K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va

16.2. Korxonalar moliyaviy-xo„jalik faoliyatining asosiy ko„rsatkichlarining 
auditi 
 
Korxonalar moliyaviy-xo‗jalik faoliyatining asosiy ko‗rsatkichlarini audit 
tekshiruvidan o‗tqazishga asos bo‗lib «Moliyaviy natijalar to‗g‗risida 
hisobot
», daromad 
va harajatlarni aks ettiruvchi vaqtinchalik schyotlarning Bosh kitobdagi 
hisob
-
varaqalarining ma‘lumotlari, ularga guvohlik beruvchi boshlang‗ ich va oraliq 
hujjatlar
hisoblanadi
. Moliyaviy –xo‗jalik faoliyatning asosiy ko‗rsatkichlari bo‗ yicha asosiy 
ob‘ektlar, ularni tekshirish ketma-ketligi, tekshirishdan olinishi lozim bo‗lgan natijalar, 
shuningdek auditorlarning mumkin bo‗lgan xatarlari 
quyidagilardan
iborat bo‗ladi. 

---

259 
Auditni o„tqazish ketma-
ketligi 
Audit tekshiruvi 
natijalari 
Mumkin bo„lgan 
auditorlik xatari 
1.Sof sotish 
hajmi
 bo‘yicha 
1.Sotish turlari aniqlanadi 
2.Schyot-fakturalar va kirim 
kassa orderlari bo‗ yicha sotish 
hajmi
hisobot
davrlari bo‗ yicha 
jamlab chiqiladi 
3.Schyot-fakturalarni va kirim 
kassa orderlarining to‗ g‗ri 
tuzilganligi, ishonchnomalarni 
borligi va 
haqqoniyligi
, ulardagi 
baholarni shartnomalar bilan 
mosligi tekshiriladi. 
4.Oldindan to‗lovsiz, barter, 
natura 
hollarida
amalga 
oshirilgan sotish 
hajmlari
aniqlanadi
5.
Har
oylik ma‘lumotlar-ning
Bosh kitobda 9010 
«Mahsulotlarni sotishdan 
olingan daromadlar», 9020 
«Tovarlarni sotishdan olingan 
daromadlar», 9030 «Bajarilgan 
ish va xizmatlardan olingan 
daromadlar», 9040 «Sotilgan 
tovarlarni 
qaytarilishi
», 9050 
«Haridor va buyurtmachilarga 
berilgan chegirmalar» 
schyotlarining ma‘ lumotlari 
bilan uyg‗ unligini tekshiriladi. 
6.
Hisobot
davrlari ma‘lumotlari 
«Moliyaviy natijalar to‗g‗risida 
hisobot
»da aks ettirilgan
ma‘ lumotlar bilan taqqoslab 
ko‗riladi. 
7. Chetlanishlar bo‗ yicha 
isbotu- dalillar to‗planadi 
1.Sotish 
hajmi
uning 
turlari bo‗ yicha 
hisoblash
tamoyiliga muvofiq 
tasdiqlanadi 
2.Sotish xajmidagi 
chetlanishlar aniqlanadi 
va isbotlanadi 
3.Schyot-fakturalar va 
boshqa boshlang‗ich tasdiq 
lovchi hujjatlardagi 
kamchiliklar ochiladi
4.Bosh kitobdagi noto‗ g‗ri 
yozuvlar ko‗rsatiladi 
5.Savdo 
Qoidalarini
buzilishlari ko‗rsatiladi 
6.Oldindan to‗lov 
bo‗lmagan 
hollar
aniqlanadi 
7.Barter 
hollari
ochib 
beriladi 
8.Natura to‗loviga yo‗l 
qo‘yilganlik
hollari
aniqlanadi 
9.Chetlanishlarni bartaraf 
etish bo‗ yicha takliflar 
beriladi 
1.Sotish 
xajmining 
haqiqiy
summasi 
noto‗g‗ri 
topilishi 
mumkin 
2.Schyot-fakturalar va 
boshqa 
boshlang‗ich 
hujjatlardagi 
kamchiliklar 
to‗liq 
ko‗rsatilmay 
qolinishi
mumkin. 
3.Savdo 
Qoidalari
buzilganligi 
ko‗rsatilmay 
qolinishi
mumkin 
4.Oldindan 
to‗lovi 
bo‗lmagan 
sotish 
hollari
aniqlanmay 
qolinishi
mumkin 
5.Barter 
hollari
ochilmay 
qolinishi
mumkin 
6.Natura to‗loviga yo‗ l 
qo‘yilganligi
ochilmay 
qolinishi
mumkin
7.Bosh 
kitobdagi 
noto‗g‗ri 
yozuvlar 
ko‗rsatilmay 
qolinishi
mumkin 
8.Chetlanishlarni 
bartaraf etish bo‗ yicha 
takliflar 
berilmay 
qolinishi
yoki noto‗g‗ri 
berili-shi mumkin