www. kokanduni.uz inklyuziv ta’limni tadbiq etishda dars berish, o‘qitish bir muncha samarali va unumli bo‘lsa
unda nafaqat imkoniyati cheklangan bolalar balki b
archa bolalar yutadi. Inklyuziv ta’li
m
maktablari bolalarning bilim olish uchun shaxsiy huquqlarini himoyalaydi (vaxolangki ular
uqitilmasaham). Bunday yondashuv diskriminatsiyani bartaraf etadi, kamaytiradi chunki
bolalar bir-birlari bilan muloqot qilish
jarayonida uzlarining o‘qitilish jara
yonida turli
extiyojlarga ega individum ekanliklarini anglaydilar[2].
Inklyuziv ta’lim tizimida quyidagi maqsad va vazifalarning hal etilishi talab etiladi:
-
ta’lim muassasasida imkoniyati cheklangan bolalar
va usmi
rlarning ta’lim olishlari
uchun zaruriy psixologik - pedagogik, korreksion sharoitlarni yaratish, ularning
imkoniyatiga yunaltirilgan umumta’lim dasturlari va korreksion ishlarni amalga oshirish
orqali ruxiy rivojlanishi, ijtimoiy moslashtirishni amalga oshirish;
-
o’quvchilarning ta’
limdagi tenglik xuquqini kafolatlash;
- jamiyatning va oilaning faol ishtirokida nogiron va s
og‘
lom bolalarning
extiyojlarini qondirish, ijtimoiy xayotga erta moslashtirish;
- imkoniyati cheklangan bolalar va usmirlarni oilalardan ajramagan xolda
yashash xuquqini ruyobga chiqarish;
- jamiyatda imkoniyatti cheklangan bolalar va usmirlarga nisbatan dustona
va mexr-muxabbatli munosabatni shakllantirishdir.
O‘zbekistonning integratsiyalash
gan (ink
lyuziv) ta’lim sohasidagi siyosati yo
sh
fuqarolarning ta’lim olishlari uchun optimal sharoitlar yaratilishiga qaratiladi va quyidagi
maqsadlar bajarilishiga yo‘naltiriladi:
•
bolaning o‘ziga xos ta’
limga ehtiyojlarini mumkin qadar erta (hayotining dastlabki
oylaridan) aniqlash;
•
o‘ziga xos ta’lim ehtiyojlari mavjud bolalarning barchasini ta’limga jalb etish;
•
imkoniyatlari cheklangan bolalarni sog‘lom tengdoshlari qatoriga integratsiyalash
uchun sharoitlar yaratish;
•
imkoniyatlari cheklangan shaxslarning o‘ziga xos ta’lim ehtiyojlarini qondirish
uchun
zarur shart-sharoitlar yaratish;
•
inklyuziv ta’lim muhitida ishlayotgan pedagoglarga malakali uslubiy yordam
ko‘rsatish va rag‘batlantirish;
•
uy
g‘un rivojlangan avlodni tarbiyalashga qaratilgan davlat siyosatini ta’lim vositalari
yordamida qo‘llab
-quvvatlash;
Mazkur maqsadlarga erishish, quyidagi vazifalar majmuasining amalga oshirilishini
taqozo etadi:
•
imkoniyatlari cheklangan bolalarning ehtiyojlaridan kelib chiqib, maxsus
integratsiyalashgan (inklyuziv) ta’lim ma
zmunini ilmiy-uslubiy jihatdan ishlab chiqish;
•
maxsus integratsiyalashgan (inklyuziv) ta’limni uning barcha pog‘onalarida tashkil
etish, boshqarish va muvofiqlashtirish prinsiplari va mexanizmlarini ishlab chiqish;
•
maxsus integratsiyalashgan (inklyuziv) ta
’limning huquqiy asoslarini takomilla
shtirish,
uning me’yoriy huquqiy jihatdan ta’minotini ta’lim siyosatining maqsad va vazifalariga
moslashtirish;
•
bolalarning ehtiyojlaridan ke
lib chiqqan holda sifatli ta’lim olishda teng imkoniyatlarga
ega bo‘lishning d
avlat tomonidan kafolatining amalga o
shirilishini ta’minlaydigan tashkiliy
-
boshqaruv mexanizmlarini yaratish;
•
maxsus integratsiyalashgan (inklyuziv) ta’lim muassasalari uchun p
edagogik kadrlarni
tayyorlash, malakasini oshirish ishlarini takomillashtirish;
•
maxsus integratsiyalashgan (inklyuzi
v) ta’lim muammolarini ilmiy
-nazariy va ilmiy-
uslubiy nuqtai nazardan ishlab chiqilishini ta’minlaydigan ilmiy
-pedagogik kadrlarning kasbiy
tayyorgarligi va malakasini oshirish;