Jismoniy madaniyat

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
Guliston davlat unversiteti


SPORT TURLARINI O‘QITISH METODIKASI KAFEDRASI


6011200-“JISMONIY MADANIYAT” TA`LIM YO‘NALISHI BO`YICHA SPORT MAHORATINI OSHIRISH FANIDAN
KURS ISHI


MAVZU:Basketbol o‘yin mashqlar texnikasi va taktikasi usullarini o‘rgatishni takomillashtirish xamda maxoratini oshirish.


Bajardi: Sirtqi jismoniy madaniyat ta`lim yo‘nalishi
3-21guruh talabasi
F.I.SH________________________


Ilmiy rahbar: ________________________________
_________________


GULISTON – 2022
MUNDARIJA:
KIRISH
ASOSIY QISM
I.BOB.Basketbol o‘yin tehnikasi hamda o‘yin taktika tasnifi
1.1 Basketbol o‘yin texnikasi
1.2. O’yin taktikasi tasnifi
II.BOB.Basketbol hujum hamda himoya taktikasi
2.1. Hujum taktikasi
2.2. Himoya taktikasi
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

Kirish
Dastlab, basketbol o’yini qoidalari Jeyms Neysmit tomonidan ishlab chiqilgan va 13 balldan iborat edi. Birinchidan xalqaro qoidalar o’yinlar (FIBA qoidalari) 1932 yilda FIBAning birinchi kongressida qabul qilingan, oxirgi o’zgarishlar 2004 yilda joriy etilgan. Qoidalar 2004 yildan beri o’zgarmadi.
Basketbolni har biri o’n ikki kishidan iborat ikkita jamoa o’ynaydi, har bir jamoadan bir vaqtning o’zida beshta o’yinchi maydonga chiqadi. Har bir jamoaning maqsadi to’pni raqib savatchasiga kiritish va boshqa jamoaning to’pni egallab olishiga va uni o’z jamoasi savatiga qo’yishiga yo’l qo’ymaslikdir. O’yin har birida 10 daqiqalik sof vaqtning to’rt choragi davom etadi (NBAda 12 daqiqadan chorak o’ynaladi).
To’p faqat qo’llar bilan o’ynaladi. Qilmang: To’pni yerga urmasdan, ataylab tepmasdan, oyoqning biron bir qismi bilan to’sib qo’ymasdan yoki mushtlamasdan yuguring. To’pga tasodifiy teginish yoki oyoq bilan teginish qoidalarni buzish hisoblanmaydi.
Basketbolda gol urgan jamoa g'olib hisoblanadi katta miqdor o’yin vaqti oxirida ochko. Agar o’yinning asosiy vaqti tugaganidan keyin hisob teng bo’lsa, qo’shimcha vaqt (besh daqiqa qo’shimcha vaqt), agar uning oxirida hisob teng bo’lsa, ikkinchi, uchinchi va hokazolar tayinlanadi. o’yin g'olibi aniqlandi.
To’pning ringga bir zarbasini hisoblash mumkin turli miqdor ball:
Erkin zarbadan har bir aniq zarba uchun 1 ball
Uch nuqta chizig'i ichida otish uchun 2 ball
3 ball chizig'i orqasidan zarba uchun 3 ball
O’yin rasmiy ravishda to’pni tushirish bilan boshlanadi (markaziy jamoalar sakrab, to’pni markaziy aylanadagi sheriklarga tashlashadi). Uchrashuv har biri o’n daqiqadan iborat to’rt chorakdan iborat bo’lib, choraklar oralig'ida ikki daqiqalik tanaffuslar mavjud. O’yinning ikkinchi va uchinchi choraklari orasidagi tanaffusning davomiyligi o’n besh daqiqa. Uzoq tanaffusdan keyin jamoalar savatchalarini almashtiradilar.

Platformaning o’lchami 26x14 m.Qalqonning o’lchami 180x120 sm.Qalqonning pastki chetidan polgacha 275 sm.Savat - pastki qismi bo’lmagan savatni tashkil etuvchi to’r bilan qoplangan halqa. U poldan 3,05 m balandlikda o’rnatiladi. Asosan, basketbol o’ynash uchun No5, No6, No7 o’lchamdagi to’plar ishlatiladi.Taktika – bu sport kurashi olib borishning usul va ko’rinishlarini, tadbirlarini o’yinning rivojlanish qonuniyatlarini va aniq raqibga qarshi ularni ratsiyonal qo’llashni amaliy va nazariy jihatdan o’rganadigan bo’limdir.

Taktik tayyorgarlik avvalo har xil ko’rinishdagi kombinatsiyalarni o’rganishni taqoza etadi. Kombinatsiya deganda, basketbolchilardan birining savatga hujum qilish uchun sharoit yaratishga yo’naltirilgan, aniq sistema chegarasida guruh yoki jamoaning hamma o’yinchilari tomonidan ilgaridan o’rganilgan va o’zaro kelishilgan harakatlar tushuniladi. Bundan tashqari kombinatsiya, tipovoy o’zaro harakatlar, ularning uyg’unligi va yig’ilgan musobaqa tajribalari asosida o’yinchilar tomonidan ijodiy tuzilgan va amalga oshirilgan bo’lishi mumk.
Basketbol taktikasi o’yinini olib borishda qo’llanadigan juda ko’p vositalarga, usullarga va sistemalarga boydir. Jamoalar hujumni yoki himoyani yakka, guruhli va jamoa taktik harakatlari yordamida uyushtiradilar.