Iv asrdan XIII asr boshlarigacha 7-sinf o‘quvchilari uchun darslik
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mulohaza uchun Ma’lumot uchun Bilasizmi G‘azna
|
2 8 - 2 9 - m av z u l a r :
G‘AZNAVIYLAR Alptegin haykali Faollashtiruvchi savol va topshiriqlar 1. Somoniylar davrida «hojib ul-hujob» yoki «hojib ul-buzruk» lavozimlariga kimlar tayinlangan? Bu lavozim egalari qanday vazifani amalga oshirganlar? 2. Siz nima deb o‘ylaysiz, davlatda harbiy va mudofaa ishlarining nazorati kim- ning qo‘lida bo‘lishi kerak? Mulohaza uchun Ma’lumot uchun Bilasizmi? G‘azna – Afg‘onistonning janu- bi-sharqiy qismidagi shahar. G‘az- ni daryosi bo‘yida, Kobul—Qandahor avtomobil yo‘lida joylashgan. G‘azni viloyatining ma’muriy markazi. Metallsozlikning qadimiy markazlari- dan. Hunarmandchilikda gilam, palos, poyab- zal, ip gazlama matolari va boshqalar tayyor- langan. Jun, mo‘yna bilan savdo qilingan. 100 101 Sabuktegin asli Sirdaryo bo‘ylarida yashagan bars- xon turkiy qabilasiga mansub bo‘lib, yoshligida asir olinib, so‘ngra qul qilib sotilgan edi. Somoniylar turkiy qo‘shini boshlig‘i Alptegin uni o‘z qaramog‘iga olgan. So - moniylar davlatining turkiy as - karlar qo‘shinida xizmat qilgan Sabuktegin G‘azna va uning at - roflarini Somoniylar noibi sifatida boshqaradi. Bu vaqtga kelib So - moniylar sulolasi inqirozga yuz tutib, Sabuktegin rasman noib bo‘lsa-da, aslida o‘zini mustaqil hokimdek tuta boshlaydi. Shijoatkor sarkarda Sabukte - gin dush manlarga qarshi kurash - da somoniylarga yordam berdi va «Nosiriddin ad-davla» (Davlat va din himoyachisi) degan sha - rafli nomga sazovor bo‘ldi. Sabukteginning o‘g‘li bo‘lgan Mahmud G‘aznaviy davrida davlat hu - dudi kengaydi. Mahmud G‘aznaviy Xuroson - ni butkul Somoniylar davlatidan ajratib oldi. Uning davrida G‘aznaviylar davlati Sharqning eng qudratli davlatlaridan biriga aylangan. Bag‘dod xalifasi Mah - mud G‘aznaviyga «Yamin ud-davla va amin ul-milla» («Musulmon davlatining o‘ng qo‘li va millatning omonli - gi») degan faxriy unvon va Xuroson hokimligiga yorliq, bayroq va nog‘ora yuboradi. O‘z navbatida, Mahmud G‘aznaviy ham Abbosiylar xalifasini rasman tan olib, uni payg‘ambar avlodi sifatida qadrlaydi. Bu esa Mah - mud G‘aznaviy davlatining to‘liq mustaqilligidan darak berar edi. 1. G‘aznaviylar davlati tashkil topishining asosiy sababi nimada? 2. Hozirgi kunda G‘azna shahri haqida Internetdan ma’lumotlar toping va taq- dim eting. 3. Alptegin va Sabuktegin siy- mosi tarixdagi yana qaysi shaxslarni eslatadi? Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|