Kasbiy psixologiya fani

Shaxs faolligi. Faoliyat insonni shaxs sifatida rivojlanishining asosi, uning ijtimoiy mavjudot sifatida mavjudligining asosiy omili hisoblanadi. Faoliyatni o'zlashtirish, uning murakkablashishi, yaxshilanishi inson asab tizimi rivojlanishining muhim shartidir. Shaxs o`zining faoliyati tufayli tevarak-atrofdagi olam bilan faol munosabatda bo`ladi. Shaxsning faolligi deganda odamning atrofdagi tashqi muhitga ko`rsatadigan ta`siri tushuniladi. Tashqi muhit bilan faqat odamlar emas, hayvonlar ham o`zaro munosabatda bo`ladilar. Lekin hayvonlar tashqi muhitga moslashib yashaydilar, odamlar esa tashqi muhitga moslashibgina qolmasdan, uni o`zgartirishga ham qodirlar.
Etaklovchi faoliyat - Unda o'ziga xos psixologik jarayonlar paydo bo'ladi, yaratiladi yoki tiklanadi (o'rganishda - nazariy fikrlash, o'yinda - xayol va boshqalar), bolaning rivojlanishining har bir davridagi asosiy aqliy o'zgarishlar bunga bog'liq (masalan, maktabgacha yoshdagi bola o'yin insonning xulq-atvorining asosiy ijtimoiy funktsiyalari va me'yorlarini egallaydi).
Shaxs faolligi - bu asosiy xususiyatlarning kuchayishi (maqsadga muvofiqligi, motivatsiyasi, xabardorligi, harakat usullari va usullarini o'zlashtirishi, emotsionalligi), shuningdek, tashabbuskorlik va vaziyatlilik kabi xususiyatlarning mavjudligi bilan tavsiflanadigan maxsus faoliyat turi yoki maxsus faoliyat. .
Shaxsiy faollik (lotincha activus - faol) - insonning dunyoga bo'lgan faol munosabati, insoniyatning tarixiy tajribasini o'zlashtirish asosida moddiy va ma'naviy muhitni ijtimoiy ahamiyatga ega o'zgarishlarni amalga oshirish qobiliyati; o'zini ijodiy faoliyatda, irodaviy harakatlarda, muloqotda namoyon qiladi. U atrof-muhit va ta'lim ta'siri ostida shakllanadi.
Qobilyatdan tashqari (moslashuvchan bo'lmagan) faollik - insonning tashqi va ichki cheklovlarni engib, asosiy vazifa nuqtai nazaridan ortiqcha maqsadlar qo'yishi, vaziyat talablari darajasidan yuqoriga ko'tarilishi; motivatsiya mavjudligini taxmin qiladi, uning mohiyati ruxsatsiz natija bilan harakatlarning juda jozibadorligidadir.
Etika bo’yicha izohli lug’atda ushbu tushuncha ma’nosi quyidagicha: “Kasb etikasi (yoki kasbiy axloq) – bu odamlarning kasb faoliyatidan kelib chiqadigan o’zaro munosabatlarining axloqiy xarakterini ta’minlaydigan qonuniyatlardir
Temperament lotincha «temperamentum» so‘zidan olingan bo‘lib, «aralashma» degan ma’noni anglatadi. Temperament to‘g‘risidagi dastlabki ta’limotni yunon olimi Gippokrat (eramizdan oldingi 460–356-yillarda yashagan) yaratgan bo‘lib, uning tipologiyasi hozirgi davrgacha qo‘llanilib kelinmoqda
Psixikaning individual jihatdan o‘ziga xos, tabiiy shartlashgan dinamik ko‘rinishlari majmui kishining temperamenti deyiladi.