūn) — Arab xalifalarining sulolasi. 1.Abul Abbos Saffoh, Abdulloh ibn Muhammad ibn Ali ibn Abdulloh ibn Abbos ibn Abdulmuttalib (722-750-754). 2.Abu Jaʼfar al-Mansur (714-754-775) 3.Al-Mahdiy, Abu Abdulloh Muhammad ibn Abu Jaʼfar al-Mansur (744-775-785). 4.Al-Hodiy, Abu Muhammad Muso ibn al-Mahdiy (766-785-786). 5.Horun al-Rashid ibn al-Mahdiy (765-786-809).

• Umaviylar davrida arablar gʻarbda Shimoliy Afrika, Pirenei yarim orolining katta qismi, sharqda Tabariston, Jurjon, Movarounnahr, Sind va boshqa hududlarni bosib olishgan. Muoviya 1 (661—680) va Abdulmalik davrida (685—705) davlatning harbiy, siyosiy, iqtisodiy qudratini oshiruvchi bir qancha maʼmuriy va harbiy islohotlar oʻtkazilgan. Hususan, halifa lavozimi nasliy boʻlib qolgan, davlat xazinasi va davlat arxivi tashkil etilgan, arab tili davlat tili deb eʼlon qilingan, yangi (oltin, kumush va mis) pul chiqarilgan, harbiydengiz floti tashkil etilgan. Umaviylar poytaxtni Damashq shahriga koʻchirganlar, shu tufayli bu halifalikni Damashq xalifaligi deb ham atashadi. Umaviylar davrida koʻplab qoʻzgʻolonlar (736—737 yillar Oʻrta Osiyodagi Xoris ibn Surayj, 731—740 yillalarda Marokashdagi barbarlar qoʻzgʻoloni, 742-yil Magʻribda xorijiylar qoʻzgʻoloni va boshqalar) boʻlgan. 747—750 yillalardagi Abu Muslim qoʻzgʻoloni natijasida halifa Marvon II taxtdan tushgan, hokimiyat abbosiylar qoʻliga oʻtgan.

Qoya gumbazining dastlabki qurilishi Umaviylar xalifaligi tomonidan milodiy 691-692 yillardagi Ikkinchi Fitna paytida Abdulmalik buyrug‘i bilan amalga oshirilgan va shu vaqtdan beri u Ikkinchi yahudiylar ibodatxonasining tepasida joylashgan. miloddan avvalgi 516 yil vayron bo'lgan Sulaymon ibodatxonasi o'rniga) milodiy 70 yilda rimliklar tomonidan vayron qilingan.Qoya gumbazi islom me'morchiligining eng qadimgi asarlaridan biridir.Uning arxitekturasi va mozaikasi yaqin atrofdagi Vizantiya cherkovlari va saroylariga xos boʻlgan, garchi uning tashqi koʻrinishi Usmonlilar davrida va yana zamonaviy davrda sezilarli darajada oʻzgargan boʻlsa-da, xususan, 1959–61 va 1993-yillarda oltin bilan qoplangan tom qoʻshilgan. .

• Xulosa : barcha xalifalar paygambarimiz Muhammad Sallolohu Alayhi Vasallamning vafotidan keyin islom dinini keng yoyishga harakat qilishgan