|
Dil yanıltmacları adından da göründüyü kimi dili çaşdırmaq, dili dolaşdırmaq deməkdir. Belə yanıltmacların tərkibindəki səsləri tələffüz etmək çox çətin olur. Adətən belə hallarda dil dolaşır, tələffüz normaları pozulur. Bu yanıltmaclardan daha çox kiçik və orta məktəb yaşlı şagirdlərin nitq vərdişlərini inkişaf etdirmək məqsədilə istifadə olunur. Aşağıdakı nümunəyə nəzər salaq:
Ey qəfəsdəki çil bildirçin qardaş!
Gəl, səninlə çilbildirçinləşək!
Çilbildirçinləşsən də çilbildirçinləşəcəyəm,
Çilbildirçinləşməsən də çilbildirçinləşəcəyəm.
Buradakı ir, il, in səslərinin təkrarı tələffüzü olduqca ağırlaşdırmışdır. Bu cür yanıltmaclara şifahi xalq nümunələrində çox rast gəlmək mümkündür. Məsələn:
Qarğa qırdı qarğını,
Qırğı gördü qarğanı.
Qırğı tutdu qarğıdan
Qarğa qaçdı qırğıdan.
Qovdu qırğı, sındı qarğı, uçdu qarğa, qar-qar!
Yaxud:
Getdim, gördüm bir dərədə yeddi qara, qaşqa, təpəl, səkil keçi var. Dedim:
Ay yeddi qara, qaşqa, təpəl, səkil keçi, mənim yeddi qara, qaşqa, təpəl, səkil keçimi gördünmü?
Dedi:
Sənin o yeddi qara, qaşqa, təpəl, səkil keçin mənim yeddi qara, qaşqa, təpəl, səkil keçimin yeddi qara, qaşqa, təpəl, səkil balasıdı.
Və yaxud:
Ay ağ qılquyruq qırqovul, qara qılquyruq qırqovulu gördünmü?
Boz atın boz torbasın boş as başınnan, apar, islat gətir, yaş as başınnan və s.
Dostları ilə paylaş: |
