Korxona iqtisodiyoti

tamoyillar
ga tayanib amalga 
oshiriladi: 
•
rejalarning realligi.
 
Bu tamoyilga rioya qilmaslik rejalashtirishni ma’nosiz 
qilib qo‘yadi, chunki rejaning biror soha va korxonada bajarilmay qolishi, u bilan 
bog‘liq bo‘lgan soha shartnomalari bajarilmay qolishiga, jarimalar to‘lashga, 
ishonchni yo‘qotishga olib keladi. 
•
ilmiy jihatdan asoslanganligi. Rejalar bajarilishi uchun ular ilmiy jihatdan 
asoslangan bo‘lishi kerak. Rejalar jamiyatni va ishlab chiqarishni rivojlantirishning 
obyektiv iqtisodiy qonunlari va qonuniyatlariga mos kelishi, fan va texnikaning 
eng so‘nggi yutuqlariga, tabiiy, iqtisodiy va mahalliy shart-sharoitlarga, ilg‘orlar 
tajribalariga tayanishi va korxonaning mavjud resurs salohiyatiga asoslanishi 
lozim. Qishloq xo‘jaligi tarmog‘idagi rejalashtirishda ilmiy tadqiqot institutlari 
tomonidan ishlab chiqilgan me’yorlardan foydalanilishi muhm hisoblanadi. 
•
uzviylik va o‘zaro bog‘liqlik. Ushbu tamoyilga
 
ko‘ra strategik, tarmoqda 
tuzilayotgan istiqbolli, joriy va operativ rejalar o‘zaro bir-biri bilan bog‘liq, bir-
birini to‘ldiradigan holda tuzilishi va mamlakatning iqtisodiy va ijtimoiy 
taraqqiyoti rejasi bilan bog‘liqligi ta’minlanishi kerak. 
•
mutanosiblik va muvozanatlilik. Ushbu tamoyil mamlakat iqtisodiyotining 
tarmoqlarini mutanosib va uyg‘un rivojlantirish qonuniyatlaridan kelib chiqadi. 
Unga ko‘ra korxona faoliyatining barcha sohalarini tashkil qilish yagona 
uyg‘unlikda va mutanosiblikda amalga oshiriladi. Buning uchun tarmoqlararo 
mehnat, moddiy va moliyaviy resurslar balanslari tuziladi. 
•
reja intizomiga to‘la rioya qilish va uni operativ nazorat qilish.
 
Rejalarni 
amalga oshirish jarayonida turli sabablarga ko‘ra reja ko‘rsatkichlaridan chetga 
chiqishlar va belgilangan vazifalarning bajarilmay qolish ehtimollari vujudga 
kelishi mumkin. Shu tufayli reja ko‘rsatkichlarining bajarilishini doimo nazorat 
qilib borish, yo‘l qo‘yilayotgan kamchiliklarni o‘z vaqtida bartaraf etish, zarur 
ichki imkoniyatlarni qidirib topish va zarur bo‘lganda reja ko`rsatkichlariga 
tuzatishlar kiritib borish talab etiladi. 
Korxonalar 
faoliyatini 
rejalashtirish 
qoidalar, 
yo‘llari 
va 
usullari 
yig‘indisi rejalashtirish uslubiyotini tashkil etadi. Qishloq xo‘jaligi tarmog‘ida 
rejalarni tuzishda quyidagi usullardan foydalaniladi: 
•
balans usuli.