Lənət! Bakı 2011
Yüklə 1,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Çox sonralar...
- Araba sahipinden satılıktır
|
Murdar sevgi – 3 Nə vaxtsa bu çəhrayı blaknota səninlə əlaqədər nəsə yazacağımı ağlıma da gətirmirdim... Yox, yox süni alındı nəsə... Nə vaxtsa bu çəhrayı blaknota bir şey yazmağı, həmin bir şeyin bir vaxtlar mənimçün dəyərli olub, dəyərsizləşəcəyini düşünə bilməzdim... Yox, yox bu da çox uzun alındı. Uff... Salam! Əslində məndən başqa heç kim oxumayacaq bu yazımı. Amma kimə nə ki, necə başlayıram, nə yazıram?! Yadıma düşdün... Sevdiyin filmi verirdilər bayaq. "Sweet november"-i... Sən demə neçə vaxtdı dinlədiyim, qulağımdan, dilimdən düşməyən "Only time" mahnısı bu filmdən imiş... Nə gizlədim, sevdim bu filmi mən də. Sabah ilk işim bu kinonun diskini almaq olacaq. Bir daha, hətta dəfələrlə baxmaq istəyirəm. Yox, ağlayıb eləmədim... Amma kaş ki, ağlayıb, boşalardım. Güclü kimi görünsəm də, özün bilirsən ki, əslində kövrəyəm. Amma ilk dəfədi hönkür-hönkür ağlamaq istəyib də, bacarmıram... Bəlkə zəng etdim sənə bir azdan gizli nömrədən. Qulaq asım səsinə, "alo" deməyinə... Sən danışdıqca, mən susum. Və bu bir neçə dəfə təkrar olunsun. Axırda dözməyib yağlı bir söyüşə qonaq et, səni gecə vaxtı narahat edəni... Bəlkə onda ağlaya bildim. Amma yox, söyməzsən bilirəm. Çünki, biləcəksən mənəm. Söysən isə... Yəni bilə-bilə ki, mənəm, söyərsən? İnanmıram... Bəlkə nömrəni də dəyişmisən. Axı ayrılanı heç vaxt zəng etməmişəm. Qürurumu səndən üstün tutdum. Düz də etdim! Peşman da deyiləm. Nə səninlə tanışlığa, nə ayrılığa görə. Bilirsən sevgini yaradan səbəblər olur. Duyğular, ehtiras, maraq, zövq və anlayış. Biz də bunlardan yalnız anlayış var idi, bir də ehtiras... 90% mental düşüncəli ailələr də olduğu kimi. Ona görə peşman deyiləm ayrılığa. Səni bilmirəm, amma mən elə o cür düşüncəli ailəyə gəlin köçəcəyəm. Sənsə... Dəli ... İnanmıram ki, sən də gələcəkdə subaylığın daşını mənə oxşara görə atacarsan. Yox, heç inanmıram... Sənin xanımın xöşbəxt olacaq. Və bu xöşbəxtliyə görə sənə borclu... Nə borc ee... Ee cümlə alınmadı. Axır da, özüm bildim nə yazmaq istəyirəm. Əsas da budu. İndi düşünürəm ki, bizi bağlayan, "sevgi" dediyimiz daşın altında heç nə olmayıb. Nə sən, nə də mən. Aldatmışıq e bir-birini. Gündə yüz dəfə aldatmışıq. "Sevirəm" deyəndə, mesajlara gec cavab yazanda, görüşməməyə bəhanə gətirəndə, bir-birinə tapıb, qulaq asmaq üçün tapşırdığımız mahnıları heç axtarmayanda, bir-birinin başının altına balış qoyub, özümüz “facebook”da, “twitter”də, “odnaklassnik”də yatanda... Mənim xahişimlə tərgitdiyin siqaretlər belə əslində ancaq mənimlə görüşəndə tərgidilən siqaretlər idi. Ay dəli, elə bilirdin ki, öpüşəndə hiss etmirəm? Edirdim! Sadəcə bizim aramızdakı hörmət pərdəsi ən çılpaq anlarda belə toxunulmaz olaraq qalırdı. Bu hisslərin sevgi olmadığını hər ikimiz gözəl bilirdik. Sadəcə leksikonumuzda bizim hisslərimizə uyğun söz olmadığından sevgi deyirik bu münasibətə... Ayrılmaq... Ayrılmaq da qarşılıqlı olur. Kim desə ki, olmur, inanma, gül.. Aha, sən sevdiyin yağış da yağır indi. Bilirsən dəlicəsinə istəyərdim səninlə yağış altda rəqs edim. Amma səndən fərqli kompleksliyəm və dəli deyiləm. Sən amma... Tam başqa insansan. Doğurdan deyirəm. Kimsə sənə "bezdiricisən" desə, bil ki, o
35
axmaqdı. Ya düşünə, ya dəyər verə bilmir. Amma mən tam əksi... Maraqsız və bezdiriciyəm. Təbii ki, hamı üçün yox. Bir qrup sənə oxşamışlar üçün... Artıq gecdi. Zəng etmirəm, narahat olma. Rahat yat...
36
Nostalji ( trilogiya )
37
İlk dəfə simfonik musiqini o axşam eşitdim. Violonçeldə notlar bir-birini əvəzlədikcə, mən kimin ifa etməsini tapmağa çalışırdım. Qadın ya kişi ? Yox, bunu düşünməmişdim. Əmin idim ki, kişidi. İfada kobudluq, kişi aqressiyası, kobud barmaqlar hiss olunurdu. Nə üçünsə mənə elə gəlirdi ki, həmin kişi qocadı və qəmlidi. Tək yaşayır və otağına çəkilib, işıqları söndürüb, bir qədəh romdan ilhamlanaraq, violonçeli ilə dərdləşir. Nə üçünsə mənə elə gəlirdi ki, həmin kişi zahirən Uolt Disneyə bənzəyir. Onun kimi daranıb saçları, onun kimi tünd göy kostyum geyməyi, qalstuk taxmağı sevir. Təkcə gözləri Uolt Disneyin gözlərindən daha mənalı, daha qəmli, daha dərin, daha rəngli idi. Daha qoca idi Disneydən... Yay olmasa da havalar xoş keçirdi həmin payızda. Pəncərələr hələ də bağlanmamışdı. Payız düşüncələrə gəlməmişdi. Nəsə həmin il əliboş gəlmişdi. Cibində bir iki damla yağışdan, nəfəsində bir iki saatlıq meyxoş küləkdən başqa heç nə gətirməmişdi. Çox üzgün, pərişan görkəmdə idi. Noyabra kimi yarpaqları belə saralda bilməmişdi. Sonuncu ilini yaşayırdı sanki. Tükənirdi... Sanki gələn il gəlməyəcəkdi. Sanki incik düşmüşdü. Yorulmuşdu pəncərələri bağlamaqdan, insanlara qalın paltar geyindirib, islatmaqdan, ağacları soyundurmaqdan, küçələrdən əl-ayağı yığışdırmaqdan. Payız duyğu gətirməmişdi. Gələndə özü o duyğudan dadıb, mülayimləşmişdi. Fəsilliyini unutmuşdu. Nə üçün gəldiyini anlamırdı. Sufi olmuşdu. Yayı sevmişdi. Qıymırdı yayın düzəltdiklərini dağıtmağa. Sahildə qumdan düzəldilən qəsri palçıq edə bilmirdi... Amma o axşam pəncərələr bağlandı. Bürkü olsa da, ilbizlər oxusalar da, itlər hürüşsələr də o pəncərələr bağlandı. Pərdələr də örtüldü, işıqlar da söndü evlərdə. Yatdı bu şəhər. Yatmadan öncə hər evdən pıçıltı ilə olsa belə söyüş eşidildi nə üçünsə Uolt Disneyə bənzətdiyim violonçeldə ifa edən qocaya... Sonra evlərini, otaqlarını, yataqlarını, arvadlarını, fahişələrini, balışlarını qucaqlayıb yatdılar... O isə ifasında idi. Daha acıqla, daha səbrlə, daha qəmlə, daha sevgiylə... Pəncərisi açıq idi. Pərdələr arxasındakı zülmətdə onun barmaqlarını görürdüm... Yatmış ətrafın xorultulu evlərinə lay-lay deyirdi violonçeli dindirən barmaqlar... O gündən sonra hər gecə eyni ssenari təkrar olunurdu. Yeganə dinləyicisi olduğumdan fəxr edirdim özümlə. Səhərlər isə gecələr açıq olan yeganə pəncərə bağlı olurdu. Heç bir violonçel səsi, bir qramda olsun rom iyi gəlmirdi həmin pəncərədən... Həmin ərəfələrdə Poluxin küçəsində bakılılar, dağlılar, yəhudilər və ruslar çoxluq təşkil edirdi. İki rus qarı yaşayırdı qonşuluqda. Birinin adını unutsamda, digərinin adı Doba idi. Hər ikisi tək-tənha yaşayırdı. Nə üçünsə o vaxtlar mənə elə gəlirdi ki, bütün rus arvadları təkdi. Küçənin bir tərəfində maşın oturacağından düzəldilən skamya var idi. Doba yay-qış o skamyaya mıxlanıb qalmışdı. Nə üçünsə o vaxtlar mənə elə gəlirdi ki, o bir vaxtlar dəniz quldurunun arvadı olub. Hollivud filmlərindən öyrəndiyim rus söyüşlərindən birinin siftəsini də Dobaya " Mat tvayu..." deyərək etmişdim. Mənasını çox sonra öyrənəndə təəcüblənmişdim. Çünki, o sözü Dobaya deyəndə çoxlu gülmüş, məni qucaqlamışdı...Qışda ayağı sınmışdı. Evində yatırdı. Qonşuların yadına düşəndə yemək yeyir, insafına düşəndə
38
təbii ehtiyaclarını ödəyirdi. Təkcə Bazilya onun yanında idi həmişə. Bu məhlə pişiyi Dobanın öz dediyi kimi həm atası, həm anası idi. Yaz gələndə Doba yox idi artıq. Bazilya isə məhlədə az-az görünürdü. Mənimlə yaş idi deyilənə görə. Sonuncu dəfə görəndə onu Dobaya bənzətdim nə üçünsə. Ac deyildi, susuz deyildi, amma miyoldayırdı. Miyoldayaraq, adam kimi küçə qapısından çıxıb getdi. Daha qayıtmadı... Sonralar qonşu Petramontin, daha sonra Vidadi küçələrinə köçdük. Poluxinlə Petramontinin kəsişməsində Hökümə adlı arvad tum satırdı. Tum satmaq üçün doğulmuşdu bu qadın. Və əminliklə deyə bilərəm ki, onun qovurduğu tumun dadı bir başqaydı. Köhnə dərs kitabları vərəqlərindən səliqə ilə bükdüyü tum torbacıqlarının da bənzəri yox idi. O da yay-qış bilmədən, adəti üzrə saat 5-dən sonra stulunu yolun kənarında rahatladıb, qaş qaralanadək söhbətə dalardı. Qulaq yoldaşları isə təsadüfi insanlar və daimi qeybət rəfiqələri idi...Köhnə bakılılardan olduğundan rayonlularla söhbəti tutmazdı. Nədənsə Hökümə arvad mənə ikinci dünya savaşından yadigar qalan qəhrəman ana-nı xatırladırdı. Və nədənsə heç vaxt onu ana, ərli qadın kimi təsəvvür edə bilmirdim. Tanıdığım hər kəs onu xatırladanda hökmən " kişi kimi qadın " ifadəsini işlədirdilər. Hətta bəzi kişilər ondan qorxardı. Çox sonradan öyrəndim ki, bu əslində qorxu deyil, hörmət olub... Yaşıdlarım kimi mənim də ilk sevgim məktəb vaxtı olub. Yaşıdlarımdan fərqli olaraq mən məktəbdə deyil, məhlədə tapmışdım ilk sevgimi və yaşıdlarımdan fərqli olaraq mənim bir yox, iki sevgilim var idi. Heç biri Azərbaycanlı deyildi. Ayka yəhudi, Fidan tatar qızı idi. Heç birinin də atası yox idi. Nə üçünsə o vaxtlar elə düşünürdüm ki, mənim bütün sevgilərimin atası olmayacaq. Aykanı görəndə Aykanı, Fidanı görəndə Fidanı sevirdim. İlk öpüşüm də Fidanla olmuşdu. Təbii ki, yanaqdan. Tanımadığım qızın yanağından öpməyim və onun məni qucaqlaması o vaxt üçün mənə dünyaya bərabər idi. Axı onu öpən ilk mən olmuşdum... " Turbo " saqqızlarından çıxan maşın şəkillərini kolleksiya edirdim. 1998-ci ilin futbol üzrə Dünya Çempionatından sonra isə futbol xəstəsi oldum. Məhlədə Fərid və Nazim, Ziya və Nicat qardaşları ilə dostluq edirdim. Çox sonralar anladım ki, əslində onlar heç mənim tanışım belə olmayıblar... Poluxinə ən yaxın məktəb 190 idi. Amma məhlədən orda oxuyan yeganə uşaq mən idim. Bunun səbəbini çox sonralar belə bilmədim. İbtidai sinifdə ən çox aldığım qiymət "1" olmuşdu. Çox sonralar öyrəndim ki, şagirdlərinə "1" yazan yeganə müəllimə elə Züleyxa müəllimə olub. Həyatda ən çox qorxduğum insan da məhz Züleyxa müəllimə idi. Nədənsə o vaxtlar mənə elə gəlirdi ki, o məni incitməkdən həzz alır. Sinifdə uşaq çox idi və mən ilk gündən adları əzbərləməyə çalışırdım. İlk yadımda qalan üç ad olmuşdu. Araz, Tərlan və Eyvaz. Elə məhz bu ad sahibləri mənim ilk gərçək dostlarım oldular. Sonralar aralarına daha bir ad əlavə olundu... Orxan. Sinifə gələn gün dalaşmışdıq. Ən çox dalaşdığım, əslində döyüldüyüm isə Tərlan idi. İlk yumruğu ondan yemiş, ilk üzrü də ondan almışdım... Bir də Anar var idi sinifdə. Məmmədov Anar. İki il parta yoldaşım olmuşdu. Amma yadda qalması bununla əlaqəli deyil. Paxıllıq etdiyim yeganə şəxs o olub biliyinə görə. Nə üçünsə o vaxtlar mən əmin idim ki, o prezident olacaq və
39
bu sinifdə onun şəkili asılacaq. Çox sonralar öyrəndim ki.... Və bu öyrəndiyim xəbərə həyatımda ilk dəfə olaraq təəcübləndim. Vidadi küçəsinə köçəndə atamın da dostlarını tanıdım. O dostlarla tanışlıq mənə " Qisas və qanun ", " Zita və Gita ", " Bobbi " filmlərinin hər bir cümləsini, dükanlarda arağın, şampanın, çaxırın, rakının, likorun qiymətlərini əzbərlətdi... Bir də Muxtar qaldı yadımda. Atamla bir sinifdə oxumuş, anası xəstə olduğundan evlənməyib həyatını anasına hərs eləmişdi Muxtar. İçərişəhəri də ilk dəfə Muxtar gilə gedəndə gördüm. Nədənsə o vaxta qədər İçərişəhərə tək girməyə risk etmirdim ki, azaram. Poluxində bir Əli var idi. Arvadı ilə boşansalar da hər gün ev bölgüsü üstə qırğınları düşürdü. İki uşaqları da bu qırğınlardan kölgələrindən qorxan olmuşdular... Bir də Batya var idi. Dya-dya Batya. Bakılı, yəhudi, rus qarışığı cayılı kişilərdən idi. 60 yaşı olardı. Nədənsə o vaxtlar onu gizli mafia təşkilatının başçısına bənzədirdim. Sözü, hörməti daşdan keçən kişi idi. Xudmani dükan işlədib, gecələri eşşək kimi içib, subay başına leş düşərdi çarpayısına... Qış günü idi. Taksi pəncəsindən solğun məhləyə baxırdım. Ayrılırdıq onunla. Taksi tərpənəndə, sürəti artıranda arxamca Ziyanın səsi gəldi: " Tap bizi Şahin, mütləq tap..." Heç kimlə vidalaşmadan ayrıldım hər şeydən, hər kəsdən. Tam başqa bir mühütə, tam başqa kəslər içinə gedirdim. Yolda hiss etdim ki, Kevin yaddan çıxıb. Yaddan çıxmayıb, yox. Özü gəlməyib... Çox sonralar öyrəndim ki, bir gün Hökümə arvadın stulu görünməyib küçədə. Tavada qovurduğu tumunu həmin gün satmağa əcəl imkan verməyib.... Fidan Rusiyaya modellik biznesinə gedib. Ayka bir yəhudiylə evlənib, İsrailə gəlin köçüb. Züleyxa müəllimə rəhmətə gedib, amma dərs dediyi sinifdən çıxan hər bir şagird insan kimi formalaşmasında bu qadına həmişə borclu hiss edecək özünü. Muxtar anasının vəfatından sonra nəhayət ki, ailə qurub. Dya-dya Batya növbəti sərxoşluğunda ikən dünyasını dəyişib. Tək yaşadığından, insanlar onun meyidini ölümündən iki- üç gün sonra tapıblar. Əli arvadı ilə barışdığından ev bölgüsünə ehtiyac qalmayıb. Çox sonralar, sərt payız günü, pəncərələri sentyabrda bağlatdıran yağmurlu havada, violonçel çalan, nəyə görəsə Uolt Disneyə bənzətdiyim naməlum qəhrəmanımın kimliyini bildim... O Uolt Disneyə qətiyyən bənzəməyən, amma onun kimi milyonlarla insanın qəlbinə yol tapmağı bacaran dahi Mstislav Rostropoviç imiş...
40
''Araba sahipinden satılıktır'' sözlərini görərkən hamımız gülərdik, uşaqdan böyüyə kimi hamı. İbrahim əmidən başqa. O, Türkiyədən bir il idi ki, gəlmişdi, ayağlarında uzun çəkmələrlə... Bizə deyərdi ki, ''Gülməyin! Düz yazılıb''. Mən o vaxtlar dördüncü sinifdə oxuyurdum. İbrahim əmi hamı ilə mübahisə edərdi. Biz bu maşını məhlədə, ümumiyyətlə şəhərdə ilk dəfə idi ki, görürdük. Xarici maşın idi, çox sonralar öyrəndim ki, o maşın ''Citroen'' markalı maşındır. Rəsmi dildə avtomobil. Yiyəsi də türk idi, bunu biz elə o vaxtlar bildik, ta ki, türk bizim yanımızdan keçərkən ''Merhabalar'' deyənə kimi. Ona qədər isə məhlədə hamı gülər və İbrahim əmi ilə mübahisə edərdi. Bir dəfə Cəmil dayı İbrahim əmi ilə dava da edəcəkdi. Əlimin içi kimi bilirdim ki, biz ayırmayacaqdıq, eləcə durub baxacaqdıq. Amma dava olmadı. O vaxtlar dava sözü gələrkən biz elə bilirdik ki, tapanca ilə, tüfənglə dava olacaq. Axı əmim, dayım, məhlədəki kişilər, arvadlar kimisə barmaqla göstərib ''Bax bu Qarabağ davasında olub'' deyirdilər. Televiziyada da göstərirdilər ki, Qarabağ davası topla, tüfənglə olub. Hətta qaçqın qonşumuz deyirdi ki, davada Qıratdan da istifadə edirlər. Biz ona da gülərdik, Qırat hara tüfəng hara... Qırat Koroğlunun atının adı idi. Türkün iki oğlu vardı. Heç vaxt məhlədə görünməzdilər. ''Qızbibi'' kimi evdən bayıra çıxmaz, pəncərədən bizim futbol oynamağımıza baxar və gülərdilər. Söz vermişdim ki, əgər onları tək tutsam döyəcəm. Məhlədəki bütün uşaqlar onların əlindən ''yanırdı''. Arvadı da başını bağlıyardı. Sonralar şəhərdə başını onun arvadı kimi bağlayan qızlar görəndə nənəmdən soruşmuşdum ki, niyə belə edirlər axı, yayın istisində başını bağlamaq çox cansıxıcıdır. Nənəm demişdi ki, ''Bu bizim dinimiz İslamın qayda-qanunlarıdır''. Yenə də soruşmuşdum ki, bəs siz niyə bağlamırsız ? Nənəm demişdi ki, biz kəlağayı bağlayırıq, eyni şeydi. ''Araba sahipinden satılıktır'' elanlı maşın hər axşam eyni vaxtda məhləyə gəlirdi, səhər biz dərsə gedəndə isə axşamkı yerində olmurdu. Səhərlər dərsə getməkdən heç xoşum gəlməzdi, amma o maşını görüm deyə tezdən oyanardım. Bir faydasıda olmazdı... Türklə İbiş əminin arası yaxşı idi. Söhbətlərindən heç nə anlamazdıq. Amma televizorda türk kanalları göstəriləndən sonra, onların söhbətlərini xatırlayıb, ayrı- ayrı sözləri anlayardım. ''Pardon'', ''efendim'', ''hadi bakalım''... ''hadi bakalım '' sözünə hamımız gülərdik, məhlənin ağsaqqalı Kərim kişi isə lap hirslənər, nərd taxtadakı daşları lap bərkdən çırpardı. '' Bakal sözü haramdır, bakalda araq içərlər. Bu türk necə müsəlmandır ki, arvadı başını bağlıyır özü isə arağı bakalla içir ''. Kərim dayı məhz buna görə hirslənərdi. Kərim kişi molla idi. Həmişə bizə deyərdiki, ''Əli şəhidliyin zirvəsidir...''. İbrahim əmi də düzəliş edərdi ''Şəhidlərin hamısı bir zirvədir...''. Əli imam idi, biz hər il nənəmlə məscidə gedib onun üçün yasin oxudardıq. Hər il mənim qolumda qara parça olardı, o parça nə vaxt qırılıb düşsəydi arzularım yerinə yetəcəkdi. Çox vaxt mən o parçanı özüm dişlərimlə didərdim ki, qırılsın və arzularım çin olsun. Amma heç nə olmurdu ki, olmurdu. Bir dəfə İbrahim əmi həyətdə kişilərlə söhbət edərkən eşitdimki, türk müəllimdir. Bakıda hansısa məktəbdə işləyir. Uşaqlarıda o məktəbdə oxuyur. Onda
41
bildim ki, niyə mən o maşını səhərlər görmürəm. Böyük oğlu birinci növbə, kiçik oğlu ikinci növbə özüdə həmin məktəbdə müəllim. Tarix müəllimi... İbrahim əmi deyirdi ki, buralarda türk dilində məktəb olmadığı üçün uşağlarını özü dərs dediyi məktəbə qoyub, qorxurki uşağları burda qala-qala öz dillərini unutsunlar . Kərim dayı ''əstafurullah elə şey olar? Adamda ana dilini unudar?'' İbrahim əmi isə ''Sən anlamazsan, qoca. Get Bakıya gör bizimkilər necə rusca danışırlar'' demişdi. Kərim kişi də cavab vermişdi ki, bəs onların qohumları Yasamalda ''Dağlı məhəlləsində” “qalırlar, onlar rusca danışmır, ''Karinnoy'' Bakılıdırlar. İbrahim əmi yenədə etiraz etmişdi, ''Karinnoy '' bakılı yoxdu, Heç ''karinnoy'' şəhərli də yoxdu. Hamının əsli kəndçidir. ''Beləcə yenə də Kərim kişi ilə İbrahim əminin davası başlamışdı, biz də ayırmayacaqdıq. Çünki bizlər o vaxtı tüfəng görmək istəyirdik. Çünki, televizorda həmişə toplu-tüfəngli Qarabağ savaşından əli silahlı əsgərlər yox kostyum geyinmiş dayılar danışırdılar, babamda hirslənib kanalı dəyişərdi. O biri ağsaqqallardan fərqli olaraq, babamın türkdən xoşu gələrdi. Türkün danışığını çox sevər və onu bir məmnunluqla dinlərdi. Bir gerçəydə varki, babam türklə heç vaxt danışmayıb, ancaq İbrahim əmi ilə türkün söhbətlərini dinləyib. Başını aşağı-yuxarı yellətməklə gah ağlayıb, gah gülərdi babam. Bilmirəm niyə. Türk babamın onları dinləməyini görəndə başını evimizdəki divar saatının çömçəsi kimi yellədərdi. Elə bilirdi ki, babam ''Şpionluq'' edir... Əmimin min bir əziyyətlə binanın damına çıxıb düzəltdiyi antena türk kanallarını göstərmədiyi üçün babam bir sonrakı təqaüdünü alanda yenisini alacağına söz verdi. Aldı da... Və ondan sonra bir daha İbrahim əmi ilə türkü dinləmədi. Türkün uşaqlarını həyətdə tək tuta bilmirdik. Mən, Rasim, Taleh söz vermişdik ki , döyəcəyik, özüdə ''it balası'' kimi... Fikirləşirdik ki, Novruzda tonqal ətrafına düşərlər, bizdə onları bir təhər tək tutub döyərik. Amma buda alınmadı. Qapılarına papaq atıdığımızda qapını açıb, papağı görüb təəccüblənmişdilər sonrada bağlamışdılar qapını. Heç olmasa qapını açmışdılar, elə qonşularımız vardı ki, qapını belə açmazdılar, bizdə hirslənib qapını təpikləyib qaçardıq. İndi-indi anlayıram ki, niyə qapını açmırdı qonşularımız. Nənəm deyərdi ki, ''Pikə xalagilə papaq atmayın. Yazıq arvad evdə əriylə tək qalır. Novruzda heç nə bişirmirlər''. ''Bəs o biri qonşular?'' deyəndə, nənəm cavab verərdi ki, ''İmkansızlıqdan, bişirdikləri özlərinə güclə yetir, hələ bir papağada bir şey qoysunlar?''. O vaxtdan sevməzdim “İmkansızlıq” sözünü. Bu söz hamımızın dostu olmağa başlamışdı və hələ də bizlə dostluq edir. Babam bu sözü eşidəndə həmişə ağlayar, müharibə illərini xatırlayardı. 1 aprel günündə Taleh gombul qarnını tərpədə-tərpədə bizə gəlib dedi ki, ''Türkün oğlu çörək almaq üçün həyətə düşüb''. İlk əvvəl inanmadıq, yəqin 1 Aprel zarafatı edir. Amma babasının goruna and içəndən sonra hamımız qaçmağa başladıq. Binanın tinində dayanıb onu gözləyirdik. Taleh demişdi ki, qaça-qaça gedib çörək almağa. Uşaq bilirdi ki, onu döyəcəyik. Elə binanın tinindən qaçaraq keçirdi ki, onu səslədik. Bizi görüb dahada bərk qaçmağa başladı. Amma faydası yox idi, çünki hər gün futbol oynayan bizlərdən bərk qaça bilməzdi. On metr qaçmamışdı ki, tutduq onu. Təpik, yumruq, nə gəldi döşəyirdik, hətta söyüş də... Qışqırığı yayıldı məhləyə qorxağın və gözlədiyimiz ''qəhrəman'' yetişdi hay-küyə...
42
İbrahim əmi. Aldı əlimizdən itoğlunu. Amma yaxşıca çırpmışdıq. Uşağı evə apardıqdan sonra İbrahim əmi gəldi və başladı beynimizi xarab etməyə. ''Siz səhv eləmisiz! Onlar yaxşı insanlardır. Bura bizə kömək etməyə gəliblər''. Məndə dedim ki, onların köməkləri elə papaq atanda verdikləri sovqatlar qədərdir...'' Atasını güc- bəla ilə yola gətirdimki, sizi polisə verməsin. Yoxsa üç yüz-dörd yüz alacaqdılar sizdən''. İbrahim əmi bu döymək məsələsini hamımızın evinə bircə-bircə gedib danışmışdı. Babam çox əsəbləşmişdi. ''Səhv iş görmüsən. Heç atana oxşamamısan. Atan Necip Fazılın ''Sakarya'' şeirini əzbərdən bilərdi. Türklər bizlə qardaş millətdi, səndə qardaşını döymüsən?''. Mən elə o vaxtlar qardaşımı da döyərdim. Çünki, futbolda uduzanda mənə acıq verirdi. Məndə dözmürdüm, döyürdüm. Uşağı döydüyümüzdən bir həftə sonra Taleh yənə gombul qarnını tərpədə- tərpədə gəldi, dedi ki, ''Türk həyətə bir QAZ 24-lə gəlib. Deyəsən şələ-külələrini yığıb gedirdilər. İbrahim əmidə onlara kömək edir.'' Elə bu sözləri deyəndə peşmançılıq hissi məni boğdu, tez yerimdən durub qaçmağa başladım. Çox peşman olmuşdum, gərək belə eləməyərdik. Deyəsən ciddidən gedirdilər, yorğan-döşək hamısını yığırdılar maşına. Qaça-qaça gəlib İbiş əmini çağırdım, gözlərim dolmuşdu. Bir çıq eləsəydilər ağlayacaqdım. -İbiş əmi niyə gedirlər ? Yoxsa biz uşağını döymüşük ona görə? Allah haqqı peşman olmuşam. İstəsən gedib Türkdən üzr istəyərəm. Vallah peşman olmuşam''. İbrahim əmi məni qucaqladı, deyəsən oda dolmuşdu. -Yox, sənlik bir şey yoxdu. Onlar burdan bir dəfəlik gedirlər. -Niyə? Nə olub ki? Mən uşaqları yığaram, hamımız gəlib üzr istəyərik. Vallah peşman olmuşam”. İbrahim əmi yenə məni qucaqladı -Sizlik bir günah yoxdu. Tarix yalanı sevmir, oda tarixdən dərs dediyi üçün onu burda işləməyə qoymurlar, ona görədə gedir ''. -Kim? Bəlkə gedim həmin adama deyim, icazə versin. Türkdə burda qalıb işləyər . -Yox. Onlar sözdən anlamazlar. Sən çox şeyləri bilmirsən, amma nə vaxtsa biləcəksən . -Söznən anlamazlar yumruqla başa salarıq, əmimə də deyərəm oda başa salar . İndiyədək yadıma gəlir İbrahim əminin həmin dəqiqədəki gülüşü. Yazıq- yazıq, nəsə birtəhər gülmüşdü. ''Səni keçən səfər bir zibildən çıxartmışam, amma bu səfər gedib o adamları da döysən mən kömək edə bilməyəcəm '' deyib həmin yazıq gülüşlə gülmüşdü. Artıq onbirinci sinifdə oxuyuram və indi-indi anlamağa başlayıram ki, Türk bizim həyətdən, ümumiyyətlə bizim ölkədən niyə getdi. Mən artıq çox şeyi anlayıram. İbrahim əminin yazıq gülüşünü, Türkün məktəbdə dediyi dərsləri, babamın türkləri niyə sevdiyini, ''İmkansızlıq'' sözünün niyə bizlə dostlaşdığını... Hər şeyi. Amma ondan üzr istəmədim. İndi buna görədə peşmanam. Və heç vaxt ''Satılıktır '' sözünü unutmuram. Axı tək satılan arabalar olmur...
|