“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” (Economics and Innovative Technologies) ilmiy elektron jurnali http://iqtisodiyot.tsue.uz/journal 209 Yerni isitish tizimining iqtisodiy hisobini to‘g’ri bajarish juda muhim, chunki elektr
energiyasining narxi tizimning samaradorligida muhim rol o‘ynashi mumkin. Sug’orish suv
ombori, shuningdek, suv omboridagi suv darajasini tartibga soluvchi elektr nasos va float
bilan jihozlangan bo‘lishi mumkin. Rezervuarni avtomatik to‘ldirish tizimining joriy etilishi
tufayli ushbu tizimni to‘liq avtomatik deb atashimiz mumkin. "Aqlli issiqxona" tizimida
tuproqni avtomatik isitish muhim emas, uning harorati termostatda o‘rnatilgan
ma’lumotlar asosida boshqariladi.
1-rasm. Аqilli issiqxona boshqaruv tizimlari Tuproqni isitish tizimi quyidagilarni o‘z ichiga oladi: Harorat regulyatori; isitish
elementi Haroratni nazorat qilish uchun termostat sizga haroratni +5 dan +45 daraja Selsiy
oralig’ida saqlashga imkon beradi. Shunday qilib, dastlab o‘rnatilgan harorat o‘rnatiladi va
bu harorat saqlanib qoladi (1- rasm).
Issiqxonalarni ventilyatsiya qilish jarayoni leeward tomonini ochish orqali amalga
oshiriladi va shu bilan sovuq shamolning salbiy ta’siridan qochadi. Biroq, bu sohadagi yangi
tadqiqotlar tufayli, issiqxonaning har ikki tomonida joylashgan ikkita transomning bir
vaqtning o‘zida ochilishi quyidagicha. Bu usul CO2 miqdorini va havo namligini sozlashdan
tashqari, issiqxona ichidagi iliq oqimlarni maksimal darajada nazorat qilish imkonini beradi.
Avtomatik sug’orish tizimi uchun tuproqdan foydalanish kerak bo‘ladi: suv sathining
sensori, bu suv omboridagi hozirgi suv miqdorini aniqlaydi va shu bilan suv omborida suv
etishmasligi bo‘lsa, suv qo‘shish kerakligini aniqlaydi(tuproq namligi sensori). Shu tarzda,
tizim sug’orish jarayonini qachon boshlash kerakligini aniqlaydi.
Tuproq namligini kuzatish va sug’orish tizimini o‘rnatish jarayonlarini ko‘rish uchun
zarur bo‘lgan LCD displeyidan foydalaniladi. Mikrokontroller olingan natijani boshqaruv
qurilmasiga uzatadi va signaldan so‘ng suv ta’minoti tizimini ishga tushiradi. Sug’orish
jarayonlarining vazifalari va sozlamalarini boshqarish tizimi ish jarayonida ogohlantirish
moslamasi suv etishmasligi tog;risida xabar berish, ma’lumotlarni ko‘rsatish uchun xizmat
qiladi.
Avtomatik shamollatish tizimi uchun quyidagi elementlardan foydalanilgan: harorat
va tuproq namligi sensori, bu sensor tomonidan olingan ko‘rsatkichlarga qarab, issiqxona
ichidagi joriy holat aniqlanadi. Mikrokontrollerdan kelgan signaldan so‘ng boshqarish
moslamasi, ya’ni shamollatish tizimini ishga tushiriladi. Tuproqni avtomatik isitish tizimi
uchun quyidagi elementlar talab qilinadi: tuproq harorati sensori (kontakt turi).