5.6-rasm. Keramik cherepitsaning turlari
a-pazli shtamplangan; b-pazli lentasimon; v-yassi lentasimon; g-konkisimon.
CHerepitsa asosan turar joy, ma’muriy va qishloq xo‘jalik binolari
tomlarini yopishda ishlatiladi. CHerepitsa Evropa mamlakatlari qurilish tizimida
ko‘p tarqalgan, xozirgi kunda cherepitsa O‘zbekistonda ham ishlab chiqarilmoqda
va qurilishda keng ko‘lamda ishlatilmoqda.
GIL CHEREPITSA
Cherepitsa juda ham sekin eriydigan plita bo’lib muxanislik qurilishlarida turli
maqsadlarda foydalaniladi. Ular juda ham yaxshi ko’rinish va yaxshi maxsulot
xususiyatlarini beradi. Tom cherepitsalari, pol cheripetsalar, devor cherepitsalari va
Cheripetsalar g’ishtlar kabi bir xil o’lchamda hosil qilinadi, biroq ingichga
va yorug’roq bo’lib, shunga ko’ra u yaxshigina e’tiborni talab qiladi. Ular gil
massasi bilan yoki quyish va undan keyingi kuydiruvchi tomonidan binoni
aralashmalarda pishirilgan holda uning yuqoriligi 1300 Cgacha boradi. Gil yuqori
moslashuvchan oriq aralashmalarning va sintezlashgan moddalar erish nuqtasi
uchun kamaytirish
bo’lishi kerak.
Cheripitsa tizmalari uzunligi yuzma yuz qismlardan o’lchami 375, 400 va
435 mm va 15 mm chidamlilikda o’lchanadi. Tizim cheripitsalari gorizontal randada
joylashtirilsa (2.17 diagramma), uchburchak ± 5 mm kenglik bilan 265 mm bazasini
va 100 mm balandligi bo'lishi kerak bo’lgan g'isht, ichki yuzlarini ishlab chiqarish
bilan shakllangan.Cheripitsalar 100 mm lik qalinlikdan kam bo’lmasligi
kerak.
Tom cheripitsalari 2.17 daigrammada ko’rsatilganidek yakka lug va qo’sh lug
bo’lishi mumkin
