Kokanduni uz
Yüklə 15,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.
kokanduni.uz tizimini maqsadli va bosqichma-bosqich rivojlantirish hisoblanadi. Tashqi iqtisodiy aloqalar murosasizlashgan sharoitda mamlakatning milliy manfaatlariga zarar yetkazadigan, iqtisodiy xavfsizlikka ta’sir etuvchi omillar va shart -sharoitlar hisobga olinadi. Mustaqillik, ya’ni suverenitet davlatning iqtisodiy xavfs izligi tizimiga yondashuvning yana bir jihati hisoblanadi. Bu yo ‘ nalish hech qanday hujjatda o ‘ z aksini topmagan bo ‘ lsada, davlat va huquq nazariyasining umumiy qoidalarini o ‘ rganib chiqib, uni alohida huquqiy yo ‘ nalish sifatida ajratib ko ‘ rsatish mumkin. O ‘rganishlar natijasida shu ma’lum bo’ldiki, davlatning iqtisodiy xavfsizligini ta’minlash strategiyasi quyidagi muhim jihatlarga ega bo’lishi kerak: - o‘z milliy manfaatlaridan kelib chiqib ichki ijtimoiy, iqtisodiy va siyosiy masalalarni mustaqil va sama rali hal etgan holda tashqi salbiy ta’sirlardan maksimal darajada himoyalanish; -kundalik jamiyatda ijtimoiy totuvlik va barqarorlikni hamda har bir shaxsning har tomonlama rivojlanishi uchun muhim shart-sharoitlarni kafolatlaydigan aholi turmush darajasi va sifatini ta’minlash; -jahon iqtisodiyotida yuz berayotgan keskin o'zgarishlarga, resurslarning jadal o'sib borayotgan tanqislik holati va xalqaro global raqobat sharoitlariga o'z vaqtida moslashish; -samarali va teng huquqqa asoslangan integratsiya orqali mamlakat manfaatlarini himoya qilgan holda, dunyodagi iqtisodiy va siyosiy jarayonlarga ta’sir o‘tkazish imkon iyatini amalga oshirish maqsadida faol tashqi siyosat va iqtisodiy diplomatiya yuritish. Umuman olganda, O‘zbekistonning iqtisodiy xavfsizligin i nisbatan yuqori baholashimizga asos mavjud. Biroq, hozirgi sharoitda iqtisodiy xavfsizlikni ta'minlash uchun O'zbekiston ichki bozorni himoya qilish va qo'llab-quvvatlashning hozirgi darajasini himoya qilishi kerak. Shu bilan bir qatorda, buni iqtisodiy siyosat va ichki bozorni himoya qilish vositalarini ham takomillashtirish orqali amalga oshirish kerak. Birinchid an, O‘zbekiston amaldagi darajada (hech bo‘lmaganda bir qator tovarlar uchun) bojxona to‘lovlarini o‘rnatmasligi kerak, chunki agar mamlakat J ahon savdo tashkilotiga a’zo bo‘lgan taqdirda, nol aktsiz solig‘ini joriy etilishi majburiy shartlardan biriga ay lanadi. Shunga asosan ko‘plab mamlakatlarda o‘zining nisbiy samaradorligini ko‘rsatgan tarif kvotalari amaliyotini joriy etish maqsadga muvofiq hisoblanadi. Bundan tashqari, tarif kvotalarining qo‘llanilishi ishlab chiqarish sohasi bilan bir qatorda ulgur ji va chakana savdo bozorlarida ham haqiqiy raqobat muhitini yaratish asosida olib borilishi zarur. Ikkinchidan, Jahon savdo tashkilotiga a'zo bo'lish doirasida ba’ zi bir tovarlarga kompensatsiya va antidemping bojlarini qo'llash zarur. Asosiy qiyinchilik shundaki, qishloq xo’jaligida faoliyat yuritayotgan oziq - ovqat sohasi vakillarining o‘zlari ushbu chora - tadbirlarning mohiyatini deyarli tushunmaydilar yoki zarur hujjatlarni tayyorlash uchun yetarli malakaga ega emas hisoblanadilar. Uchinchidan, yurtimizda iqtisodiy xavfsizlik muammosini hal qilishda importni cheklashdan ko ‘ ra, milliy tovarlar eksportini kengaytirish muhim hisoblanadi. Yuqorida gi fikrlardan shu ma’lum bo’ladiki jahon iqtisodiyotiga tobora bog’lashib borayotgan va jadal rivojlanish yo ‘lini tanlagan O‘zbekiston Respublikasi uchun iqtisodiy xavfsizlik masalasi alohida ahamiyatga ega. Respublikamizning siyosiy jihatdan beqaror mintaqada joylashgani esa b iz uchun ushbu yo‘nalishning dolzarbligini oshiradi. |