Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

mlrd. doll.ga yetib, xorijdan olib kiriladigan mahsulotlar tarkibida mashina va
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

asbob-uskunalar, kimyo mahsulotlari, yonilg’i mahsulotlari, ilmiy jihozlar va oziq- 
ovqatning ulushi katta.
JARning asosiy tashqi savdo hamkorlari Germaniya, AQSh, Yaponiya, Xitoy 
va Buyuk Britaniyadir.
YAPONIYA
Yaponiya dunyoning yetakchi mamlakatlaridan biri bo’lib, Yapon arxipelagi 
orollarida joylashgan. Ular Xonsyu (231 ming km2), Xokkaydo (79 ming km2),
Kyusyu (42 ming km2), Sikoku (19 ming km2) va 4 mingdan ortiq o’rta- 
kichik orollardan tashkil topgan. Yaponiya maydoni 377,8 ming km2 blib, aholisi
127,4 mln. kishidan (2007 yil) iborat. Yaponiya turli orol va orolchalardan tashkil 
topgani hisobga olinsa, uning qirg’oqbo’yi hududlarining jami uzunligi 30 ming 
km ekaniga (ekvatorning 3/4 qismi) ishonsa bo’ladi. Yaponiya poytaxti - Tokio 
shahri. 200 dan ortiq orollarni qamrab oluvchi Ryukyu arxipelagi hamda Tinch 
okeanidagi ayrim orollar ham Yaponiyaga tegishlidir.
Tabiiy sharoiti va resurslari. Yaponiya Janubi-Sharqiy Osiyo mamlakatlariga 
mansubdir. U tog’li mamlakatlarga oid blib, hududining 3/4 qismi toglardan, 
qolgani esa tekisliklardan iborat. Tog’lar baland blmay, mamlakatning eng 
baland chqqisi Fudziyama tog’i (3776 m) hisoblanadi. Mamlakatda vulqondan 
tashkil topgan tog’lar ko’p bo’lib, ularning orasida 49 tasi faoldir. Ayni damda 
Yaponiya seysmik hududda joylashib, yil davomida 1500 dan ortiq zilzila qayd 
etiladi. Yapon daryolar qisqa blib, yil davomida sersuvdir. 0 ’rmonlar mamlakat 
hududining 60foizini qoplagan.
Yaponiyada foydali qazilmalar deyarli yq. Bu boradagi mamlakat