İstehsalın orta ümumi xərcləri (ATC) istehsal olunan məhsul vahidinə düşən ümu-mi xərclərin kəmiyyətini (şəkil 4.a) təcəssüm etdirir. Bu kəmiyyət orta sabit və orta də-yişən xərclərin cəmi kimi müəyyən edilir:
orta sabit xərclər sabit azalan olsa da ATC = AFC+AVC – tənliyi buraxılış həcminin ar-tması ilə ümumi orta xərclərin, şərtsiz aşağı düşməsini bildirmir, belə ki, orta sabit xərclə-rin aşağı düşməsi orta dəyişən xərclərin artımı ilə kompensasiya oluna bilər. Buna görə də, adətən, orta xərclər əyrisi buraxılışın həcmləri daxilində azalandır ki, bu zaman onun hər iki tərkib hissəsi azalan və orta dəyişən xərclərin artması halında isə artandır (şəkil 5.b). İstehsalın orta ümumi xərcləri iqtisadi təhlildə xüsusi yer tutur, belə ki, onları məhsulun bazar qiymətilə müqayisə edərək istehsalın mənfəətli olacağını dəqiq müəyyən etmək olar.
Buraxılışın həcminin paylı dəyişikliyindən irəli gələn ümumi xərclərin dəyişikliyini səciyyələndirən son hədd xərcləri ayrıca bir qrupu təmsil edir. Son hədd xərcləri (MC) – məhsul vahidinin buraxılış həcminin artmasından irəli gələn ümumi xərclərin artımıdır (şəkil 6.a).
Son hədd xərclərinin kəmiyyəti istehsalın dəyər funksiyasının artması göstəricisini tə-cəssüm etdirir, onda onu ümumi xərclərin ilkin törəmə funksiyası kimi müəyyən etmək ol-ar:
∆TC
Dostları ilə paylaş: |