www. kokanduni.uz oid bilimlarini yanada mustahkamlash va olgan bilimlarinio’quv
-
tarbiya jarayoniga qo’llay
olishlariga erishish, shuningdek, ularga pedagogik mahurat sirlarini ochib berish, pedagogik
va axborot texnologiyalarni amaliyotga joriy etishda pedagog-
o’qituvchilarning kasbiy
malakasi va mahoratini oshirishga amaliy yordam ko’rsatish. Demak, “Ta’lim jarayonini
faollashtirish v
a jadallashtirishga yo’naltirilgan pedagogik
texnologiyalar” ni qo’llashdan
maqsad:
-
bo’lajak mutaxassislarni mavjud pedagogik qonuniyatlar va aniq shartsharoitga, asosan
ta’lim
-
tarbiya jarayonini loyihalash samarali metod va vositalarni tanlashga o’rgatis
hdan
iborat. Zamonaviy pedagogik texnologiyalarning vazifasi:
-
bo’lajak o’qituvchilarga pedagogik texnologiya, rivojlangan mamlakatlar ilg’or
pedagogik texnologiyasi. Talabalarga nazariy bilim berishda:
-pedagogik jarayonni loyihalash:
-
ta’lim
-tarbiya maq
sadi, mazmunini va optimal metodlarini qo’ll
ash
Ko’nikma va malakalarini shakllantirish:
-
pedagogik diagnostika qobiliyatini o’stirishdan iborat.
O’quvchi shaxsi, uning mustaqil bilish faoliyati ta’lim jarayonida rivojlanib borishi tufayli
ta’lim metodlarini takomillashtirishga ehtiyoj tug’iladi. SHu tariqa ta’lim jarayonini
mazmunan umumlashtirish kontseptsiyasi, muammoli ta’lim, aqliy faoliyatni bosqichlab
shakllantirish nazariyasi, ta’limda hamkorlik faoliyati, kabi g’oyalar yuzaga keladi. Bu hol
avtorit
ar pedagogika o’z o’rnini hamkorlik pedagogi
kasiga berishini taqozo etadi. Endi
o’qituvchi o’quvchining rahnamosi, eng yaqin odami, hamdardi. SHuning uchun ham ta’lim
jarayoniga pedagogik texnologiyalar, interfaol metodlar jadal sur’atlar bilan kirib bormo
qda.
Ta’limda interfaol metod
-
bu o’quvchi
bilan o’qituvchi o’rtasida ta’limni o’zlashtirish
munosabatlarini yanada kuchaytirish, faollashtirish demakdir. Pedagogik texnologiya ta’lim
tizimida mazmunan unga tegishli bo’lgan dasturlar, darsliklar va o’quv
qo’llanmalar,
ko’rgazmali qurollar va texni
k vositalarni umumlashtirish jarayonidir.
O’quvchilarda hissiyot dinamikasini maqsadga muvofiq ravishda yo’naltiruvchi milliy
g’oyani o’zlashtirishga undovchi turli adabiy kechalar, uchrashuvlar tashkil qilish, u
yoki bu
davrdagi ishtirokchilar faolligini
oshirishga xizmat qiluvchi barcha ta’limiy va tarbiyaviy
metodlardan oqilona foydalanish bilim samaradorligini oshirishning muhim omilidir.
O’quvchilarni boshlang’ich sinflardanoq interfaol pedagogik texnologiyal
arning ular yoshiga
mos elementlarini qo’llab darslarni tashkil etish o’quv jarayonini faollashtirish va
jadallashtirishda katta ijobiy natijalar berayotganini ko’rsatadi. Interfaol pedagogik
texnologiyalar asosida tashkil etilgan darslarning afzalliklari shundan iboratki, bunday darslar
tizimi tafakkurni charxlaydigan, Vatanga cheksiz muhabbat, sadoqatni, fuqarolik axloqi va
demokratik madaniyatni shakllantiruvchi fan asosi bo’lib xizmat qiladi. Fanlarni o’qitishda
“Guruhlar bilan ishlash”, “Munozara”, “Muammoli o’qitish”, “Aqliy hujum” kabi metodla
r,
shuningdek jadvallar bilan ishlash, mustaqil fikrni ifodalaydigan yozma ishlar, insholar yozish
o’quvchilar faolligini oshiradi. Bu metodlar asosida olib borilgan ana shunday darslar vaqt
tejamkorligi bilan bi
rga, yangi bilimlarni o’quvchiga yetkazib be
radi, shuning bilan birga
bolani o’ylantiradigan, chuqur mushohadaga undaydigan, butun diqqat e’tiborini o’ziga jalb
qila oladigan, muammoli vaziyatlar, bahs-
tortishuvlarda to’g’ri xulosalar bilan vaziyatdan
chiroyli chiqib keta oladigan va olgan bilimlari
ni boshqa mavzular bilan bog’lab,
umumlashtiradigan sharoitga ega bo’ladi. O’quv jarayonida o’quvchilar faolligini oshiruvchi
o’qitish metodlaridan biri “Kichik guruhlarda ishlash” metodidir. Bunda o’quvchilar ki
chik
guruhlrga bo’linib ishlaydilar va bu ja
rayonda har bir guruh bir-
biridan o’rganishga,
o’rganganlarini o’z salohiyatlari doirasida baholashga, turli vaziyatlarda bilimlarni qadrlab,
xulosa chiqarishlariga imkon yaratiladi. Ushbu metodni quyidagicha qo’
llash mumkin: