ikki uyli o'simlikdir. Changchisi ikkita yoki ko'pdir.
Urug'chisi ikkita mevabargchaning qo‘shilishidan
hosil
bolgan. Tugunchasi ustki, bir uyali, k o‘p uruglcurtakli.
Mevasi ko'sakcha. Tol turkumiga kiruvchi o‘sim-
liklarning kurtaklari bittadan tangacha
bargga ega, ular
barg chiqarmasdan oldin gullaydi. Terak kurtaklari bir
necha
tangacha
barglardan
iborat
bolib,
ular
yopishqoq holida boladi.
h
_________
a
19-rasm. Oqtol.
1-bargli novda; 2-urug‘chi to'pgulli novda;
3-changchi to'pgulli novda; 4,5-aIohida olingan um g'chi va changchi
gullari; 6-urug‘i; 7-mevasi(ko‘sak); 8-gul diagrammasi
Ahamiyati: Oilaning tol,
terak turkumlaridan xalq
xo'jaligida keng foydalaniladi. Tolning yog'ochidan har
xil buyumlar yasaladi, shuningdek,
ulardan qurilish
materiallari tayyorlanadi.
Ingichka va eguluvchan
novdalardan
savat to'qiladi.
Terak
ham
qurilish
71
materiali sifatida xo jalikda ko‘p ishlatiladi. Bulardan
tashqari, manzarali o'simlik
sifatida ham shahar va
qishloqlarda ariq bo'ylarida ko'plab eldb o'stiriladi.
Ishni bajarish tartibi va topshiriqlar:
1. Gerbariy namunalardan foydalanib tol, terak o'sim-
liklarining morfologik tuzilishini o'rganing.
2. Har ikkala o'simlikning ko'chala tarzida yig'ilgan
to'pguliga, alohida ajratilgan gaining changchi va urug'-
chilariga, ikki uyli bir jinsligiga, meva va urug'
tuzi-
lishiga e'tibor bering va Ularning rasmlarini chizing.
Gul formulasining tuzing. Tol:
P
0
A
2
;
*2
Po G^i
N azorat
savollari
1. Toldoshlar oilasi nechta turkum va turdan iborat va
ular asosan qaysi yarimsharning iqlim zonalarida
tarqalgan?
2. G'allari qanday to'pgullarni hosil qiladi?
3. Tol va terak o'simliklari
kurtaklarining tuzilishida
qanday farq bor?
4. Oila
vakillarida
gulqo'rg'on
bai-gchalari
rivoj-
langanmi?
Dostları ilə paylaş: 
