Instituti

2.Avtomatlashtirilgan tizim majmuasi 
 
Xalqaro raqobat sharoitida zamonaviy korxonalar qisqa muddatda, arzon narxda o`ta 
sifatli yangi mahsulot ishlab chiqarishni yo`lga qo`ymasa, yashab qolishi xatar 
ostida qoladi. Shuning uchun ham ular kompyuterlarning juda keng xotira va tezkor 
hisoblash, qulay grafik interfeys imkoniyatlarini o`ta mashaqqatli va umuman bir-
biri bilan bog’lanmagan ishlab chiqarish hamda loyihalash masalalarini uzviy 
bog’lashga, ularni avtomatlashtirishga keng joriy etmoqdalar. Shunday qilib yangi 
mahsulotlarni ishlab chiqarish qiymati arzonlashib uni ishlab chiqarish vaqti 
qisqarmoqda. Bu maqsadda 
loyihalashni kompyuterli qo’llab-quvvatlash 
(avtomatlashtirish)
(computer aided dezign-CAD), ishlab chiqarishni kompyuterli 
qo’llab-quvvatlash (avtomatlashtirish) (computer aided manufacturing-CAM) va
ishlab 
chiqish 
va 
konstruktsiyalashni 
kompyuterli 
qo’llab-quvvatlash 
(avtomatlashtirish) (computer aided engenering-CAE)
texnologiyalaridan keng 

---

120 
foydalanilmoqda. CAD/CAM/CAE- texnologiyalari tizimi rus tilida-“
Системы 
автоматизированнного проектирования (САПР)”
- ya`ni o`zbek tilida 
“avtomatlashtirilgan loyihalash tizimi”
deyiladi.
48
Biz yangi mahsulotlarni yaratish va ishlab chiqarish jarayonlarida bajarilishi kerak 
bo`lgan ishlar va hal etilishi lozim bo`lgan muammolarni, har xil operatsiyalarni 
puxta o`rganishimiz kerak bo`ladi. Barcha bu vazifalar birgalikda olinganda 
mahsulotning 
hayot sikli
deyiladi. Qisman takomillashgan holda Zeyd tomonidan 
tuzilgan mahsulotning hayot siklini misol tariqasida qarab chiqamiz: