KÖk hücre nakli yapilan iMMÜnosüprese hastalarda infeksiyonlardan korunma



Yüklə 192,36 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix07.03.2017
ölçüsü192,36 Kb.
#10664

KÖK HÜCRE NAKLİ YAPILAN 

İMMÜNOSÜPRESE HASTALARDA 

İNFEKSİYONLARDAN KORUNMA 

Uzm. Dr. Sabahat Çeken 

Dr Abdurrahman Yurtaslan Ankara Onkoloji 

Eğitim ve Araştırma Hastanesi 



Sunum Planı 

• İmmünosüprese hasta tanım 

• İmmünosüpresyon nedenleri 

• Hematopoetik kök hücre nakli tanım 

• Hematopoetik  Kök Hücre Nakli Merkezlerinde 

İnfeksiyonların Kontrolü ve Önlenmesi   

– Sağlık çalışanları 

– Hasta ve ziyaretçiler 

– Çevre kontrolü 

 

 



 

 


TANIM 

• İmmünosüprese hasta 

–İmmün sisteminde zayıflama veya 

yetersizlikten dolayı bir infeksiyona  

normal yanıt veremeyen hasta 

• Bu durumun pek çok sebebi olabilir. 



İMMÜNOSÜPRESYONA NEDEN 

OLAN DURUMLAR 

• Konjenital hastalıklar 

• Sendromlar (Herediter hemorajik telenjiektazi, 

Parsiyel albinizm+immün yetmezlik vb)  

• B hücre, T hücre ve kombine immün yetmezlik 

• Makrofaj, sitokin ve diğer defektler 

• Fagosit disfonksiyonu 

• Kompleman eksiklikleri 

 


İMMÜNOSÜRESYONA NEDEN 

OLAN DURUMLAR 

• Kazanılmış  immün yetmezlik 

• HIV infeksiyonu 

• Travma (Yanık, laserasyon, aşınma) 

• Kronik hastalıklar (Diabetes mellitus, kollajen doku hastalıkları, 

hematolojik veya onkolojik hastalıklar, karaciğer veya böbrek 

yetmezliği, astım vb) 

• Splenektomi 

• Gebelik 

• Viral infeksiyonlar (CMV infeksiyonu, kızamık) 

• Diğer anatomik ve fizyolojik problemler ( Fistüller, 

obstrüksiyonlar, demir yüklenmesi vb) 


İMMÜNOSÜRESYONA NEDEN 

OLAN DURUMLAR 

• İatrojenik durumlar 

– Bu durumlar immün sistemi direk baskılayabilir 

veya bariyer fonksiyonunu bozabilir 

• Travma 

– Operasyon veya diğer kesiler 

– Yabancı cisim 

– Damar , trakea, eklem, periton, mide veya 

ventrikül içi cihazlar 

– Major cerrahi 


İMMÜNOSÜPRESYONA NEDEN 

OLAN DURUMLAR 

• Tedavi 

– Lösemi veya lenfoma tedavisi 

– Hematopoetik kök hücre nakli 

– Solid organ nakli 

– Otoimmün hastalıkların tedavisi 

– TNF-alfa inhibitörleri 

– Monoklonal antikorlar ve benzeri moleküllerle 

tedavi 


– Transfüzyon (aşırı demir yüklenmesi) 

 

 



 

HEMATOPOETİK KÖK HÜCRE NAKLİ 

 

 

 



• Hastanın kendisinden veya başkasından alınan 

kan yapıcı öncü hücrelerinin  (kök hücrelerin) 

hastaya nakledilmesi işlemidir. 

 

 



 

 

 



TANIM 

 


HEMATOPOETİK KÖK HÜCRE NAKLİ 

• Kaynak 

• Kemik İliği 

• Periferik Kan 

• Kord Kanı 

 



Verici 

Allojeneik 



Akraba 

Akraba dışı 

Otolog 


Singeneik 

 


 

 

Kateter 



Kemoterapi 

ve/veya 

Radyoterapi 

Remisyonda  

hasta 

Hazırlık rejimi

 

Kök hücre 

infüzyonu

 

-10/-1 



Günler

 

Engrafman 

HEMATOPOETİK KÖK HÜCRE NAKLİ 



taburcu 

HEMATOPOETİK KÖK HÜCRE NAKLİ 

 

Kök hücre nakli alıcılarında fırsatçı infeksiyonlar

 


HEMATOPOETİK KÖK HÜCRE ALICILARINDA 

İNFEKSİYÖZ KOMPLİKASYONLARI ÖNLEME 

STRATEJİLERİ  

 

– Kemoprofilaksi  



– İmmünizasyon  

– İnfeksiyon kontrol önlemleri 

 

• Kemoprofilaksi infeksiyon kontrol önlemlerinin yerini 



tutamaz ya da gerekliliğini azaltamaz. 

 


Uluslarası Rehberler 



2000: Guidelines for Preventing Opportunistic Infections Among     Hematopoietic Stem Cell 



Transplant Recipients Recommendations of:  

 

                                         -   the Centers for Disease Control and Prevention (CDC),  



 

                                         -   the Infectious Disease Society of America,   

 

                                         -   the American Society of Blood and Marrow Transplantation.  



 

                                                                                                                                                                                 Dykewicz, Biol Blood Marrow Transplant. 2001; 7: 19S-22S 

 



   2009: Guidelines for Preventing Infectious Complications among Hematopoietic Cell 



Transplantation Recipients: A Global Perspective    Recommendations of :  

  

                                                -    the Center for International Blood and Marrow Transplant Research (CIBMTR®),   



 

                                                -    the National Marrow Donor Program (NMDP),  

 

                                                -    the European Blood and Marrow Transplant Group (EBMT),  



 

                                                -    the American Society of Blood and Marrow Transplantation (ASBMT),  

 

                                                -    the Canadian Blood and Marrow Transplant Group (CBMTG),  



 

                                                -    the Infectious Diseases Society of America (IDSA),  

 

                                                -    the Society for Healthcare Epidemiology of America (SHEA),  



 

                                                -    the Association of Medical Microbiology and Infectious Diseases Canada (AMMI),  

 

                                                -    and the Centers for Disease Control and Prevention (CDC).  



 

                                                                       Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

 


Uluslarası Rehberler 



2007: Guidelines for isolation precautions: Preventing transmission of  



                          

infectious agents in health care settings Recommandations of Health Care                                    

                        Infection Control Practices Advisory Committee (HICPAC) 

 

                                           

                                    Siegel et al Am J Infect Control. 2007;35: S65-S164    

 



       

2009: WHO guidelines on hand hygiene in health care  

 

          



                                                                            

        Pittet et al. Infect Control Hosp Epidemiol 2009;30 (7): 611-622  

 



       



2011: Guidelines for the Prevention of Intravascular Catheter-Related 

    

 

Infections   

 

                                                                                                



    O'Grady et al. and HICPAC. Clin Infect Dis. 2011; 52 (9): e162-e193  

 


Tavsiye sınıfları 

Belli bir tedavi veya işlemin  etkili ve faydalı olduğuna ilişkin kanıt 



ve/veya genel görüş birliği, her zaman önerilir 

Belli bir tedavi veya işlemin  etkili ve faydalı olduğuna ilişkin orta 



derecede kanıt, genellikle önerilir 

 



Belli bir tedavi veya işlemin  etkili ve faydalı olduğuna ilişkin kanıtlar 

net değil, duruma göre değişir 

Belli bir tedavi veya işlemin  etkili ve faydalı olmadığına ilişkin orta 



derecede kanıt, genellikle önerilmez 

 



Belli bir tedavi veya işlemin  etkisiz ve zararlı  olduğuna ilişkin kanıt, 

kesinlikle önerilmez 

Kanıt düzeyi 

En az bir iyi tasarlanmış, randomize kontrollü çalışma 



II 

En az bir iyi tasarlanmış randomize olmayan kontrollü çalışma veya 

kohort, vaka kontrol çalışması (birden fazla merkez ) 

 

III 



Klinik tecrübe, uzman görüşü 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



Hematopoetik  Kök Hücre Nakli Merkezlerinde 

İnfeksiyonların Kontrolü ve Önlenmesi  

• Sağlık çalışanları 

• El Hijyeni 

• İzolasyon ve Bariyer Önlemleri 

• Malzeme 

• Oda havalandırılması 

• İnşaat , tadilat ve ortam temizliği 

• Bitkiler, oyun alanları ve oyuncaklar 

• Ziyaretçiler 

• Hastanın cilt ve ağız bakımı 

• Diyet 

• İntravasküler  kateter İlişkili infeksiyonların önlenmesi 

• İnfeksiyon kontrol sürveyansı 

 

 



 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

 

Sağlık çalışanları                          

 

• Kök hücre nakli merkezlerinde çalışanların 



rehberlere göre aşılanması önerilir (BIII)  

– Centers for Disease Control and Prevention(CDC)  

– Prevention Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP), 

– Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee (HICPAC) 

• Aşı virüsünün hastalara bulaşma ihtimalini 

ortadan kaldırmak için, etkin bir inaktif aşı 

varsa tercih edilmelidir. 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



Sağlık çalışanları                       

• Bulaşıcı hastalığı olan personelin kök hücre nakli 

alıcılarına bakım vermesi engellenmeli (AII), 

• Deri ve yumuşak doku infeksiyonu olanlar veya 

herpes labialis gibi lezyonu olanların hastaya 

temas etmesi engellenmeli (BIII), 

• HIV veya HBV, HCV gibi kanla bulaşan viral 

infeksiyonu olan sağlık çalışanlarının hasta ile 

teması kısıtlanmamalıdır (DIII). 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



El Hijyeni 

• Hastanede infeksiyonun önlenmesinin temel 

dayanağı ve bütün hastalar için standart 

önlemlerin en temelidir (AII). 

• Su ve sabunla (normal veya antimikobiyal 

içeren) el yıkama ve alkol bazlı el 

dezenfektanları ile el hijyeni sağlanabilir. 

 

Pittet et al. Infect Control Hosp Epidemiol 2009;30 (7): 611-622  



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238 

• Gözle görülür kirlenme olmadığında el hijyeni 

için alkol bazlı dezenfektanla ovalama tercih 

edilir (AII). 

• Ellerde görünür kirlenme varsa, kan ve vücut 

sıvıları bulaşmışsa eller su ve sabunla 

yıkanmalıdır (AI). 

• Takma tırnak kullanılması önerilmez (EIII). 

– Gram negatif basil ve Candida spp ile salgın  

 

 

El Hijyeni 



 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Hasta ziyaretçilerinin, ziyaret öncesi ve 

sonrasında, el hijyenine uyumu sağlanmalı 

(BIII), 

• Kök hücre nakli olacak hastalar ve aileleri, 

nakil için hastanede kaldıkları dönemde ve 

sonrasında, el hijyeninin önemi konusunda 

eğitilmelidir (BIII). 

El Hijyeni 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Ne zaman? 

• Hastalara dokunmadan önce 

• Kan, vücut sıvıları, müköz membranlar, sağlam olmayan 

deri veya pansumana dokunduktan sonra 

• Hastanın cildine dokunduktan sonra 

• Hasta bakımı sırasında kontamine bir vücut alanından 

temiz alana geçerken 

• Hasta çevresinde bulunan yüzeyler ve tıbbi cihazlarla 

temas sonrası  

• Eldiven giymeden önce ve çıkardıktan sonra 

 

El Hijyeni 



 

Pittet et al. Infect Control Hosp Epidemiol 2009;30 (7): 611-622  

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238 


Vücut sıvılarıyla

 

temas 

sonrasında

 

el hijyeni sağla

 

Hastaya 

dokunmadan 

önce el hijyeni

 

sağla

 

Hasta ve 

çevresine

 

dokunduktan 

sonra el hijyeni 

sağla 

 

Hastaya 

dokunduktan  

sonra elhijyeni 

sağla

 

Aseptik 

 

işlemlerden

 

 

önce 

 

el hijyeni sağla 

 

 

  

El Hijyeninde 5 Endikasyon 



İzolasyon ve Bariyer 

 Önlemleri 

 


 

İzolasyon ve Bariyer Önlemleri 

 

• Kök hücre nakli merkezleri Centers for Disease 



Control and Prevention (CDC) rehberi de dahil 

olmak üzere sağlık bakımı ile ilişkili İnfeksiyonları 

önleme rehberlerine uymalıdır (AIII). 

• Hastalar tek kişilik odalarda takip edilmeli (BIII), 

• Oda sayısı sınırlıysa immünsüpresyonu daha ağır 

olanlara öncelik verilmelidir (Allojeneik nakil, 

GVHD) (BIII). 

   


 

 

 



 

 

 



 

 

 



Pittet et al. Infect Control Hosp Epidemiol 2009;30 (7): 611-622 

 

Siegel et al 2007: Guidelines for isolation precautions, Am J Infect Control. 2007;35: S65-S164  



 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

   



 

• Bütün hastalar için en azından standart önlemler 

alınmalı (AIII) 

– El hijyeni 

– Uygun koruyucu ekipman (kan ve vücut sıvılarıyla 

temas ihtimalinde eldiven, gözlük, önlük kullanımı 

gibi) 


• Allojeneik kök hücre nakli alıcılarının HEPA filtre ve/ 

veya laminar akım gibi koruyucu izolasyon 

önlemlerinden fayda gördüğü bildirilmiştir (BIII).

  

 



 

İzolasyon ve Bariyer Önlemleri 

 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Standart önlemlere ek olarak gerektiğinde 

– Temas 


– Damlacık 

– Hava yolu izolasyonu uygulanabilir (AIII). 

• Kök hücre nakli alıcıları, sağlık çalışanları ve 

ziyaretçilerin izolasyon önlemlerine uyması, 

infeksiyonların yayılmasını önlemek için, 

önemlidir (AIII) 

 

İzolasyon ve Bariyer Önlemleri 



 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



Solunum 

İzolasyonu



 

 

 



Standart önlemlere ek 

olarak; 

 

• Odanın kapısı kapalı tutulur. 

• Odaya girmeden önce ve sonra el 

hijyeni sağlanır. 

• Odaya girerken N95 maske takılır. 

• Hasta gerekmedikçe odadan 

çıkarılmaz. 

• Hastanın transferi gerekirse ilgili 

birim bilgilendirilir, bulaş ya da 

kontaminasyonu önleyecek 

önlemler   alınır. 

• Hasta gerekli durumlarda cerrahi 

maske kullanarak oda dışına 

çıkabilir. 

 

Standart önlemlere ek 

olarak; 

 

• Odaya her giriş çıkışta el 

hijyeni sağlanır

 

• Odaya girmeden önce temiz 



önlük giyilir, odadan çıkmadan 

önlük çıkarılır ve ayrı kirli 

torbasına konulur.

 

• Odaya her girişte temiz steril 



olmayan eldiven giyilir, odadan 

ayrılmadan önce eldiven 

çıkarılır.

 

• Hasta gerekmedikçe oda 



dışına çıkarılmaz, hastanın 

transferi gerekli ise ilgili birim 

bilgilendirilir, bulaş ya da 

kontaminasyonu önleyecek 

önlemler alınır.

 

• Hastaya kullanılan malzemeler 



hastaya özel olur.

 

 



  . 

 

Temas  



izolasyonu 

Standart önlemlere ek 

olarak; 

• Odaya girmeden önce ve sonra el 

hijyeni sağlanır.

 

• Hastaya 1 metreden daha yakın 



temasta cerrahi maske takılır.

 



Aspirasyon, 

entübasyon

 ve 

bronkoskopi 



ve benzeri işlemler 

esnasında vücut çıkartılarının yüze 

sıçrama olasılığında yüz koruyucu, 

kıyafete sıçrama olasılığında ise 

önlük kullanılır.

 

• Odadan ayrılmadan önce eldiven, 



yüz koruyucu, önlük ve maske 

sırasıyla çıkarılır.

 

• Hasta gerekmedikçe oda dışına 



çıkarılmaz, hastanın transferi 

gerekli ise ilgili birim bilgilendirilir ve 

hasta cerrahi maske takarak oda 

dışına çıkabilir,

 

• Bulaş yada 



kontaminasyonu 

önleyecek önlemler alınır.

 

 

 



Damlacık 

izolasyonu 



• Hastalar, hastanede yapım ve onarım çalışmaları 

olduğu dönemlerde, engrafman öncesinde hastane 

odası dışına çıktıklarında N95 maske kullanımından 

fayda görebilir (CIII). 

• Bütün kök hücre nakli alıcıları immünsupresif 

oldukları dönemlerde toplum kökenli solunum 

virüsleri ile infekte olmamak için kalabalık 

ortamlardan kaçınmalıdır (BIII). 

 

 

İzolasyon ve Bariyer Önlemleri 



 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



 

Malzeme      

 

• Kök hücre nakli merkezinde kullanılan malzeme ve 



araçlar rehberlerin önerilerine göre temizlenmeli, 

dezenfekte veya sterilize edilmeli (AIII), 

• Yara pansumanları ve bandajlar kontaminasyon 

açısından  takip edilmeli (BII), tarihi geçmiş olanlar, 

hasar görmüş olanlar veya görünür kontaminasyon 

olanlar değiştirilmelidir (BIII). 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



 

Oda Havalandırması 

 

• Kök hücre nakli alıcıları koruyucu  önlemler alınmış 



odalarda takip edilmeli, 

• Saatte ≥ 12 hava değişimi olmalı, 

• Çapı ≥0.3 µm büyük partikülleri %99.97 oranında 

yok edebilen High efficiency particulate air (HEPA) 

filtreler kullanılmalıdır (AIII). 

• Hepafiltreler üretici önerisine göre değiştirilmelidir. 

 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Hava akımı havanın bir yönden alınıp ters 

yönden çıkması şeklinde olmalı (BIII), 

• Hastanın odasıyla koridor arasındaki basınç 

farkı ≥2.5 Pa olmalı (BIII), 

• Odaların pencere ve elektrik girişleri 

etrafındaki izolasyonu tam olmalıdır (BIII). 

 

 

 



 

 

 



Oda Havalandırması 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

• Odada hasta varken basıncın takip edilmesi ve 

basınç farkını önlemek için kendiliğinden 

kapanan kapılar kullanılması (BIII), 

• Hemşirelerin hastayı görebilmesi için kapıya 

veya odanın duvarına pencere yapılması 

önerilir (CIII). 

 

 

 



Oda Havalandırması 

 

  



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

 

Oda Havalandırması 

 


• Koruyucu önleme sahip oda sayısı azsa öncelik 

invaziv mantar infeksiyonu riski olan hastalara 

verilmeli (BIII), 

• Bu durumlarda mantar sporlarına ve 

mikobakteriye etkili portabl HEPA filtreler 

kullanılabilir fakat bu konuda yapılmış yeterli 

çalışma yoktur. 

 

 



Oda Havalandırması 

  

  



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

• Laminar hava akımının inşaat dönemlerinde 

aspergilloz salgınlarını önleyebilceği bildirilmiş, 

• Kök hücre nakli alıcılarının odalarında rutin 

kullanımının genel sağ kalım üzerine faydası 

gösterilmemiştir. 

• Kök hücre nakli merkezlerinde yeni yapılan 

odalarda önerilmiyor (DII). 

 

 



Oda Havalandırması 

  

  



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

• Kök hücre nakli merkezlerinde kuşların hava 

giriş kanallarına yuva yapması engellenmelidir 

(AII). 

• Merkezi havalandırma sistemi devre dışı 



kaldığında kullanılacak yedek bir sistem 

bulunmalı (BII), 

• Sistem enerji tasarrufu için kapatılmamalıdır. 

 

  



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

 

Oda Havalandırması 



  

• Kök hücre nakli merkezlerindeki hasta 

odalarında giriş odası olması solunum 

izolasyonu  gerektiren bir enfeksiyonu 

olmayan hastalar için  opsiyoneldir (BIII). 

• Solunum izolasyonu gereken hasta için giriş 

odası olan, uygun bir oda yoksa, hasta 

odasında portabl HEPA filtre kullanılabilir 

(BIII). 


 

Oda Havalandırması 

  

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



 

Yapım ve Onarım  

 

• Bu dönemlerde hastane kaynaklı invazif küf 



infeksiyonları artabilir. 

• İnfeksiyon kontrol risk değerlendirmesi yapılmalıdır 

(AIII). 

• Yapım ve onarım İnfeksiyon kontrol planlama 

komitesinde mühendis, mimar, otelcilik hizmetleri 

sorumlusu, infeksiyon kontrol personeli, kök hücre 

nakli merkezinin yöneticisi, hastane idaresi temsilcisi 

olmalıdır. 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Mümkünse kök hücre nakli alıcıları inşaat 

alanından uzak tutulmalı (AIII), 

• Sağlık çalışanları, kök hücre nakli alıcıları 

tarafından kullanılan malzemeleri inşaat 

alanından uzak tutmalıdır (AIII). 

 

 



Yapım ve Onarım  

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

• Hava temizliğine önem verilmeli, hava sabit 

tutulmalı, değilse HEPA filtreler sık sık kontrol 

edilmeli ve gerektiğinde değiştirilmeli 

• Asma tavan mümkünse kullanılmamalı (BIII) 

– Mümkün değilse vakumlu bir aletle sık sık 

temizlenmeli (BIII) 

 

 

Yapım ve Onarım 



 

 

 



 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• İnşaat alanları ile hasta bakımı yapılan alanlar 

arasında sağlam, toz ve hava geçirmeyen 

bariyerler kurulmalıdır (BIII). 

• İnşaat alanlarının hava basıncı, hasta bakımı 

yapılan alanlardan düşük olmalıdır (AII). 

 

Yapım ve Onarım  



 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



Yeterli bariyer yapılamıyorsa; 

• İnşaat bitene kadar hastalar başka bir yere taşınabilir 

(BIII). 

• Hastane giriş çıkışları değiştirilebilir, kapı açılması 

kısıtlanabilir. 

• Bazı koridor, asansör, giriş ve çıkışlar sadece inşaat 

için kullanılabilir. 

• İnşaat alanlarından toz kalkmasını azaltmak için ıslak 

zemin örtüleri kullanılabilir.  

 

 



 

Yapım ve Onarım  

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• İnşaat alanı genişse ve negatif basınç 

sağlanamıyorsa inşaat alanı ve kök hücre nakli 

ünitesi arasında sanayi tipi HEPA filtre 

bulundurulmalı (AII), 

• İnşaat boyunca hava kalitesini ölçmek için 

– günlük partikül sayımı,  

– hava örneklemesi  

– ventilasyon basınç farklarının daha sık ölçülmesi 

gibi yöntemler kullanılabilir (CIII). 

 

 



Yapım ve Onarım  

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

• Allojeneik kök hücre nakli alıcıları, inşaat 

olduğu dönemlerde HEPA filtreli alan dışına 

çıktıklarında N95 maske kullanabilir (CIII). 

• Standart cerrahi maske küf sporlarına karşı 

yeterince koruyucu değil, 

• İnşaat dönemlerinde küfe etkili ilaçlarla 

profilaksi konusunda yeterli veri yok. 

 

Yapım ve Onarım  



 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Yapım onarım çalışması biten alanlara hasta 

alınmadan önce iyice temizlenmeli ve 

dezenfekte edilmeli (AIII), 

• Odanın havalandırması, hava akımı ve basıncı 

hasta odaya alınmadan kontrol edilmeli (BIII). 

 

 



Yapım ve Onarım  

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

 

Temizlik  

 

 

• Kök hücre nakli merkezleri her gün toz 



kaldırmamaya çok dikkat ederek temizlenmeli  

(BIII), 


• Havalandırma alanları, pencere pervazları ve 

bütün yüzeyler uygun bir dezenfektan 

solüsyon kullanarak toz bırakmayan bir bez 

veya mop (yer) başlığıyla silinmelidir (BIII). 

 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Yer yüzeyleri, toz miktarını azaltmak için, düz, 

gözenekli olmayan, kaygan materyelden 

yapılmalı (vinil, muşamba, karo) (BIII), 

• Oda içinde ve dışında halı kullanılmamalıdır 

(DIII). 

 

 



Temizlik                        

 

 



 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Kök hücre nakli alıcıları fungal sporlara maruz 

kalacağından elektrikli süpürge  kullanımına 

maruz kalmamalı (EIII), ya da HEPA filtreli 

süpürge kullanılmalı,   

• Süpürme işlemi ıslak yapılmalı ve öncesinde 

uygun bir dezenfektanla dezenfeksiyon 

yapılmalıdır (BIII). 

  

 



 

 

Temizlik            



 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Su sızıntısı olduğu zaman zemin ve duvarlarda küf 

oluşmasını önlemek için onarım ve temizlik  72 saat 

içinde yapılmalı (BIII) 

• Gecikme olursa etkilenmiş yerler ve malzemeler 

mantarla kontamine kabul edilmelidir. 

 

 



 

Temizlik            

 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Kök hücre nakli alıcılarında bitki ve çiçekle 

temasın invaziv mantar infeksiyonuna neden 

olduğu kesin gösterilmemiştir.  

• Süs bitkilerinin topraklarında, kuru çiçeklerin 

yüzeylerinde ve taze çiçeklerde Aspergillus spp 

  izole edildiğinden, nakil öncesi ve sonrası 

dönemde hasta odalarında bitki, kuru ve taze 

çiçek bulundurulmamalıdır (DIII). 

 

 

 



Bitkiler, oyun alanları  

ve oyuncaklar  

 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

• Çiçeklerin suda bekletildiği vazolarda, başta 

Pseudomonas  olmak üzere, Gram negatif bakteriler 

üremiştir. 

• Küf infeksiyonu riskini azaltmak için kök hücre nakli 

alıcıları ve adayları kil veya saksı toprağı gibi 

maddelerle temastan kaçınmalıdır (DIII). 

   


 

 

Bitkiler, oyun alanları  



ve oyuncaklar   

 

 



 

 

 



 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• Oyuncaklar solunum veya gastrointestinal 

infeksiyonlardan dolayı bakteri veya virüslerle 

kolonize olabilirler  

• Oyuncaklarla küf mantarı infeksiyonu bulaşına 

dair kanıt yoktur 

• İmmünsüpresif kök hücre nakli alıcıları su 

tutan banyo oyuncakları ile oynamamalıdır 

(DII). 


– Pseudomonas aeroginosa salgını bildirilmiş 

 

 



Bitkiler, oyun alanları  

ve oyuncaklar   

 

 

 



 

 


• Oyuncaklar, rehberlere uygun olarak  yıkanmalı ve 

dezenfekte edilmeli (BIII) 

• Kumaş veya peluş oyuncaklar, en az haftada bir 

olmak üzere, makinede yüksek ısıda yıkanmalı (BIII) 

Yıkanamayan veya dezenfekte edilemeyen oyuncaklar 

kullanılmamalı (DIII) 

 

 

 



 

Bitkiler, oyun alanları            

 

 ve oyuncaklar 



 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

• Sert plastik oyuncaklar ılık sabunlu suyla yıkanıp temiz 

suyla durulandıktan sonra 10-20 dk seyreltilmiş 

çamaşır suyunda bekletilmeli, tekrar durulanıp havada 

kurutulmalıdır (BIII). 

• Oyun alanlarının temizliği ve dezenfeksiyonu günlük 

veya gerektiğinde daha sık yapılmalı (BIII), 

• Temas izolasyonu yapılan çocuklara mümkünse tek 

kullanımlık oyuncak  sağlanmalıdır (BIII). 

 

 

 



Bitkiler, oyun alanları 

 

  



ve oyuncaklar 

 

 



 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



 

Ziyaretçiler   

 

 

 



      

 

• İnfeksiyon belirtileri olan ziyaretçilerin hastalarla 



teması engellenmelidir (BII). 

• Ziyaretçiler aktif infeksiyonları geçene kadar veya 

maruz kaldıkları bulaşıcı hastalığın inkübasyon 

dönemi bitene kadar hastaneye gelmemelidir (AII). 

• Ziyaretçiler canlı aşı açısından da sorgulanmalıdır 

(AII). 


 

•   


 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



Ziyaretçiler   

 

 



 

 

• Ziyaretçiler için yaş sınırlaması yoktur fakat el 



hijyeni ve izolasyon önlemlerine uyabilecek 

yaşta olmaları gerekir (AIII). 

• Ziyaretçi sayısı, hemşirenin ziyaretçileri bulaşıcı 

hastalıklar açısından sorgulaması ve el hijyeni

önlük ve maske kullanımı konularında yardımcı 

olmasına izin verecek şekilde kısıtlanmalıdır 

(BIII). 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

 

Hastanın Cilt ve  

Ağız Bakımı                              

 

• Kök hücre nakli alıcıları nakil döneminde ve 



sonrasında her gün duş almalı (BIII), 

• Nötropeni süresince perine, kateter alanları 

gibi bölgelerin dikkatli muayene edilmesi ve 

hastaların perine hijyenine dikkat etmesi 

önerilir (BIII). 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

Hastanın Cilt ve  

Ağız Bakımı  

• Kadın hastaların tuvalet kullanımı sonrası,üretranın 

kontaminasyonunu önlemek için,  perine temizliğini 

önden arkaya yapması önerilir (AIII). 

• Kadın hastaların tampon kullanması önerilmez (DIII). 

• Rektal termometreler, enemalar, suppozituarlar ve 

rektal muayeneler, cilt ve mukozaya zarar vererek 

patojenlerin girmesine neden olacağından dolayı, 

önerilmez (DIII). 

 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

Hastanın Cilt ve  

Ağız Bakımı  

• Ağız ve diş infeksiyonlarını azaltmak için, kök 

hücre nakli alıcıları ve onlara bakım veren 

kişiler, ağız ve diş bakımı konusunda 

eğitilmelidir (AIII). 

• Hastalar tedavi öncesinde yeterli zaman varsa 

diş muayenesi olmalı ve uygun tedaviyi 

almalıdır (AIII). 

 

 



 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



Hastanın Cilt ve  

 

 



  

Ağız Bakımı  

• Mukoziti olan kök hücre nakli alıcıları günde 4-

6 kez steril su, fizyolojik tuzlu su veya sodyum 

bikarbonat ile ağız bakımı yapmalıdır (AIII). 

• Hastaların dişlerini günde 2-3 defa yumuşak bir 

diş fırçasıyla fırçalaması önerilir (CIII). 

• Diş macunu kullanımı hastanın toleransına 

bağlı olarak opsiyoneldir (CIII). 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

Hastanın Cilt ve  

 

 



  

Ağız Bakımı  

• İsteyen hastalar dişetlerini travmatize 

etmeden diş ipi kullanabilir (BIII). 

• Hastaların ağız  ve diş hijyeni kontrol edilmeli 

ve bu konuda teşvik edilmelidir (BIII). 

• Ortodontik cihazlar, mekanik travma ve oral 

mukoza infeksiyonlarını önlemek için, mukozit 

geçinceye kadar kullanılmamalıdır (EIII). 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

Hastanın Cilt ve  

 

 



  

Ağız Bakımı  

• Takma dişler, mukoza yaralanmasını azaltmak 

için, hazırlık tedavisi ve transplant sonrası 

erken dönemde mümkün olduğunca az 

kullanılmalı, bakımı yapılmalıdır (BIII). 

 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



Diyet 

• Hastalarda düşük bakterili diyet ve enfeksiyonun 

önlenmesi arasında doğrudan ilişkiyi gösteren bir 

çalışma olmadığı belirtilmektedir. 

 

 

 



 

Van Dalen EC, Cochrane Database Syst Rev. 2012 Sep 12;9:CD006247 

• Temel ilkeler; pişmemiş et, deniz ürünleri, yumurta, 

çiğ veya pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri,  

yıkanmamış sebze ve meyvelerden kaçınılması  

şeklindedir. 

• Bitkisel doğal ürünler küf ve diğer patojenlerle 

kontamine olabileceğinden önerilmez

 

 



 

 

 



 

Oliver MR, Clin Infect Dis. 1996 Mar;22(3):521-

4



 



 

 

İntravasküler kateterle ilişkili 

İnfeksiyonların önlenmesi 

 

 



 

• Sağlık çalışanlarının kataterle ilişkili 

infeksiyonları önleme rehberlerine uyması 

önerilir. 

• Hastalar veya refakatçilerine kateter bakımı 

öğretilmeli (AIII). 

 

Biol Blood Marrow Transplant 2009; 15:1143-1238 



Clin Inf Dis 2011;52 (1 May): e1-132 

İntravasküler kateterle ilişkili 

İnfeksiyonların önlenmesi 

• Santral kateterin giriş yerinin musluk suyuyla 

teması önlenmeli (BIII). 

• Hastalar banyo yaparken kateterin ucu ve uç 

kapağını musluk suyuyla temas ettirilmemeli 

 

 

 



    O'Grady et al. and HICPAC. Clin Infect Dis. 2011; 52 (9): e162-e193 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



 

Sağlık bakımıyla ilişkili spesifik 

infeksiyonların önlenmesi ve kontrolü 

 

• MRSA 



• VISA 

• VRE 


• MDR-GNB 

• C. difficile 

• Toplum kökenli solunum virüs infeksiyonları 

• Adenovirus 

• Viral gastroenteritler 

• Legionella spp. 



 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

 

 



 Siegel et al Am J Infect Control. 2007;35: S65-S164  

Sağlık bakımıyla ilişkili spesifik 

infeksiyonların önlenmesi ve kontrolü 

  Sağlık bakımıyla ilişkili infeksiyonların önlenmesi ve 

kontrolü için rehber önerilerine uyulmalı, 

• MRSA, VISA, VRE, MDR-GNB, C. difficile,RSV ve 

parainfluenza için temas izolasyonu, 

• İnfluenza için damlacık izolasyonu, 

• Adenovirus için temas + damlacık izolasyonu, 

• Su çiçeği için temas + havayolu izolasyonu 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

 

 Siegel et al Am J Infect Control. 2007;35: S65-S164  



Sağlık bakımıyla ilişkili spesifik 

infeksiyonların önlenmesi ve kontrolü 

 

• Kök hücre nakli alıcılarının MRSA açısından 



taranması veya asemptomatik kolonizasyon 

için lokal veya sistemik antimikrobiyal 

verilmesi konusunda, pek çok çalışma 

yapılmasına rağmen, yeterli kanıt yok.  

 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



 

 


• Kök hücre nakli merkezinde VRE bulaşı olduğu 

düşünülüyorsa rektal sürüntü veya dışkıda 

tarama şeklinde aktif sürveyans yapılabilir 

(CIII). 


• VRE taşıyıcılarına antimikrobiyal tedavi 

verilmesi yan etki ve direnç sorunu nedeniyle 

önerilmemektedir (DIII). 

Sağlık bakımıyla ilişkili spesifik 

infeksiyonların önlenmesi ve kontrolü 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



 

 

 



 

 

• Çoklu dirençli Gram negatif basiller (MDR-



GNB) için aktif sürveyans kültürü konusunda 

yapılan çalışmalarda farklı sonuçlar bildirilmiş, 

• MDR-GNB ile infeksiyon oranı yüksek olan 

klinikler infeksiyon kontrol ve önleme 

programının bir parçası olarak sürveyans 

kültürünü kullanabilir (CIII). 

 

Sağlık bakımıyla ilişkili spesifik 



infeksiyonların önlenmesi ve kontrolü 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



• C. difficile infeksiyonu olan hastalar için temas 

izolasyon önlemleri alınmalı (BIII), 

• Asemptomatik hastalar ve sağlık çalışanları, 

salgın dönemlerinde bile C difficile açısından 

taranmamalı (DIII), 

• Sağlık çalışanlarının ellerinden C difficile için 

kültür alınmamalı (EIII), 

• Asemptomatik taşıyıcılar tedavi edilmemelidir 

(EII). 

 

Sağlık bakımıyla ilişkili spesifik 



infeksiyonların önlenmesi ve kontrolü 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



              

Nozokomiyal Legionella spp. infeksiyonunu önlemek için ; 

• Nebülizatör rezervuarlarında ve diğer solunum yolu için 

kullanılan  yarı kritik malzemelerin dezenfeksiyonundan 

sonra durulama için  steril su kullanılmalı (BIII), 

• Aerosol oluşturacak yüksek hacimli oda nemlendiricileri  

kullanılmamalı (DI), 

• Ya da sterilizasyon veya günlük yüksek düzey dezenfeksiyon 

yapılmalı ve sadece steril su kullanılmalı dır (CIII). 

Sağlık bakımıyla ilişkili spesifik 

infeksiyonların önlenmesi ve kontrolü 

 

Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  



 

İnfeksiyon kontrol sürveyansı 

 

• Epidemiyolojik olarak önem arz eden 



nozokomiyal patojenler ve direnç paternlerinin 

sürveyansı rehberlere uygun olarak takip 

edilmeli (BIII), 

• Bir etkenle infeksiyonlarda kümelenme 

olmadıkça ortam ve kullanılan malzemelerden 

rutin sürveyans kültürü alınması önerilmez 

(DIII). 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

• Nozokomiyal mantar infeksiyonu salgını olmadığı 

sürece cihazlardan veya hasta odalarından mantar 

kültürü alınması önerilmez (DIII). 

• Kök hücre nakli alıcılarında invaziv küf 

infeksiyonlarının sürveyansı yapılmalıdır (BIII). 

• Mantar infeksiyonunda artış olması durumunda 

çevre kontrolü ve filtrasyon, hava akımı ve basınç 

farkı gözden geçirilmelidir (BIII). 

 

 

 



İnfeksiyon kontrol sürveyansı 

 

 



Tomblyn et al. Biol Blood Marrow Transplant. 2009; 15(10):1143-1238  

• TESEKKÜRLER… 

Yüklə 192,36 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin