Информацион техналогиялар ва тизимлар

AMALIY MASHG’ULOT


Mashg’ulot maqsadi: Talabalarga sanitar ko’rikdan o’tkazish qoidalari, ularning maqsadi, tartibi dezantivatsiyalash, detazatsiyalash va talabalarning asosiy vazifalariga oid bilim va malakalar berishdan iborat.

MAVZUGA OID TAYANCH TUSHUNCHALAR

1. 
   Shaxsiy himoya paketi – IPP-8
   
2. 
   Shaxsiy degazatsiyalovchi paket
   
3. 
   Paxta – dokali tampon
   
4. 
   To’liq va qisman sanitar ko’rikdan o’tkazish.
   

AMALIY MASHG’ULOT YUZASIDAN

NAZORAT SAVOLLAR:

1. 
   IPP-8 paketining tuzilishini aytib bering?
   
2. 
   IPP-8 paketidan foydalanish tartibini aytib bering?
   
3. 
   Odamlarni qisman sanitar ko’rikdan o’tkazish tartibini aytib bering?
   
4. 
   Odamlarning to’liq sanitar ko’rikdan o’tkazish tartibini aytib bering?
   
5. 
   Paxta dokali tamponni o’zingiz tayyorlab ko’rsating va uni talabalardan birida kiydirib tekshirib ko’ring?
   

QISMAN SANITAR KO’RIKDAN O’TKAZISH.


Dushman tomonidan ZM-lar ishlatilganda qisman sanitar jihatdan ishlov berish kechiktirilmasdan shu zohoti zararlangan joyning o’zida o’tkazilishi kerak.
Ximiyaviy zaharli moddalarga qarshi shaxsiy ximoya paketi IPP-8 dan foydalanish zarur. Buning uchun zudlik bilan polietilen xaltani va flakonning qopqog’i burab ochiladi. So’ngra paxta-dokali tamponni degazatsiyalovchi suyuqlik bilan ho’llanadi. Ho’llangan tampon bilan badanning ociq joylari ikki, uch marta artiladi. Artilgan joyga yaqin turgan kiyim ho’llab tozalanadi.
Badanning ochiq joyidagi teriga ikki marotaba ishlov beriladi: birinchisi ZM-lar ishlatilgandan keyin o’sha xavfli joyning o’zida bo’lsa, ikkinchisi esa zaharlangan joydan chiqqandan keyin va muhofazalovchi kiyimlar yechilgandan so’ng, IPP-8 ishidagi suyuqlik ko’zning shilliq pardalariga va og’iz bo’shlig’iga tushmasligi kerak. IPP-8 bo’magan taqdirda shaxsiy degazatsiyalovchi paketdan foydalanish zarur.
Paxta-dokali tampon 2%-li sodali eritma bilan namlanib, badanning ochiq joylaridagi teri artiladi (tamponning ikkinchisi №1 eritma bilan yana bir karra o’sha joylar artiladi). Degazirlovchi selikogelli paket (paketni ochib teridagi va kiyimdagi ZM-tomchilari ustiga selikogelli poroshok sepiladi) hamda sovun sodali eritma bilan badanning ochiq joyidagi teri artiladi, kiyim esa namlanadi.
ZM bilan ruxsat etilgan darajadan yuqori zararlanish ro’y berganda, aholini qisman sanitar ko’rikdan o’tkazish uchun, ular zararlangan joydan chiqqan zahoti qo’yidagi amallar bajarilishi shart:

• 
  zararlanish uqog’idan chiqqandan so’ng, ZM-ni ketkazish maqsadida muhofaza va ustki kiyimlar yechiladi hamda yaxshilab silkib qoqiladi, supurgi va tozalagich bilan supurib tozalanadi,
  
• 
  poyafzal supurgi bilan yoki toza ko’kat bilan supurib tashlanadi, so’ngra toza suv bilan yaxshilab yuviladi,
  
• 
  protivogaz sumkasini ochib silkib qoqiladi, protivogaz qutisi bilan yuz qismi toza suv bilan yuviladi,
  
• 
  badanning ochiq joylariga ishlov berishda toza suv bilan qo’l, yuz, bo’yin yaxshilab sovunlab yuviladi, tirnoq tagi kirdan tozalanadi, og’iz va burun bo’shliqlari toza suv bilan yaxshilab chayiladi,
  
• 
  suv bo’lmaganda badanning ochiq joylariga toza qor bilan ishlov beriladi yoki quruq tampon bilan (uni tez-tez alishtirib) yuqoridan pastga qarab bir yo’nalishda artiladi.
  

Dushman tomondan BV (bakteriologik vosita) ishlatilganda qisman sanitar ko’rikdan o’tkazishda bakterial aerozolli bulut o’tib ketgan zahoti (BV qo’llanilgan vaqti aniqlangach) IPP-8, dezinfeksiyalovchi eritma (2%-li monoxloramin eritmasi) bilan juda bo’lmaganda toza suvdan foydalanishadi. BV bilan zararlanganda qisman sanitar ko’rikdan o’tkazish usuli PM va ZM-lar bilan zararlangandagiga usulga o’xshash bo’ladi.

Aholini sanitar ko’rikdan o’tkazish jarayoni quyidagi tartibda amalga oshiriladi:

• 
  suv manbasiga yaqin bo’lgan joydan maydoncha tanlash va uchta bo’limdan iborat bo’lgan palatkalar o’rnatish: yechinish, kiyinish va yuvinish bo’limlari.
  
• 
  dala sharoitida suvni isitish uchun avtomobil - dush uskunasidan foydalanish,
  
• 
  tashqi va ichki poyafzallarni almashtirish fondini tashkil qilish,
  
• 
  sanitar ko’rikdan o’tkazish uchun zarur bo’lgan vositalar bilan ta’minlash,
  
• 
  kiyim va poyafzallar uchun qoplar, DP - 5A asbobi, suv o’tkazmaydigan bog’lamlar yoki nakleykalar, birinchi tibbiy yordamni ko’rsatish uchun zarur hisoblanuvchi dori - darmonlar, 1…3% - li monoxloramin eritmasi, 2% -soda eritmasi, sovun va boshqa vositalar bo’lishi talab etiladi.