Ishlab chiqarishda boshqaruv

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI................

36

4.Kurs ishni bajarish grafigi

	Ishning nomi	Ishni bajarish muddati		Bajaranligi To‘g‘risidagi Belgi
		Boshlanishi	Tugashi
1	2	3	4		5
1	Al- Farg`oniy nomli va FarPI axborot resurs markazlarida (ARM) mavzu bo‘yicha adabiyotlar yig`ish
2	Ishning rejasini tuzish
3	Kirish qismi boyicha ishlash
4	Birinchi rejani tayyorlash va yozish.
5	Ikkinchi rejani tayyorlash va yozish.
6	Uchinchi rejani tayyorlash va yozish.
7	Xulosa qismini tayorlash va yozish
8	Adabiyotlarni rasmiyashtirish
9	Ilovalarni rasmiylashtirish
10	Tugallangan kurs ishini ilmiy rahbarga taqdim etish.

Topshiriq berilgan sana: ___________ yil

Tugallangan kurs ishni topshirish sanasi: ____________ yil

Kurs ishi rahbari: ________________. ____________

(imzo)

Topshiriqni oldim: ___________ __________ (imzo)

“______”______________2021y

Kafedra mudiri ______________ iq.fan.nom. Muminova E.

MUNDARIJA

	KIRISH.......................................................................................	3
I BOB.	O'zbekiston Respublikasi pul-kredit siyosatining nazariy
	asoslari.........................................................................................	6
1.1.	O’zbekiston Respublikasining pul-kredit siyosati hususidagi ilmiy- nazariy qarashlar..................................................................	8
1.2.	O’zbekiston Respublikasi pul-kredit siyosatining strategik va taktik maqsadlari..........................................................................	19
II BOB.	O'zbekiston Respublikasi Markaziy bankning pul-kredit
	siyosatini samarali tashkil etishning amaldagi holati tahlili...............................................................................	27
2.1.	Markaziy bank diskont siyosatining tijorat banklarida pul-kredit faoliyatiga ta'siri...........................................................................	27
2.2.	Markaziy bank diskont siyosatining tijorat banklarida pul-kredit
	faoliyatiga ta'siri tahlili...................................................................	32
	XULOSA.......................................................................................	34
	FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI................	36

KIRISH
O’zbekiston Respublikasi iqtisodiyotini modernizatsiyalash sharoitida monetar siyosat vositalarini takomillashtirish xususida quyidagi asosiy muammo va kamchiliklarni keltirib o’tmoq maqsadga muvofiqdir. Fikrimizcha, ularning asosiylari quyidagilar: bilvosita vositalarning barcha yangi turlarini joriy etish; majburiy zahira talablari me’yorini pasaytirish, Markaziy bankning ochiq bozordagi operatsiyalarini va muomaladagi ortiqcha likvidlilikni tartibga solish mehanizmlarini rivojlantirish; kapital bozorini to’liq shakllantirish va rivojlantirish; yalpi ichki masulot deflyatori bo’yicha umumiy inflyatsiya indeksini yanada pasaytirish hamda pulga bo’lgan talabni oshirish muammolarini bartaraf etish maqsadga muvofiq hisoblanadi. “O’tgan yil yakunlarini sarhisob qilar ekanmiz, birinchi navbatda, iqtisodiyotimiz va uning etakchi tarmoqlarini rivojlantirish borasida barqaror yuqori o’sish sur’atlariga erishganimizni ta’kidlash joiz. Mamlakatimiz yalpi ichki mahsuloti 8,1 foiz, sanoat ishlab chiqarish hajmi 8,3 foizga, qishloq xo’jaligi ishlab chiqarishi 6,9 foiz, kapital qurilish 10,9 foiz, chakana savdo aylanmasi hajmi 14,3 foizga oshdi. Ishlab chiqarilgan mahsulotlarning qariyb 70 foizini yuqori qo’shimcha qiymatga ega bo’lgan tayyor tovarlar tashkil etdi. Iste’mol tovarlari ishlab chiqarish hajmi 2021 yilda 9,4 foiz, shu jumladan, oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish 8,7 foiz, nooziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish 10 foizga o’sdi. Inflyatsiya darajasi yil yakunlari bo’yicha 6,1 foizni tashkil etdi. Bu prognoz ko’rsatkichlariga nisbatan sezilarli darajada pastdir” ¹. Shuningdek, tijorat banklari balansida yuqori likvidli qimmatli qog’ozlar miqdorining kamligi ham, Markaziy bankning ochiq bozor operatsiyalarini rivojlantirish imkoniyatiga salbiy ta’sir ko’rsatmoqda. 2019- 2020 yillar aprel holatiga ko’ra “ Toshkent ” RFB birja aylanmasining ko’rsatkichlariga muvofiq 5,4 mlrd.so’mlik bitimlar imzolangan bo’lib, shulardan 2020 yil aprel holatiga Qimmatli qog’ozlar birja aylanmasining tarmoqlar bo’yicha




¹ Karimov I.A. 2015 yilda iqtisodiyotimizda tub tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirish, modernizatsiya va diversifikatsiya jarayonlarini izchil davom ettirish hisobidan xususiy mulk va xususiy tadbirkorlikka keng yo’l ochib berish – ustuvor vazifamizdir. –T.: “O’zbekiston”, 2015. 5-bet

tarkibida banklar 67,1 % ni tashkil qilgan.² Bu boradagi muammolardan yana biri – monetar siyosatning iqtisodiy o’sishiga nisbatan ta’sirining zaifligi hisoblanadi. Monetizatsiya koeffitsienti darajasining past ekanligi fikrimizning isbotidir. 2018 yilda monetizatsiya koeffitsienti 21,7 foizni, 2019 yil holatiga ko’ra esa, 22 foiz atrofida tashkil etgan. Xolbuki bu ko’rsatkich, Xalqaro valyuta fondi ekspertlarining tavsiyasiga ko’ra, kamida 30 foizni tashkil etishi lozim.

Iqtisodiyotdagi ijobiy va salbiy holatlarni yaxshilash va bartaraf etish uchun har qanday mamlakat hukumati har doim iqtisodiyotni barqarorlashtirishda aniq maqsadlarga yo’naltirilgan chora-tadbirlar dasturini ishlab chiqadi. Buning uchun hukumat pul-kredit va soliq-byudjet siyosatini davlat makroiqtisodiy siyosatida belgilangan aniq maqsadlardan kelib chiqqan holda muvofiqlashti radi.

Jahon iqtisodiy amaliyotidan ma’lumki, ishlab chiqarishning pasayishini to’xtatish, inflyatsiya darasini jilovlash va uni keskin pasaytirish hamda makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlashdek ma’suliyatli maqsadga qisqa vaqtda erishib bo’lmaydi. Ushbu maqsadga bir necha yillar davomida qator islohotlarni muvaffaqiyatli amalga oshirish orqaligina erishiladi. Shuningdek, makroiqtisodiy barqarorlikka erishish uchun, har doim ham qisman amalga oshiriladigan islohotlar yoki alohida olingan pul-kredit va fiskal siyosatining ta’siri yetarli deb bo’lmaydi, albatta. Buning uchun hukumat tomonidan aniq maqsadlarga yo’naltirilgan qator tuzilmaviy va iqtisodiy islohotlarni qamrab oluvchi makroiqtisodiy barqarorlashtirish dasturi majmuasi ishlab chiqilishi hamda uni muvaffaqiyatli amalga oshirilishi zarur.

Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda, respublikamizda Markaziy bankning monetar siyosatini takomillashtirish va uni iqtisodiy o’sish sur’atlariga ta’sirini oshirishga qaratilgan ilmiy taklif va amaliy tavsiyalar ishlab chiqilishining zarurligi, hamda mazkur holat iqtisodiy adabiyotlarda chuqur o’rganilishi, ushbu ilmiy ishni tanlanishiga asos bo’ldi.