Kadrlar tayyorlash Milliy Dasturi

VII - shkala (reaktiv tajovuzkorlik) - ekstratensiv tipdaga psixopatik belgilarni namoyon bo‘lishini aniqlaydi. Yuqori baholar ustunlikka intilishni va ijtimoiy muhitga tajovuzkorona munosabatni ifodalaydi. Reaktiv tajovuzkorlik bu tajovuzkorona o‘z qarashlarini himoya qilish, o‘z fikrini himoya qilish, xudbinlik, manmanlik, obro‘ga, yuqoriga, ustunlikka intilish demakdir.
VIII - shkala (uyaluvchanlik, tortinchoqlik) insonning hayotiy vaziyatlarda o‘zini passiv himoya qilish xususiyatiga moyillikni aniqlaydi. Bu kuchsiz himoyalangan turda o‘tadi. Yuqori baholar shkalada xavotirlilik, ishonchsizlik tortinchoqlik xususiyatlarini mavjudligini ifodalab, bular esa o‘z navbatida ijtimoiy munosabatlarga kirishishni qiyinlashtirladi. O‘zini tuta bilish - vazmin, ishonchsiz, uyatchan jonlanuvchi, tahlikaga tushuvchi.
IX - shkala (oshkoralik) o‘z-o‘zini tanqid darajasini ijtimoiy muhitga munosabatini tavsiflashga imkon yaratadi. Yuqori baholar o‘z-o‘ziga tanqidning yuqori darajasidan atrofdagi kishilar bilan ishonarli oshkora birgalikda katta intilishdan darak beradi. Ushbu shkala bo‘yicha baholar sinalayotganning berilgan savolnoma bilan ishlayotganda u yoki bu darajada javoblarning samimiyligini tahlil qilishga imkon yaratadi, bu esa boshqa savolnomlarning yolg‘on shkalalariga to‘g‘ri keladi. Samimiylik xususiyati o‘z-o‘zini tanqid, oshkoralik, shaxsiy kamchiliklarni va xatolarni tan oladi.
X - shkala (ekstrovertlik va introvertlik) yuqori baholar shaxsning ekstrovertlik, quyi baholar esa introvertlik xususiyatlariga mos keladi.
Ekstroversiya – so‘zamollik, jamoat ishlarida faollik yoki aksi, introversiya – odamlar bilan aloqadan kochish, passivlik, emotsional beqarorlik.
XI - shkalada (emotsional labillik, o‘zgaruvchanlik) yuqori baholar yetarli o‘zini idrok qilmaslik, serjahllik, yuqori qo‘zg‘aluvchanlik, kayfiyatning tez-tez o‘zgaruvchanligida ko‘rinadigan emotsional holatning noto‘g‘riligini ko‘rsatadi. Quyi baholar faqatgina emotsional holatning yuqori barqarorligini tavsiflamasdan, balki o‘z-o‘zini idrok qila olishni ham ko‘rsatadi. Emotsional o‘zgaruvchanlik-barqarorlik-emotsional turg‘unlik yoki noturg‘unlik, kayfiyatning o‘zgaruvchanligi, serjahllik, jo‘shqinlik, ziqlik, g‘am yoki kelajakka ishonch, xursandchilik.
XII-shkala (maskulinizm-feminizm) - yuqori baholar ruhiy faoliyatning, xususan, erkaklarga xosligidan guvohlik bersa, quyi baholar ayollarga xosligidan darak beradi.
Mardlik-nazokatlilik-faollik, hammadan bilimdon, fahmlash topqirlikdir.
Sinov yakka holda yoki sinaluvchilar guruhi bilan o‘tkazilishi mumkin. Sinalayotganlar bir-biriga xalaqit bermaydigan holatda joylashtirilishi lozim. Tadqiqotchi tadqiqot maqsadini va savolnoma bilan ishlash qoidasini qisqacha bayon qiladi. Sinalayotganlarning topshiriqlarini bajarishiga ijobiy va qiziqish bilan munosabatda bo‘lishlariga erishish muhimdir. Ularning e’tibori ish paytida javoblar bo‘yicha maslahatlashishning va o‘zaro har muxokamaning mumkin emasligiga karatilmogi darkor.
Shundan keyin psixolog sinaluvchilarga diqqat bilan yo‘riqnomani o‘rganib chiqishni tavsiya qiladi, so‘ng savollar paydo bo‘lgan bo‘lsa, ularga javob beradi, savolnoma bilan mustaqil ishlashni taklif etadi.
Natijalar tahlilini tekshiruvchilar to‘ldirgan barcha javob varaqalarini birinchi savolga qanday javob berganligini aniqlagan holda qarab chiqishdan boshlash kerak.
Tekshirilayotgan kishi quyilgan savollarga ochiqchasiga javob berishni istamasa, tadqiqot amalga oshmagan deb hisoblanish kerak. Birinchi savolga ijobiy javob olingan taqdirda tadqiqotning natijalari ishlab chiqilgandan keyin yuqori va quyi baholar ajratiladi.