Iii bob. Xalqaro turizmning rivojlanish holati

Chizma 1 Maqsadli turizmning kirimi (hissa) Transport turi bo‘yicha turizmni

kirishi



Manba: A.Yu.Aleksandrova «Mejdunarodniy turizm». M.,2004
Shuni takidlash joizki, keluvchi turistlar o‘z manzillariga havo transportida (45
%), avtomabil transportida (43 %), temir yo‘l transportida (5 %) va suv transportida (7 %) kelishgan. So‘ngi yillarda turistlar kelib-ketishida havo transportidan foydalanish salmog‘i borgan sari ortib bormoqda.
Xalqaro turizmda turistlar tashrifi. Hozirgi kunda turizm servisi dunyo bozorida neft mahsulotlari va avtomobil sotish bo‘yicha uchinchi o‘rinda turadi. Turizmdan keladigan umumiy daromad 680 mlrd. doll. yoki 547 mlrd. yevro (2005 y.) ni tashkil qiladi. Absolyut holda hisoblaganda xalqaro turizm sohasidan keladigan foydaning o‘sishi 47 mlrd. dollar bo‘lib, bu summa Ispaniya davlatining xalqaro turizmdan oladigan umumiy daromadiga tengdir yoki Karib dengizi havzasi, Markaziy Amerika, Janubiy Amerika va Janubiy Osiyo mintaqalari umumiy daromadiga tengdir. Ushbu daromadda har bir mintaqaning o‘ziga yarasha salmog‘i bo‘lib, unda Yevropa mamlakatlari qo‘shimcha 20 mlrd. dollar ishlab, umumiy daromadlar summasi 348 mlrd. dollarga yetdi. Bu esa butun jahon turizmidan kelib tushgan daromadning 51 % tashkil qiladi. Shimoliy va Janubiy Amerika mamlakatlari o‘z natijalarini yaxshilab 13 mlrd. dollarga umumiy daromad miqdorini 145 mlrd. (21
%) ga, Osiyo va Tinch okeani havzasi mintaqasi esa qo‘shimcha 11 mlrd. dollar olib, umumiy daromadlar miqdorini 139 mlrd. dollar (20 %) ga yetkazdi. Afrika mintaqasi o‘z qo‘shimcha foydasini 2 mlrd. dollarga ko‘paytirib, daromadning umumiy miqdorini 21 mlrd. dollarga ko‘tardi. Yaqin Sharq mamlakatlari ham qo‘shimcha 2 mlrd. dollar ishlab, umumiy daromadni 28 mlrd. dollarga olib bordi. Bu esa butun jahon turizmidan kelgan umumiy daromadiga mos ravishda 3 va 4 % ni tashkil etadi.

Jadval 3.

Xalqaro turistlarning tashrifi 1990-2005 yillar (mln. kishi)