54
Badi'shunoslik ilmida “shoir o‘z fikr va kechinmalarini bayon etish
maqsadida turli obraz yoki iboralardan foydalanar ekan, tasvir jarayonida o‘zining
oldingi fikrlari (iboralar, obrazlar)dan voz kechib, ularni rad etadi va ularning
o‘rniga yangi obraz va iboralarni keltiradi. Go‘yo o‘z maqsadini to‘liq ifodalash
uchun ojizlik qilgan ibora va obrazlar o‘rniga yangi, mukammalroqlarini qo‘yib,
fikr va kechinmalarni yanada kuchliroq shaklda bayon qil”
1
inishi “rujo‘” san'atini
keltirib chiqaradi. E'tiborlisi shundaki, shoir Dilafgorning faqat g‘azallarida emas,
balki muxammaslarida ham “rujo‘” san'atini uchraydi.
Yo
yoxud
yoki
so‘zlarining
qo‘llanishi imkoniyatni kengaytirib, badiiy mahobatni yanada kuchaytirishga
xizmat qilgan:
Misli Majnundek fig‘on etsang yuraging qon etib,
Yig‘lasang shomu sabolar ko‘z yoshing to‘fon etib,
Yoki
bulbuldek saharlar nolai afg‘on etib,
Iltijo etsang parilarga fidoyi jon etib,
Bemuruvvat bo‘lsa, ta'siri duo kam-kam bo‘lur.
Yoki:
Yig‘latib bizlarni noshod aylamak maqsud esa,
Dostları ilə paylaş: