L. A. Hacıyeva Tələbə: Məmmədkərimova Xəyalə
Yüklə 438,95 Kb.
|
Əmək bazarının əsas sosial-iqtisadi göstəriciləri 3. Sosial-iqtisadi inkişafın təmin edilməsinə dair dövlət proqramları Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair 2004-2008, 2008-2014 və 2014-2018-ci illər üzrə dövlət proqramları ölkə iqtisadiyyatının inkişafında mühüm əhəmiyyət kəsb etməklə, iqtisadi sabitliyin təmin olunması, regionlarda sahibkarlığın inkişafı üçün münbit şəraitin yaradılması, yeni müəssisələrin və iş yerlərinin açılması, irimiqyaslı infrastruktur layihələrinin icrası və bunun nəticəsi olaraq, əhalinin rifah halının daha da yaxşılaşdırılmasında və yoxsulluq səviyyəsinin aşağı düşməsində müstəsna rol oynamışdır. Bütün bunlarla yanaşı iqtisadiyyatın digər sahələrini əhatə edən dövlət proqramları qəbul olunmuşdur: “Azərbaycan Respublikasında xalça sənətinin qorunmasına və inkişaf etdirilməsinə dair 2018 – 2022-ci illər üçün Dövlət Proqramı”, “Azərbaycan Respublikasında sitrus meyvəçiliyinin inkişafına dair 2018 – 2025-ci illər üçün Dövlət Proqramı”, “Azərbaycan Respublikasında çəltikçiliyin inkişafına dair 2018 – 2025-ci illər üçün Dövlət Proqramı”, “Azərbaycan Respublikasında çayçılığın inkişafına dair 2018 – 2027-ci illər üçün Dövlət Proqramı” qəbul olunub. Düşünürük ki, bu proqramların həyata keçirilməsi regionlarda güclü sosial-iqtisadi inkişafa əhəmiyyətli təsir göstərəcəkdir. Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə təsdiq olunmuş “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2014 – 2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı”na əsasən kənd təsərrüfatı sahəsində inkişaf dinamikası müşahidə olunmaqdadır. Qəbul olunmuş dövlət proqramlarına əsasən, regionlarda aqrar sahənin dinamik inkişafının təmin edilməsi məqsədilə texnika parkının yenilənməsi üzrə tədbirlər həyata keçirilmiş və bu istiqamətdə işlər davam etdirilməkdədir. Beynəlxalq təcrübədən istifadə olunmaqla Baş Dövlət Texniki Nəzarət Müfəttişliyinin fəaliyyəti yenidən təşkil edilib. Vətəndaşlara göstərilən xidmətlərin daha asan və şəffaf həyata keçirilməsi məqsədilə Dövlət Müfəttişliyinin “Səyyar xidmət” qrupu yaradılıb. “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı”na əsasən, kənd təsərrüfatı məhsullarının artırılması məqsədilə dövlət büdcəsindən ayrılan vəsait bu sahədə inkişafa yardım olaraq istehsalçılara verilmişdir. Ümumilikdə, 2017-ci ilin oktyabr ayına olan məlumata görə, ölkədə 1341 kənd ərazi komissiyası üzrə 372 min istehsalçıya 1 milyon 259 min hektar əkin sahəsi və çoxillik bitkilərin becərilməsində istifadə etdikləri yanacaq və motor yağlarına, habelə buğda və çəltik əkininə görə, 68421,9 min manat məbləğində yardım olunmuşdur. Kənd təsərrüfatı istehsalçılarına mineral gübrələrin satışına dövlət büdcəsi vəsaiti hesabına tətbiq edilən güzəşt və istifadə olunan gübrələrin həcminin artırılması nəticəsində bu vasitələrdən istifadə səviyyəsinin əsaslı şəkildə yüksəlməsi davamlı xarakter alıb. 4. Azərbaycanda iş yerlərinin statistik göstəricisi Ölkə ərazisində 2019-cu il ərzində yaradılmış 16448 yeni müəssisə və təşkilatın 84,6% Bakı şəhərində, 4,5% Abşeron iqtisadi rayonunda, 3,6% Aran iqtisadi rayonunda, 2,2% Gəncə-Qazax iqtisadi rayonunda, 1,3% Lənkəran iqtisadi rayonunda, 1,2% Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonunda, 1,0% Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonunda, 0,5% Yuxarı-Qarabağ iqtisadi rayonunda, 0,5% Dağlıq-Şirvan iqtisadi rayonunda, 0,5% Naxçıvan Muxtar Respublikasında və 0,1% isə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda fəaliyyətə başlamışdır. 2019-cu il ərzində ölkədə yeni açılmış iş yerlərinin 29,6% yeni yaradılmış müəssisə və təşkilatlarda, 26,2% mövcud müəssisə və təşkilatlarda, 0,4% fəaliyyətini bərpa etmiş müəssisə və təşkilatlarda, 43,8% isə digər tədbirlər üzrə yaradılmışdır. Yeni iş yerlərinin 55,5% Bakı şəhərinin, 1,7% Naxçıvan Muxtar Respublikasının, 42,8% digər regionların, o cümlədən 16,3% Aran, 6,9% Gəncə-Qazax, 5,9% Lənkəran, 3,6% Abşeron, 3,3% Şəki-Zaqatala, 2,4% Dağlıq Şirvan, 2,2% Yuxarı Qarabağ, 2,1% Quba-Xaçmaz, 0,1% isə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonlarının payına düşmüşdür. Hüquqi şəxslər tərəfindən yaradılmış iş yerlərinin 45,8% inzibati və yardımçı xidmətlərin göstərilməsi, 14,2% tikinti, 8,9% ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri, 6,4% emal sənayesi, 3,3% dövlət idarəetməsi və müdafiə; sosial təminat, 3,1% kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq, 2,8% turistlərin yerləşdirilməsi və ictimai iaşə, 2,6% peşə, elmi və texniki fəaliyyət, 2,2% təhsil, 2,1% nəqliyyat və anbar təsərrüfatı, 8,6% isə digər iqtisadi fəaliyyət növləri üzrə açılmışdır.
Şәki-Zaqatala iqtisadi rayonu üzrә yeni açılmış iş yerlәrinin sayı
Oğuz rayonu üzrә hüquqi şәxslәrdә vә digәr tәdbirlәr üzrә yeni açılmış iş yerlәrinin sayı İqtisadi fәaliyyәt növlәrinә görә hüquqi şәxslәrdә yeni açılmış iş yerlәrinin bölgüsü
Nəticə Qəbul edilmiş dövlət proqramlarının əsas məqsədlərindən biri də regionların inkişafını eyni səviyyəyə gətirmək və onların davamlı inkişafına nail olmaq idi. Bu məqsədlə proqramda ölkə iqtisadiyyatının neft sektorundan asılılığını azaltmaq buna paralel olaraq isə ölkənin mövcud iqtisadi potensialından səmərəli istifadəyə nail olunması üçün qeyri-neft sahəsinin inkişfı ön plana çəkilmişdir. O cümlədən, regionlardakı məşğulluq probleminin həll edilməsi barədə yerinə yetiriləcək bir sıra tədbirlər nəzərdə tutulmuşdur. Onlardan bəzi tədbirləri qeyd edə bilərik:
Ədəbiyyat siyahısı
Yüklə 438,95 Kb. Dostları ilə paylaş:
|