I bob. So‘zning funksiyasi



Yüklə 1,24 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə44/77
tarix27.01.2022
ölçüsü1,24 Mb.
#51657
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   77
Hozirgi o`zbek va koreys tillarida gapning aktual bo`laklarga bo`linishi

Sobir (rema) Toshkentga (tema) ketdi. 

나는

 (rema) 



뒷자석으로

 (tema) 


갔어요

. 

(“별이 된 도깨비 누나”, 김정환

 81 bet) 

Men (rema) orqaga (tema) o’tirdim. 

Shunday qilib, gapning aktual bo‘laklarga bo‘linishining asosiy omili so‘z 

tartibi va ohang hisoblanadi. 

 

 



45 

Sintaktik usul 

Psixolingvistlar  tilda  grammatik  ega  va  kesim  bilan  “psixologik  ega  va 

kesim”  mos  kelmasligi  haqida  fikr  bildirishadi.  Bunda  ular  tema  va  remani 

nazarda tutishadi. 

Tilshunoslar “psixologik kesimning” ahamiyatini ta’kidlab, kommunikativ 

jarayonning  markazi  ekanligini  qayd  etishmoqda.  G.  Paul  gap  bo‘laklarining 

tartibi haqida shunday degan edi: “Har qanday gap bo‘lagi, qanday grammatik 

formada bo‘lishidan qatinazar, psixologik nuqtai nazardan yo ega va kesim, yoki 

ularining qismi vazifasida kela oladi”

1



Shuni  aytish  kerakki,  tema  va  rema  matnda  gapdagi  joylashish  o‘rniga 

qarab  aniqlanadi.  Boshqacha  aytganda,  tema  har  doim  remani  talab  qiladi. 

Shuning  uchun  gapning  tasarruf  hududi  doimo  ikkiga  bo‘linadi:  a)  tema 


Yüklə 1,24 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   77




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin