72
-
ko’rsatmali ta’sir.
Ular o’rnatilgan tashkiliy aloqa-lardan joriy
foydalanishni va ish sharoitlari o’zgarganda ularni qisman tug’irlashni aks ettiradi.
Ko’rsatmali ta’sir asosida vakolat
va majburiyatlar yotadi; Mazkur uslublarga
qarorlar, buyruqlar, ko’rsatmalar
rezolyutsiyalar kiradi;
-
intizomiy ta’sir.
Ular tashkiliy aloqalar muvozanatini intizomiy talablar va
mas’uliyatlar tizimi vositasida ushlab turishga mo’ljallangan.
Menejmentning tashkiliy-ma’muriy uslublarining barcha
uchta guruhini ham
alohida, ham birgalikda bir-birini to’ldirib ishlatiladi.
Umuman
olganda,
boshqaruvning
tashkiliy-ma’muriy
uslub-laridan
foydalanishning obyektiv asosi bo’lib boshqaruv mexanizmining bir qismini
tashkil etuvchi tashkiliy muno-sabatlar hisoblanadi.
Ular orqali boshqaruvning
muhim funk-tsiyalaridan biri-tashkil etish funktsiyasi amalga oshirilgani uchun
tashkiliy-ma’muriy faoliyatning vazifasi qo’l ostida-gilarga
hatti-xarakatlarini
tartibga solishdan iborat. Ma’mu-riy boshqaruv o’zining etishmovchiliklari uchun
tez-tez va ba’zan xaqli ravishda tanqid qilinadi. Lekin shuni esda tutish kerakki,
jamoat
ishining aniqligi, intizomli va tartibini ta’minlovchi tashkiliy-ma’muriy
ta’sirsiz hech qanday iqtisodiy uslublar amal qila olmaydi. Tashkiliy-ma’muriy
uslublar asosan rahbar xokimiyatiga asoslanadi. Bu erda rahbar unga berilgan
huquqqa tayanuvchi hokimiyat sub’ekti, ma’mur sifatida namoyon bo’ladi.
Tashkiliy-ma’muriy uslublar boshqarilayotgan obyektga yozma yoki og’zaki
beriladigan operativ ko’rsatmalar, buyruqlar orqali to’g’ridan-to’g’ri ta’sir
ko’rsatadi. Ular mehnat intizomi va tashkiliy aniqlikni ta’minlashi zarur. Bu
uslublar mehnat va ho’jalik
qonunchiligi, ijtimoiy nazorat huquqiy aktlari bilan
reglamentlanadi.
Aniq tashkilot doirasida shunday tashkiliy-ma’muriy ta’sir ko’rsatishni
qo’llash mumkin:
8
majburiy yozuv (buyruq, ta’qiqlov);
1
rozilik shakllari (maslahat, kompromis);
1.
istaklar, xoxishlar (tushuntirish, taklif, e’lon qilish).
Zamonaviy boshqaruv tizimining asosiy vazifalaridan
biri boshqarilayotgan
tizim imkoniyatlarini amalga oshirish uchun qulay sharoitlar yaratishdan iborat. Bu
imkoniyatlar turli o’z-o’zini boshqarish sub’ektlarining huquq va mas’uliyatini
kengaytiruvchi boshqaruv ta’sirining turli uslublaridan foydalanish evaziga
vujudga keladi.
Dostları ilə paylaş: