Teqvim-2015. pdf

28
Ə d ə b i y y a t
Çəmənli, M. Gülağa 
Məmmədov //Çəmənli M. 
Sənət hekayələri.- Bakı, 
2014.- S.432-436.
Xatirələrdə yaşayan 
sənətkar...: “Koroğ-
lu” ariyası ilə böyük 
səhnələrdə... //Azəadlıq.- 
2012.- 5 aprel.- S.14.
Məmmədov Gülağa 
Allahverdi oğlu //Üzeyir 
Hacıbəyli Ensiklopediya-
sı.- Bakı, 2008.- S.150.
Nizamqızı, H. Səs 
xatirəsi /H.Nizamqızı     
//Mədəniyyət.- 2012.- 11 
iyul.- S.12.
İ n t e r n e t d ə
www.anl.az
www.azerbaycanli.org
www.az.wikipedia.org
90  
illiyi
Müğənni
Musiqi.Opera.Balet 

---

164
Amaliya Pənahova
1945
İYUN
Amaliya Əliş qızı Pənahova 1945-ci il 
iyun ayının 15-də Gəncə şəhərində ana-
dan olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən 
sonra, 1962-1966-cı illərdə M.A.Əliyev 
adına Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitu-
tunu dram və kino aktyorluğu ixtisası 
üzrə bitirmişdir.
Kurs rəhbəri Adil İsgəndərovdan 
sənətin sirlərini öyrənmiş, institutun 
ikinci kursundan Akadenik Dram Teat-
rın səhnəsində  çıxış etməyə başlamış-
dır. Aktrisanın səhnə  fəaliyyəti Xalq 
yazıçısı  İlyas  Əfəndiyevin yaradıcılığı 
ilə sıx bağlıdır. Aktrisa yazıçının “Unu-
da bilmirəm” pyesində  Nərmin, “Sən 
həmişə mənimləsən”ndə Nargilə, “Xur-
şidbanu Natəvan” pyesində Natəvan, 
“Mahnı dağlarda qaldı”da  Şahnaz və 
başqa obrazları yüksək professionallıqla 
canlandırmışdır.  
Amaliya Pənahova kinoda bir sıra 
epizodik rollara çəkilmiş, ilk böyük 
rolu Əlisəttar Atakişiyevin 1977-ci ildə 
çəkdiyi “Qərib cinlər diyarında” film na-
ğılındakı Zərri obrazı olmuşdur.
1982-ci ildə ilin aktrisası elan edil-
miş, 1998-ci ildə isə Türk dünyasının bi-
rinci kino festivalında adı altı populyar 
aktyor sırasında qeyd olunmuşdur.
Böyük istedada, hərtərəfli biliyə ma-
lik olan aktrisa həmçinin bacarıqlı rejis-
sor kimi də özünü sınamışdır. O, 43 illik 
sənət fəaliyyəti dövründə 12 tele və teatr 
tamaşasına quruluş vermişdir ki, bunla-
rın çoxu lentə alınıb, hal-hazırda televi-
ziyanın Qızıl fondunda saxlanılır. 
Aktrisanın istedadının başqa bir cəhəti 
onun böyük təşkilatçılıq qabiliyyətidir 
ki, 1992-ci ildə Bakı  Bələdiyyə Teat-
rını yaratmış  və bu teatra orta və yaşlı 
nəsillə yanaşı, gənc istedadlı aktyorla-
rı da cəlb etmiş  və onların yaradıcılıq 
qabiliyyətinin inkişafı üçün hər cür lazı-
mi şərait yaratmışdır. Azərbaycan Dövlət 
Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinə 
dərs demək üçün dəvət olunmuşdur. 
Həmin universitetin professorudur. 
2003-cü ildə elmlər namizədi, 2013-
cü ildə  sənətşünaslıq doktoru elmi 
dərəcəsini almışdır.
2000-2005-ci illərdə Milli Məclisin 
deputatı, sosial-siyasət daimi komissi-
yasının üzvü, MDB Parlamentlərarası 
Mədəniyyət,  İnformasiya, Turizm, İd-
man daimi Komissiyasının,  İtaliya-
Azərbaycan Parlamentlərin işçi qrupu-
nun sədri olmuşdur. 
1968, 1972-ci illərdə Lenin Kom-
somolu və Azərbaycan SSR Dövlət 
mükafatı laureatı olmuşdur. Teatr və 
kino sənətinin inkişafındakı böyük 
xidmətlərinə görə ona 1974-cü ildə 
“Əməkdar artist”, 1985-ci ildə isə 
“Azərbaycan SSR-in Xalq artisti” fəxri 
adlarına layiq görülmüşdür.
Azərbaycan milli teatr sənətinin in-
kişafında xidmətlərinə görə Azərbaycan
 
Respublikasının Prezidentinin 1995-
ci il 8 iyul tarixli Fərmanı ilə “Şöhrət” 
ordeni, 25 iyun 2013-cü ildə  “Şərəf” 
ordeni ilə  təltif edilmişdir. Prezident 
təqaüdçüsüdür.