Issiqlik elektr stansiyalarda

Suvni vodorod kationitli filtrlar yordamida yumshatish

Suv tozalash qurilmalarida N- kationitli filtrlar ham Na- kationitli filtrlar kabi suvni yumshatish ya’ni tarkibidagi Ca, Mg hamda Na kationlaridan tozalash uchun ishlatiladi. N- kationitli filtrlardan oMayotgan suv tarkibidagi bu kationlaming kationit tarkibidagi N- kationlar bilan almashish reaksiyalari ion holatda quyidagicha yoziladi:
2RIH+ Ca2"=R2ICa+2H+
2RIH+ Mg2+=R2IMg+2FT RIH+Na=RINa+FT
1x2
Agar suv tarkibida bu kationlar CaCl2, MgCb, C aS 04, C a(N 0 3)2, M g(N 03) 2 Ca(HCQ3) 2 M g(HC 03) 2 kabi birikmalar holatida bo'lishi nazarda tutilsa, u holda N- kationitli filtrlarda kation almashish jarayoni molekulyar ko‘rinishda quyidagicha yoziladi.
2RIH+CaCl2=R2ICa+2HCl2
2RIH+MgCl2=R2lMg+2HCl
2RJH+CaS04= R2ICa+H2S 0 4
2RIH+M gS04=R2IMg+H2S 0 4
2RIH+Ca( H C 03)2~R21Ca+2H2C 0 3
2RIH+M g(HC 03)2=R2IMg+2H2C 0 3
2RIH+CarN 03)2=R2ICa+ 2HN 03
2RIH+M g(N 03)2=R2IM g+ 2HN 03
Suvni N- kationitlash natijasida suv tarkibidagi Ca, Mg va Na kationlarining konsentratsiyasi kamayishi bilan suvning umumiy ishqoriyligi va tuz miqdori ham kamayadi. Ammo kislotalik xususiyati oshadi. N- filtrlarda yumshatilgan suvni vodorod kationitli suv deb ataladi. Vodorod kationitli suvning kislotalik xususiyati oshishi yumshatilayotgan suv tarkibidagi tuzlarining kation almashish jarayonida HC1, H2S 0 4, H N 03, kabi kislotalarga aylanishi natijasida sodir bo‘ladi. Bu hoi yuqoridagi reaksiyalarda yaqqol ko'rinadi. Yumshatilayotgan suv tarkibida sol , СГ , n o s ionlarining miqdoriqancha ko‘p bo‘Isa, vodorod kationitli suvning kislotalik xususiyati ham Shuncha oshaadi. Kislotaligi yuqori bo'lgan suv metallarda korroziya jarayonini tezlashtirishi sababli, vodorod kationitli suvni ionitlar yordamida qo'shimcha tozalamasdan IES larida va toza suv talab kiladigan boshqa sohalarda umuman ishlatib bo'lmaydi.
Suv tozalash sohasida N- kationitli suvning kislotalik
xususiyatini kamaytirish asosan, Na- kationitli suv bilan aralashtirish yoki anionitli filtrlardayuqori darajada tuzsizlantirish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
N-kationitli suv, ishqoriy xususiyatli Na-kationitli suv bilan
aralashganda kislotalik xususiyati kamayishi N-kationitli suv tarkibidagi kuchli kislotalaming Na-kationitli suv tarkibidagi N aH C 03 birikmasi bilan neytrallanishi natijasida sodir bo‘lad>-
183