Münaqişəli fövqəladə hadisələrə aşağıdakılar aiddir:
hərbi toqquşmalar;
ekstremist siyasi mübarizə;
sosial partlayışlar;
milli və dini zəmində olan münaqişələr;
terrorizm;
tüğyan edən cinayətkarlıq və s.
Münaqişəsiz fövqəladə hadisələrə aşağıdakılar aiddir:
Təbii xarakterli fövqəladə hadisələr;
Texnogen xarakterli fövqəladə hadisələr;
Ekoloji xarakterli fövqəladə hadisələr;
Sosial-siyasi xarakterli fövqəladə hadisələr və s.
Təbii xarakterli fövqəladə hadisələrin təsnifatı:
Meteoroloji təhlükəli hadisələr (9-11 ballıq fırtına, 12-15 ballıq qasırğa, tufan, burul-ğan, leysan yağışı, iri dolu, güclü qar, çovğun, buzlaşma, donvurma, quraqlıq və s.);
Geofiziki təhlükəli hadisələr (zəlzələlər, vulkan püskürmələri);
Hidroloji təhlükəli hadisələr (su səviyyəsinin qalxması (daşqın) və ya düşməsi, yeraltı suların səviyyəsinin qalxması-subasma);
Kənd təsərrüfatı heyvanlarının yoluxucu xəstəliklərə tutulması;
İnsanların yolxucu xəstəliklərə tutulması;
Kortəbii yanğınlar (yeraltı yanğınlar, meşə yanğınları, zəmi və çöl yanğınları);
Kənd təsərrüfatı bitkilərinin xəstəlik və ziyanvericilərin təsirinə məruz qalması;
Geoloji təhlükəli hadisələr (sürüşmə, sel, marxal, tozlu qasırğa, karst suxurlarında yer səthinin çökməsi);
Dənizdə hidroloji təhlükəli hadisələr (tropik qasırğa, sunami, 5 baldan yuxarı güclü dalğalanma, dəniz səviyyəsinin sürətlə dəyişməsi).
2. Texnogen xarakterli fövqəladə hadisələrin təsnifatı:
Nəqliyyat qəzaları (fəlakətləri);
Yanğınlar (partlayışlar);
Binaların qəflətən uçulması;
Güclü təsirli zəhərləyici maddələr (GTZM) yayılmaqla, baş verən qəzalar;
Radioaktiv maddələr (RM) ətrafa yayılmaqla, baş verən qəzalar;
Bioloji təhlükəli maddələr (BTM) ətrafa yayılmaqla, baş verən qəzalar;
Həyat təminatlı kommunal sistemlərdə (su, kanalizasiya, qaz, istilik və elektrik-enerjisi şəbəkələrində) baş verən qəzalar;
Hidrodinamik qəzalar (bəndlərin yarılması).
3. Ekoloji xarakterli fövqəladə hadisələrin təsnifatı:
Atmosferin tərkibi və xassələrinin dəyişməsi ilə əlaqədar, fövqəladə hadisələr (iqlimin kəskin dəyişməsi, oksigen azlığı, azon qatının pozulması və s.);
Hidrosferin vəziyyətinin dəyişməsi ilə əlaqədar fövqəladə hadisələr (su mənbələrinin quruması, çirklənməsi və su ehtiyyatlarının kəskin surətdə azalması);
Biosferin vəziyyətinin dəyişməsi ilə əlaqədar fövqəladə hadisələr (bəzi heyvan və bitkti növlərinin kütləvi şəkildə məhv olması və s.).
Dostları ilə paylaş: |