Mantiq predikatlari yordamida bilimlarni tasvirlash
Kompyuterlarning paydo bo'lishi va sun'iy intellekt bo'yicha tadqiqotlarning boshlanishi "oddiy bilimlarni" tasvirlash uchun matematik mantiq usullaridan faol foydalanishga olib keldi. Ko'pgina fan sohalarida (fazoviy va vaqt munosabatlari, odamlar o'rtasidagi oilaviy aloqalar va boshqalar) turli ob'ektlarning xususiyatlarini matematik belgilar yordamida ixcham tasvirlash mumkin.
O`zgaruvchi qatnashgan va shu o`zgaruvchining o`rniga qiymatlar qo`yilganda rost yoki yolg`on mulohazaga aylanadigan darak gap predikat deyiladi.
Sun’iy intellekt (SI) tizimlari taraqqiyoti yo’nalishlari
Sun’iy intellektning asosiy yo’nalishlariga quyidagilar kiradi:
Teoremalarni isbotlash
Rasmni aniqlash
Mashina tarjimasi va inson nutqini tushunish
O'yin dasturlari
Mashina san'ati
Ekspert tizimlari
Bugungi kunda ushbu yo’nalishlarni qay tarzda o’sib borayotganini ko’rishimiz mumkin. Birgina misol, kompyuterimizdagi shaxmat o’yini, hattoki mashxur grasmestrlarni ham yenganiga guvoh bo’lganmiz. Bu esa sun’iy intellektning qay tarzda rivojlanib borishiga misol bo’la oladi. Qolgan yo’nalishlarga ham ko’plab misollar keltirish mumkin….
Neyron turlarida masalalarni yechish
Murakkab masalalarni yechish algoritmlari uchun mantiqiy asos sifatida neyron tarmoqlarning asosiy afzalliklari quyidagilardan iborat: neyron tarmoqlarni sintez qilish usullarining xususiyat fazosining o'lchamidan o'zgarmasligi (o'zgarmasligi, mustaqilligi); yechimning talab qilinadigan sifatiga erishish uchun hal qilinayotgan muammoning murakkabligi va o'ziga xosligiga qarab parametrlarning muhim diapazonida neyron tarmoqlarning tuzilishini tanlash qobiliyati; joriy va kelajakdagi mikroelektron texnologiyalarga muvofiqligi; nosozlikka chidamlilik, uning kichik va halokatli emasligi, muvaffaqiyatsiz elementlarning soniga qarab muammoni hal qilish sifatining o'zgarishi.
Neyron tarmoq algoritmlarining murakkab rasmiylashtiriladigan, zaif rasmiylashtirilgan va rasmiylashtirilmagan masalalar sohasida keng qo'llanilishi hisoblash matematikasida yangi yo'nalishning yaratilishiga olib keldi - neyromatematika... Neyromatematika quyidagi masalalarni yechish uchun neyrotarmoq algoritmlarini o'z ichiga oladi: naqshni aniqlash; funksiyalarni optimallashtirish va ekstrapolyatsiya qilish; grafik nazariyasi; kriptografik vazifalar; chiziqli va nochiziqli tenglamalarning real va mantiqiy tizimlarini, oddiy bir o'lchovli va ko'p o'lchovli differensial tenglamalarni, qisman differensial tenglamalarni va boshqalarni yechish
