3
www.
kokanduni.uz
IQTISODIYOTDAGI MATEMATIK MODELLASHTIRISHNING O‘RNI
Temirova Anora Alisher qizi
Qo‘qon universiteti Iqtiodiyot yo‘nalishi 2
-kurs talabasi,
Zahidov G‘afurjon Erki
novich
Qo‘qon
universiteti rektori PhD, dotsent
Annotatsiya:
Ushbu
maqola iqtisod
iyotdagi matematik modellashtirishning o‘rni, u
nima ekanligi va jamiyatimizga qanday foyda keltirishi,
matematik modellashtirish
modellashtirishning boshqa turlaridan qanday farqlanishi haqidadir. Iqtisodiy vaziyatni qayta
ko
‘
rib chiqishni talab qilgan global inqiroz bilim va tegishli iqtisodiy va matematik modellar
bizni iqtisodiy fan va iqtisodiyotdagi matematik modellashtirishning kelib chiqishiga
qaytishga majbur qiladi. Maqolada tarmoqlararo muvozanatning dinamik modeli tamoyillari
haqida asosiy ma’lu
motlar keltirilgan.
Kalit so‘zlar:
modellashtirish, model,
iqtisodiy-matematik modellar, optimal dasturlar,
modelli iqtisodiy muvozanat.
Matematik modellashtirish iqtisodning aniq sohasi emas, balki bu iqtisodiy tahlil uchun
yondashuv bo
‘
lib, unda tahlilchi muammoni bayon qilishda
matematik belgilardan
foydalanadi va
shuningdek, fikr yuritish uchun ishlatiladigan ma'lum matematik teoremalarga
asoslanadi. Iqtisodiy tahlilda prognoz diagramma yordamida tuziladi. Masalan,
raqobatbardosh bozorda taklif ko‘pays
a, tovarning narxi tushadi. Biroq, uning ortida har
qanday bozor ishtirokchisi tahlil qilishi mumkin bo'lgan juda keng
tarqalgan iqtisodiy sezgi
bor. Iqtisodchi, shuningdek, iqtisodiy bashorat qilish, matematikadan
foydalanish zarur
bo‘lgan miqdor haqida bashorat qilishi kerak. Ba'zida tabiatan matematik bo‘lmagan iqtis
odiy
tahlil kutilayotgan o‘zgarishlar yo'nalishini va tabiatan miqdoriy bo‘lmagan o‘zgarishlarni
bashorat qilish uchun ham foydali bo
‘li
shi mumkin.
Asosiy iqtisodiy-matematik usullar:
•
Matematik
statistika usullari
•
Ekonometrik usullar
•
Optimal dasturlash
•
Bozor iqtisodiyotiga
taalluqli usullar
Dostları ilə paylaş: