www. kokanduni.uz o‘quvchilar xavfsizligi uchun javobgar bo‘lsa, o‘quv ishlari bo‘yicha direktor o‘rinbosari esa pedagog
xodimlarning ish hujjatlari, dars jarayoni tartibini nazorat qiladi. Ma
ʼ
naviy
–
ma
ʼ
ri
fiy ishlar bo‘yicha
direktor o‘rinbosari maktabning maʼnaviy muhitidan xabardor bo‘lib, o‘qituvchi va o‘quvchilarning
xulq-
odobi, muomala madaniyati, o‘zini tutishi, tarbiyasi borasida qayg‘uradi. Maktab pedagoglari
esa o‘quvchilarga o‘z mutaxassisligi bo‘
yicha ta
ʼlim berishadi. O‘quvchilarning birgina vazifasi bor
bo‘lib, bu ham bo‘lsa –
ta
ʼlim olish, mustahkam bilim egallash. Аgar diqqat bilan nazar tashlasak,
hozirgi kunda o‘qituvchi –
murabbiylarga alohida ma
ʼ
suliyat yuklatilgan. Chunki, ta
ʼ
limdan maqsad
–
barkamol, sog‘lom avlodni tarbiyalash. Bu sohada tarbiyalanuvchi bilan eng ko‘p muloqotda
bo‘ladigan shaxs bu –
o‘qituvchidir. O‘qituvchi –
qadimdan turli davlatlarda nafaqat oddiy aholi,
balki davlat rahbarlari tomonidan hurmatlanib, ardoqlanib kelgan kasb egalari. Ularni turlicha atash
mumkin: o‘qituvchi, murabbiy, ustoz,
mudarris, muallim va boshqalar. Ularning barchasida bir
ma
ʼno anglashiladi: Ziyoli! Haqiqatdan ham, o‘qituvchilar z
iyo tarqatuvchilardir. Maktabga ilk
qadam qo‘ygan bolani qo‘lidan tutib, o‘zida bor bilimni berish barobarida unga dunyoni tanishtiradi.
Bolani oppoq varaq deb faraz qilsak, ustoz unda turli tasvirlarni tasvirlaydigan rassom misolidir.
Maktab tizimida ta
ʼlim 2 bosqichda amalga oshiriladi: boshlang‘ich taʼ
lim va yuqori ta
ʼ
lim.
Boshlang‘ich taʼ
lim 1-
4 sinflarni o‘z ichiga olib, bu davr o‘qituvchilardan ayniqsa o‘z ishiga eʼ
tiborli
bo‘lishni, maʼsuliyat bilan yondashishni talab etadi. Chunki “Yoshlikda olingan bilim, toshga o‘yilgan
naqsh kabidir” degan maqol zamirida bolani
ng yoshligidan qanday bilim olsa, qanday harakat qilsa,
kelajakda ham shunday davom etishi yotadi. Shunday ekan, birinchi navbatda boshlang‘ich sinfda
mustahkam bilim berilishi lozim. O‘quvchi to‘rtinchi sinfni tugatgach, yuqori taʼ
limga ya
ʼ
ni
ixtisoslashg
an va Prezident maktablariga hujjat topshiradi va bilim salohiyati yetarli bo‘lsa,
imtihonlardan yetarli ball to‘plasa shu maktabda o‘qiydi. Bunda endi o‘quvchilarning o‘zlashtirishi
lozim bo‘lgan fanlari sekin
-
asta ko‘payib, murak
kablashib boraveradi. Shuningdek, ta
ʼ
limning bu
bosqichida har bir fandan mutaxassis o‘qituvchilar dars beradilar.O‘qituvchiga baho bermoqchi
bo‘lganlar uning hujjatiyu, kiyimi, olimpiadalarda egallagan o‘rinlariyu, sertifikatlarini hisoblashi
shart emas.
O‘quvchilar –
o‘qituvchin
ing eng xolis, eng adolatli hakamlari. Ular bilan ikki-
uch og‘iz
suhbatlashsangiz, har qanday o‘qituvchi haqida yetarli maʼlumotga ega bo‘lasiz. Yuqoridagi so‘rov
natijalari hamda shaxsan o‘zimning kuzatuvlarim asosida o‘qituvchila
r quyidagilarga rioya etishlari
lozim deb o‘ylayman:
- bolalarni sevishi;
-
o‘z sohasini yetarlicha egallagan bo‘lishi
-
muomala madaniyatiga ega bo‘lishi;
- shaxsiy hayot va kasbiy faoliyatni aralashtirib yubormasligi;
-
o‘z ishiga maʼ
suliyat bilan yondashishi;
- boshqalar(turli
komissiya va tekshiruvchilar) uchun emas, balki O‘zbekiston kelajagining
taqdiri o‘zini qo‘lida ekanligini anglagan holda faqat va faqat barkamol avlodni tarbiyalash uchun
mehnat qilishi kerak.
Xulosa qilib aytganda,
O‘zbekiston kelajagi yosh avlod qo‘lid
a! Shunday ekan bugun biz
qanday ta
ʼ
lim bersak, ertaga bizdan ta
ʼ
lim olgan yosh avlod shunday hayot kechiradi. Uning maktab
hayotida o‘rganganlari butun hayoti davomida asosiy negiz bo‘lib hisoblanadi. Shunday ekan, keling,
bizga yuklatilgan sharafli vazifani dildan his etaylik, ma
ʼ
suliyat bilan bajaraylik. Biz yashab turgan
jamiyatning haqiqiy vatanparvar, madaniyatli, ma
ʼ
naviyatli a
ʼ
zolarini tarbiyalaylik.