Ladə hadisələr: geofiziki fövq



Yüklə 136,49 Kb.
səhifə6/27
tarix26.04.2022
ölçüsü136,49 Kb.
#56424
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27
mülki müdafiə mühazirə5

Geofiziki fövqəladə hadisələr

Təbii fəlakətlərdən ən dəhşətlisi zəlzələdir.



Zəlzələ – yeraltı təkanlar, yerin üst qatının titrəməsi, nəticədə yer qabığında və ya, yerüstu süxurların laylarında yarıqların əmələ gəlməsi və böyük məsafələrə ötürülən elastiki titrəyişlərdir.

Zəlzələnin aşağıdakı növləri mövcuddur:

  • Tektonik zəlzələlər;

  • Vulkanik zəlzələlər;

  • Sualtı zəlzələlər;

  • Uçqun və bəndlərin yarılması nəticəsində yaranan törəmə zəlzələlər;

  • Metioritin yerə düşməsi və ya planetimizin digər kosmik obyektlərlə toqquşması nəticəsində baş verən zəlzələlər.

Zəlzələ ocağının yerin altındakı mərkəzi - hipomərkəz (hipo-dərin deməkdir), yerin səthindəki proyeksiyası isə - epimərkəz (epi-dayaz deməkdir) adlanır.

Zəlzələ zamanı epimərkəzin ətrafında ən güclü təkanlar hiss edilən sahəyə – episentral sahə deyilir.

Zəlzələnin yaratdığı zəlzələ ocağından və ya epimərkəzdən yerin səthi üzrə hər tərəfə yayılan titrəyişlər elastiki (seysmik) dalğalar adlanır.


Yüklə 136,49 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin