Simsiz sensor tarmoqlarida marshrutizatsiyalash protokollari
Marshrutizatsiya protokolining ishlashi har hil tamoyilga asoslanadi:
1) marshrutizatsiya protokollari ko‘plab marshrutlar bilan (multipath routing) – manbadan yetib boruvchi nuqtagacha bir nechta marshrut qo‘llaniladi, va bu bog‘lanish ishonchligini yuqorilatish bilan birga, sarf xarajtni va energiya xarajatini orttiradi;
2) «so‘rov bo‘yicha» (query-based) marshrutizatsiya protokollari – tugun tarmoqga va boshqa tugunga ma’lumotlarga so‘rov jo‘natadi;
3) tugunlar orasida «so‘zlashuvlarga» asoslangan (negotiation routing), marshrutizatsiya protokollari;
4) xizmat ko‘rsatish sifatini hisobga oladigan, protokollar (QoS-based), tarmoqda xizmatlarning belgilangan daradjasin ta’minlaydi.
Simsiz sensor tarmoqlarida marshrutizatsiyalash protokollari
Mobil SST
So‘ngi yillarda, MANET mobil qurilmalaridan tuzilgan, markazlashtirilmagan o‘zidan tashkil etiladigan simsiz tarmoqlar joriy qilinmoqda. Bu kabi tarmoqlarning har bir qurilmasi har qanday yo‘nalishda erkin harakatlanishi, va o‘z qo‘shnilari bilan bog‘lanishlarni uzishi yoki o‘rnatishi mumkin.
MANET o‘zidan tashkil etiladigan tarmoqlar dasturiy arxitekturadagi simsiz tarmoqlar ustidan quyidagi afzalliklarga ega:
uzatkich quvvatin oshirmasdan ma’lumotlarni katta uzoqlikga uzatish imkoni;
tarmoqni kengaytirishda oddiylik va yuqori tezlik.
Mobil SST
MANET tarmoq darajasida marshrutizatsiya uchun dinamik tarmoqga yo‘naltirilgan, maxsus protokollar qo‘llaniladi (masalan, agar oraliq tugun o‘tib ketsa, yoki buzilsa, marshrutni ta’minlash):
1) reaktiv turdagilar – paketni uzatish kerak bo‘lganida va o‘ning uchun ma’lum yo‘nalish bo‘lmaganida marshrutni topadi, agar xato yuz bersa, ushbu yo‘nalishni o‘zgartiradi, masalan:AODV (Ad hoc On-Demand Distance Vector) so‘rovi bo‘yicha oraliq vektorning maxsus protokoli, DSR manbasining dinamik marshrutizatsiya protokoli () va boshqalar:
2) proaktivlar (preventiv) – manba-qabul qilgich juftligining barchasi uchun marshrutni aniqlaydi va yo‘nalishni ta’minlash uchun marshrutizatsiya haqidagi ma’lumotni davriy tarzda yangilab boradi, masalan: OLSR (Optimized Link-State Routing) bog‘lanish holatidagi optimizatsiyalangan marshrutizatsiya protokoli.
