Icf azeri version 02 07 2008

F allıq v   i tirak  t kil ed n f rdi v  ictimai mövqed   f aliyy t aspektl rini t yin ed n tam 
domen dair sini hat  edir. 
8
 Sa lamlıq domenl rin  nümun  kimi görm , e itm , yerim , bilik  ld  etm , yadda saxlama, sa lamlıqla  laq dar 
domenl r  nümun  kimi is  yer d yi m , t hsil, sosial münasib tl r v  s. göst rm k olar. 
9
 Bickenbach JE, Chatterji S, Badley EM, Üstün TB. Models of disablement, universalism and the ICIDH, Social 
Science and Medicine, 1999, 48:1173-1187 

---

FBT
Giri
8
2. Kontekst faktorlarının t rkib hiss si:
traf faktorların siyahısı - bu kontekst faktorlarının ilk t rkib hiss sidir.  traf faktorlar h yat
qabiliyy tinin f aliyy tini v  m hdudiyy tini t kil ed nl r  t sir göst rir v  a a ıdakı prinsipl r
uy un sisteml ibdir: individi bilavasit
hat  ed nd n ümumi  hat  ed n  q d r.
xsi faktorlar konteksti t kil ed n faktorlardır, ancaq onlar FBT d  onlarla ba lı böyük ictimai 
v  m d ni üsullar üzünd n t snif edilm mi dir.
Birinci hiss d   h yat qabiliyy tinin f aliyy ti v   m hdudiyy ti iki növd  ifad  olunur. Bir 
t r fd n onlar probleml ri göst r  bil r (m s l n, h yat f aliyy tinin m hdudla ması ümumi 
termini il   t yin olunan f allı ın m hdudiyy ti v  ya i tirak mümkünlüyünün m hdudiyy ti);
dig r t r fd n f aliyy t ümumi termini il   t yin olunan sa lamlıq v  ya sa lamlıqla ba lı
v ziyy tl rin problemsiz (y ni neytral) aspektini  ks etdirir.  
H yat qabiliyy tinin f aliyy tini v   m hdudiyy tini t kil ed nl r dörd ayrıca, ancaq qar ılıqlı
laq li parametrl r vasit si il  açılır. Parametrl rin mü yy n olunması t yin edicil rin istifad si
il   h yata keçirilir. Orqanizmin funksiya v  strukturu fizioloji sisteml rin v  anatomik 
strukturların d yi ilm si kimi t qdim oluna bil r. F allıq v   i tirak t kiledicil r üçün iki 
parametr: potensial bacarıq (kapasitet) v  realizasiya t qdim olunur. 
ndividin h yat f aliyy tinin i l m si v   m hdudiyy ti sa lamlı ın müxt lif d yi iklikl ri
(x st lik, pozulma, z d ) v  kontekst faktorları arasında dinamik qar ılıqlı laq
10
 kimi t qdim
olunur. Yuxarıda göst ril nl r kimi kontekst faktorları
xsi (f rdi) v  el c   d
traf mühit 
faktorlarını daxil edir. FBT t snifatın ayrılmaz hiss sini t kil ed n
traf mühit faktorlarının
traflı siyahısından ibar tdir.
traf mühit faktorları bütün h yat f aliyy tinin i l nm si v
m hdudiyy tini t kil ed nl rl  qar ılıqlı
laq d dir. “ traf mühit faktorları”-nın
sas
parametrl ri kimi fiziki v  ictimai mühitin xüsusiyy tl rini yüngül v  ya mane  tör d n qar ılıqlı
laq si  klind  çıxı  edir.