Kokanduni uz

Kalit so’zlar:
jismoniy tarbiya, maktabgacha ta’lim tashkiloti, harakat faoliyati, 
tarbiyachi, bola, sog‘lomlashtirish.
Prezidentimiz Sh. Mirziyoyev yosh avlod tarbiyasiga katta ahamiyat berib, shunday 
degan edi: “Yosh avlodni tarbiyalash biz uchun eng asosiy vazifadir”. Shundan kelib chiqib, 
hozirgi vaqtda O‘zbekiston pedagogik jamiyati tarbiyaning odatiy bo‘lgan shakllari
va 
usullarini izlab topish, o‘sib borayotgan avlodda mustahkam umuminsoniy ishonch 
va qarashlarini shakllantirish; shaxsda milliy madaniyat va milliy qadriyatlarni hurmat qilish, 
avaylab-asrash 
tuyg‘ularini o‘stirishga diqqatini qaratmog‘imiz lozim.O‘zb
ek xalqining ming 
yillar davomida yaratgan, avloddan-
avlodga o‘tib kelayotgan ijod boyliklarini to‘plash, 
o‘rganish, bu boy xazinalar asosida yosh avlodni ma’naviy boy, axloqiy pok, jismoniy 
barkamol qilib tarbiyalash bugungi kunning dolzarb masalalaridan 
biridir.O‘zbek xal
q 
harakatli o‘yinlari o‘tmishda ajdodlarimizning kundalik turmush
-tarzi nimadan iborat 
ekanligini o‘z ichiga olibgina qolmay, maktabgacha ta’lim
-tarbiyada zamonaviy jismoniy 
tarbiya madaniyatini shakllantirishda ulkan ahamiyatga egadir. 
P.F. Lesgaft
bunday 
deb yozgan edi: “O‘yinlarda muntazam mashg‘ulotlar chog‘ida 
o‘zlashtirib olingan barcha harakatlar qo‘llanadi. Shuning uchun bu yerdagi bajariladigan 
xatti
–harakatlarning barchasi shug‘ullanuvchilarning kuchi va mahoratiga to‘la muvofiq 
kelishi hamda iloj
i boricha ko‘proq darajada aniqlik va chaqqonlik bilan o‘tkazilishi lozim”
. 
Maktabgacha yoshdagi tarbiyalanuvchilar qadriyatlarga muhabbat uyg‘otish, xalq an’analarini 
avaylab-
asrashga o‘rgatish ko‘p jihatdan o‘zbek xalq milliy o‘yinlarid
an unumli foydalanib 
bilishga bog‘liq. Chunki milliy o‘yinlar orqali bola bir tomondan jismoniy bilimlarni egallasa, 
ikkinchi tomondan, jismoniy madaniyatga qiziqtirish muhim ahamiyat kasb etadi. 
Maktabgacha yoshdagi tarbiyalanuvchilarning jismoniy tayyorgarlik va jismoniy rivojlanish 
masalalari ko‘pgina olimlar tomonidan o‘rganilgan. Olimlarning tadqiqotlarida 
tarbiyalanuvchilarning jismoniy rivojlanishi va jismoniy tayyorgarligi, harakat faolligi sustligi 
aniqlangan.Har bir yosh guruhiga jismoniy va ruhiy rivojlanishining muayyan darajasi mos 
keladi. Kichik maktab yoshida o‘qish bolaning butun hayot tarzini o‘zgartiradi va unga yangi 
talablar qo‘yadi. Chunki bog‘cha yoshida tarbiyalanuvchilarda, asosan nutqining 
rivojlanishiga, axloq me’yorlarining shakllanishiga asosiy e’t
ibor beriladi. Ularni tarbiyalashda 
maxsus tashkil etiladigan o‘yin faoliyati katta o‘rin tutadi. Bolaning rivojlanishi uchun didaktik 
ta’lim beruvchi va jamoa bo‘lib birgalikda harakat qilishga o‘rgatuvchi o‘yinlardan 
foydalaniladi. Kichik maktab yoshida organizmning umumiy yetilishi fonida 
tarbiyalanuvchilarning harakat sohasi jadal rivojlanadi. Bu davr sport bilan, jismoniy 
madaniyat bilan faol shug‘ullanish uchun juda qulaydir. Manashu jihatdan bolaning aynan shu 

---

869