Yong`oqzor-
Yonilg`i-
Yonuvchi foydali qazilma-
Yoqa-
Yorma-oziq-ovqat mahsiuloti o`lib, ko`pincha sholi, bug`doy, suli, arpa, grechixa, makkajo`xori, no`xat singari ndonlarni maxsus mashinada oqlab (butun) yoki maydalab tayyorlanadi. Tariqdan olingan so`k, sholidan guruch (oqshoq), bug`doydan manniy yormasi, oqlangan bug`doy, arpadan oqlangan arpa (perlovka), oqlangan oq jo`xori, maydalangan makkajo`xori doni ko`p ishlatiladi. Donning po`sti olib tashlanganligi sababli yormaning oziq-ovqatligi jihatidan qadri yuqori, yaxshi hazm bo`ladi, to`yimli. Pazandachilikda yormadan bo`tqa, suyuq oshlar va boshqalar tayyorlanadi.
Yorug`lik- inson koʻzi sezadigan elektromagnit toʻlqinlar. Turli yoritgichlar (Quyosh, yulduzlar, elektr lampochkalar va boshqa) yorugʻlik chiqaradi. Baʼzi qoʻngʻizlar, oʻsimliklar, elementlar ham oʻzidan Yorugʻlik chiqaradi.
Yoshlar ijod saroyi-
Yovvoyi anor- O`zbeekistonda tabiiy holda juda kam saqlanib qolgan, bo`yi 2 m ga yetadigan buta. barglari cho`ziq, uzunligi 6-8 sm, eni 7-15 mm, charmsimon bo`lib, qisqa xhoxlarda to`p-to`p, uzun shoxlarda esa qarama-qarshi joylashgan.guli qisqargan novdalarda joylashgan. Mevasi yumaloq va yirik bo`ladi. May-avgustda gullab, sentabr-oktabr oylarida mevasi pishadi. Yovvoyi anor O`zbekistonda Hisor tog`ining janubi-g`arbiy qismida, To`polon, Sangzor daryolari havzalarida va Tojikiston, Turkmaniston, Kavkazorti, turkiya, Shimoliy Eron, Afg`onistonda uchraydi. Yovvoyi anor namga talabchan bo`lib, calqin van am joylarda o`sadi. Urug`idan va ildizbachkisidan ko`payadi. Anorzorlarning buzib yuborilishi va mevalarining pala-partish yig`ib olinishi natijasida kamayib bormoqda. O`zbekiston Respublikasining “Qizil kitob” iga kiritilgan.
Yovvoyi cho`chqa- Yevropa, Afrika va Osiyoda ko`p uchraydi. Yovvoyi cho`chqaning eng ko`p tarqalgan turi to`ng`iz. To`ng`iz o`rmon va botqoqliklarda yashaydi. Uy cho`chqalarining nasl boshidir. Gavdasining uzunligi 1,5 m, dumi 25 sm, og`irligi 200-250 kg bo`ladi. To`ng`izlar poda bo`lib yashaydi. Ildizpoyalar, o`t, yovvoyi mevalar bilan oziqlanadi. Rangi to`q qo`ng`ir. Yovvoyi cho`chqalarning yana bir turi so`g`alli cho`chqalar yo`g`on, xunuk va beo`xshov hayvon. Tumshug`ining yon tomonlarida, ko`zlarining ostida kata-katta so`g`alsimon ortiqlari bo`ladi. Tanasining uzunligi 145-190 sm, bo`yi 65-85 sm, og`irligi 150 kg gacha bo`ladi. Asosan, Afrikada tarqalgan.
Yovvoyi hayvon- yovvoyi tabiiy holatda hayot kechiradigan hayvonlar. Dastlab barcha hayvonlar yovvoyi holda hayot kechirgan. Keyinchalik esa ularning ayrim turlari xonakilashtirilgan.
Dostları ilə paylaş: |