Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari
Yüklə 4,29 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
415
unsurdan: tuproq, suv. havo, olovdan iborat. Zardushtiylik ta’limotiga ko’ra, olam qarama-qarshi kuchlar, xususan, yaxshilik va yomonlik, nur va zulmat orasidagi kurashga asoslangan. Bu kurashni hech qachon murosaga keltirib bo’lmaydi, bu kurash butun koinotni qamrab olgan. Yaxshilik, yorug’lik Axura Mazda, yomonlik, zulmat esa Axriman xudolari timsolida namoyon bo’ladi. Butun olamni, undagi barcha narsalarni, shu jumladan odamni ham eng oliy Xudo, ezgulik xudosi Axura Mazda yaratgan emish. U yaratgan, yer yuzida paydo bo’lgan birinchi Odam Ato Iyim, deb nomlangan ekan. Axura Mazdaning ko’rsatmasiga muvofiq, Iyim yer yuziga turli jonli mavjudotlar, xususan, odamlar, hayvonlar, qushlar urug’ini sochibdi, ularni parvarish qilibdi. Shu asnoda, Iyim yer yuzida 900 yil yashabdi. Odam bolasining soni ko’payib, yer yuzi unga torlik qila boshlabdi. Ana shunda Iyim xudoga murojaat qilib, yerni kengaytirishni so’rabdi va bunga erishibdi ham. Bir kuni Axura Mazda yer yuzini muzlik bosib kelayotgani haqida Iyimni ogohlantiribdi. Iyim yer yuzida mavjud tirik mavjudotlarni saqlab qolish uchun maxsus uy qurib, barcha tirik mavjudotlarning eng yaxshi zotlari, eng zo’r navlaridan bir juftdan saqlab qolibdi. Zardushtiylik ta’limotida inson faoliyatini boshqarib turadigan eng katta kuch-axloq normalari ekanligi haqidagi g’oya ilgari surilgan. Shuning uchun Zardusht Oliy ibtido – Axura Mazdadan insonning kundalik amaliy faoliyatini boshqaruvchi qonun-qoidalarni aniqlab berishni so’ragan. Ana shunda Axura Mazda butun olam borlig’i ikki boshlang’ich asos – ezgulik va yovuzlik atrofida mujassam ekanligini xabar qiladi. Bunda ezgulik musaffo, beg’ubor osmonga, yovuzlik esa jahannamga qiyos qilinadi. Odamlar Axura Mazda tomonidan yuborilgan axloqiy normalar, tartiblarga amal qilsalar, yaxshilikning yomonlik ustidan g’alabasi ta’minlanadi. Yaxshilik bilan yomonlik orasidagi kurashda hal qiluvchi rolni – inson, uning iymon-e’tiqodi o’ynaydi, deyiladi zardushtiylik ta’limotida. Zardushtiylikda ta’kidlanadiki, inson iymon-e’tiqodining uchta yirik tayanchi mavjud: fikrlar sofligi, so’zdagi sobitlik hamda faoliyatining |