Issiqlik elektr stansiyalarda

II bobga doir sinov savollari:

1. 
   Yoqilg‘ilaming yonish issiqligi.
   

2 .Yoqilg'ilaming past va yuqori yonish issiqligi orasidagi farq.

3. 
   Yoqilg‘i sarfini va solishtirma ekvivalent miqdorini hboblash.
   

6 i

^.Yoqilg'i yonishda sarflanadigan havn miqdorini hisoblash.
,' ann,ng iSSk" ik balansi ™ f ^ a l i ish
6 .Yonish issiqligining sarflanishi. 7.Yonish issiqligining isroflanishi.
8 -Qattiq у qilg‘ilaring namlik darajasini aniqlash
; 0~ f UC!!UVChan m° ddalar mi4d°rini aniqlash
.U.ldrkK,idagi offlngugurt miqdorini hisoblasn
11.Kullik darajasini aniqlash.

n Y ™ ; Y 0qi!S‘i ' T 8 y° nish 40nnniyatlari va mexanizmi З.У rnish mahsulotlanning hosil bo'lish qonuniyatlari.

62
I l l BOB. SUYUQ VA GAZSIM ON YO Q ILG ‘ILARNING K IM YOVIY T \R K IB I VA SIFAT KOMKSATKICHLARI

1. 
   Neft mahsulotinig kimyoviy tarkibi
   

Suyuq yoqilg‘ilaming asosiy qismi turli xil usullar bilan neft mahsulotlaridan olinadi. Neft mahsulotlaring kimyoviy tarkibi har xil murakkab organik va norganik birikmalardan tashkil topgan boiib. asosiy tarkibini parafmlar, aromatik uglevodorodlar hamda tarkibida oltingugurt, azot tutgan yuqori molekulali organik birikmalardan tashkil topgan. SnH2n+2
Tarkibi bu umumiy ifodaga to‘g‘ri keladigan uglevodorodlar miqdoriga qarab neft mahsulotlari kam parafinli va yuqori parafinli turlarga bo‘linadi. Neft mahsuotlari tarkibida kimyoviyifodasi S5 dan S10 gacha boMgan uglevodorodlar miqdori
50 % dan yuqori boMsa neft yuqori parafinli deyiladi. Yuqori parafinli neftni harorat ta’sirida haydash “peregouka” jarayonida bunday parafinli S5 - Si0neft mahsulotlari benzin fraksiyasiga ajraladi.
Neft tarkibidagi kimyoviy ifodasi Sn dan S]6 gacha boMgan parafmlar, haydash jarayonida neftning kerosin fraksiyasiga ajraladi. Ifodasi S16 dan yuqori boMgan parafmlar esa neftning ogMr fraksiyasi boMgan mazut tarkibida qoladi. Shu bilan birgalikda neft tarkibida 20-25 % ga yaqin miqdorda to'yinmagan uglevodorodlar CnH2n hamda benzol S6N6 va uning S6NNeft tarkibida mexanik iflosliklar 0,1-0,3 % atrofida, namlik
esa 2 % atrofida boMadi. Neft tarkibidagi mexanik iflosliklar

63
tarkibidagi suv molekulalarida erigan har xil tuzlar va kolloid zarrachalardan tashkil topgan.

Neft tarkibidagi oltingugurt birikmalari, elementar (S),vodorod sulfid (N2S) hamda merkaptanlar, (RSH) sulfidlar (RSRi), disulfidlar (RSSR), tiofan (1) hamda
N 2S - SN2
>S 1
n 2s - s n 2

NS = CH

>S 2 HC = CH
t'ofenlar (2 )holatida mavjud bo‘lib, oltingugurtning bunday birikmalari neft tarkibida 7 % gacha bo‘lishi mumkin. Yuqoridagi ifodalarda R va R| - CnH2n+1 va CriH2n gomologik qatorlardagi uglevodorodlar radikallari. Shu bilan birgalikda neft tarkibida vanadiy (W) nikel (Ni) temir (Fi) kabi metallar ham uchraydi. Bu metallar metal organik birikmalar holatida, asosan neftning asfaltsmolalari tarkibida uchraydi
Neft mahsulotlarini ajratishda neftni qayta ishlash zavodlarida, atmosfera bosimi hamda vakuumda haydash. kreking va piroliz qilish usullari bilan amalga oshiriladi. Haydash jarayonida neftni yuqori teperatura ta’sirida qizdirish orqali tarkibidagi parafinlami qaynash harorati (fraksiyalash) bo‘icha mahsulotlarga ajratiladi. Bunday ajralishga sabab neft tarkibdagi gomologik qatordagi uglevodorodlaming qaynash harorati, ularning molekulyar og'irligi oshib borishi bilan ko tarilib borishidan iborat.

2.