Issiqlik elektr stansiyalarda

Q attiq yoqilgM larning texnologik hisobi

Har xil organik yoqilg'ilarning issiqlik berish miqdori turlicha bo'lishi sababli, ulam ing sarflanadigan miqdori energetika sohasida qabul qilingan shartli yoqilg'ining past yonish issiqligi orqali hisoblanadi.
Yoqilg'ilarning shartli yonish issiqligi qilib 7000 kkal/kg yoki
29.33 103 kDj/kg issiqlik miqdori qabul qilingan. Bunday miqdordagi issiqlik 1 kg toshko'm irining yonishida ajralib chiqishi aniqlangan.
Shartli yonish issiqligi 29,33 kDj bo'lgan 1kg miqdordagi yoqilg'i yonishida o'rtacha 8,139 kVt soat elektroenergiya ishlab chiqariladi. 1 kVt soat elektrenergiyasi ishlab chiqarishda nazariy jihatdan sarflanadigan yoqilg'ining solishtirma miqdori 1/8,139=0,123 kg/kVt soat yoki 123 g/kVt soat ga teng bo ladi.
Ammo issiqlik energetikasida elektr yoki issiqlik energiyasi
ishlab chiqarishda yoqilg'ining haqiqiy solishtirma sarfi bu ko'rsatkich darajasidan ko'proq bo'ladi. Bunga sabab, har qanday yoqilg'i yonganda ajralib chiqqan issiqlikning miqdori faqat elektr energiyasi ishlab chiqarish uchun sarflanmaydi. Shu sababli ishlab chiqariladigan energiya quyidagicha ifodalanadi. (rjE)
41
Bu ifodada V sarflangan yoqilg‘ining haqiqiy miqdori kg, m asalan V ning miqdori 150 g.ni tashkil qilsa, haqiqiy yoqilg‘ining sarfi shartli yoqilg'i sarfiga nisbatan 150-123 - 47 g ortiqcha ekanini ko'rsatadi, ya’ni 1 k V t soat elektr energiyasi ishlab chiqarishda yoqilg'ining sarfi.
S f|E = ioo=82%ya’ni shartli yoqilg'iga nisbatan 82% tashkil
qilar ekan, ya’ni 1 kVt/soat elektr energiya ishlab chiqarishda shartli yoqilg‘iga nisbatan 18% ortiqcha yoqilg'i ishlatilar ekan.
Ishlatilayotgan haqiqiy yoqilg'ining past yonish issiqligi miqdori Q ( bo ‘Isa, past yonish issiqligining shartli yonish issiqligi miqdoriga nisbati bilan o'lchanadigan kattalik shu yoqilg'ining solishtirma ekvivalent miqdori deyiladi va E harfi bilan belgilanib quyidagicha ifodalanadi.
E=SL
Q,„
Bu ifodadan ko'rinadiki, har qanday yoqilg'ining solishtirma ekvivalent qiymati ularning issiqlik berish xususiyatiga qarab 0 dan katta yoki kichik (0E= 3000 =0.428
7000
Yonish issiqligi QP=8500 kkal/kg bo'lgan tabiiy gaz uchun
E = - — = 1,214 7000
Bu holatlarda tabiiy gazning solishtirma sarfi shartli yoqilg'i sarfiga nisbatan kam, q o 'n g 'ir ko'm im iki esa yuqori.

4. 
   . Y oqiIg‘ilarning yonishda sarflanadigan havo m iqdorini va yoqiIg‘i sarfini hisoblash
   

M a’lumki, kimyoviy reaksiyalar jarayonida m oddalar saqlanish qonuniga asosan reaksiyaga kirishayotgan m oddalam ing massasi hosil bo'lgan m oddalar massasiga teng bo'ladi. Shu sababli har

42
qanday yoqilg‘i yonishida unga sarflanayotgan havo va vonayotgan yoqilg‘i miqdori hosil boMgan moddalar miqdoriga teng. M asalan lm 3 gaz yonishida bu qonuniyat quyidagicha izohlanadi: