Kimyo. Masala va mashqlar to

1.25. Ammoniy nitratning qancha massasida 8,5 g natriy nitratdagicha azot atomi bo'ladi? (Javob: 4,0 g).
1.26. Natriy fosfatning qancha massasida 0,34 g fosfindagicha fosfor atomi bo‘ladi? (Javob: 1,64 g).

1. 
   KIMYOVIY FORMULALAR BO‘YICHA HISOBLASHLAR. MASSA ULUSH
   

1.2.1. KIMYOVIY MODDA TARKIBIDAGI ELEMENTNING VA
ARALASHMA TARKIBIDAGI MODDANING MASSA ULUSHI

Massa ulush berilgan tarkibiy qism massasining (m) modda umumiy massasiga (m) nisbatiga teng:

, (1.8)
bu erda  - massa ulush, o‘lchamsiz kattalik, foizlarda ifodalash uchun 100 ga ko‘paytiriladi; m - aralashma (yoki eritma) tarkibidagi tarkibiy qismning massasi, kg, g, t ; m - aralashma yoki eritmaning massasi, kg, g, t.
Ushbu formulaga mos ravishda modda tarkibiga kirgan element atomining massa ulushi ham aniqlanishi mumkin, buning uchun bu formulaga ayrim o‘zgartishlar kiritamiz:
(1.9)
1.27. KMnO₄ tarkibidagi elementlarning massa ulushlarini hisoblang.
Yechish: Masalani yechish uchun (1.9) formuladan foydalanamiz:
yoki 24,7 %; yoki _Mn=34,8 %; yoki _O=40,5 %.
1.28. NaPO₃ tarkibidagi elementlar atomlarining massa ulushlarini toping. (Javob: Na - 22,55 %; P -30,39 %; O - 47,06 %).
1.29. Na₂S₂O₃ tarkibidagi elementlarning massa ulushlarini toping. (Javob: Na - 29,11 %; S - 40,51 %; O - 30,38 %).
1.30. Magniy sulfat kristallgidrati (MgSO₄·7H₂O) tarkibidagi suvning massa ulushini toping. (Javob: 51,22 %).
1.31. Tarkibida 35 % FeO va 65 % Fe₂O₃ bo‘lgan 120 g aralashma tarkibidagi temirning massasini hisoblang.
Yechish: Eng avvalo (1.5) formula yordamida aralashma tarkibidagi har bir tarkibiy qismning massasi hisoblanadi.
m_FeO=m=0,35.120=42 g,
m(Fe₂O₃)=m=0,65·120=78 g.
Masalaning davomi proporsiya bilan yechilsa: M_FeO=72, bo‘lganligi uchun 72:42=56:x; x=42.56/72=32,67 g Fe bor. 160:78=112:x; x=54,6 g. Fe bor.
Temirning jami massasi m=32,67+54,6=87,27 g.