• Yaglar suda həll olmur. Emulqatorlar su-yag
sərhəddində səthi gərilməni azaldır və onların
emulsiyalaşmasına şərait yaradırlar.
Emulqatorlar-
sabunlar, zülallar və öd turşularıdır
Yaglar və piylər
Yaglar və piylər
• Yagların keyfiyyətini müəyyən etmək üçün –keyfiyyət
göstəriciləri (ərimə t-u, yod, turşuluq, Reyxert-Meyssel və
sabunlaşma ədədləri) yagları müxtəlif cəhətdən xarakterizə
etməyə imkan verir.
• Sabunlaşma ədədi -
1 q piyin hidrolizindən alınan turşuların
tam neytrallaşdırılması üçün sərf edilən kalium-hidroksidin
miqdarına sabunlaşma ədədi deyilir.
• Yod ədədi -
100 q yagda reaksiyaya girən yodun qramlarla
miqdarıdır.
• Reyxert- Meyssel ədədi-
yagın hidroliz məhsulunun hər 5 q
distillə edildikdə yagdan su ilə birlikdə buxarlanan üzvi
turşuların neytrallaşmasına lazım olan 0,1 n NaOH millilitrlərlə
miqdarıdır.
• Turşuluq ədədi-
1 q yagın tərkibində olan sərbəst
turşularınneytrallaşdırılması üçün sərf olunan KOH –in
milliqramlarla miqdarıdır
Mumlar
• Kimyəvi strukturuna görə neytral
yaglardan fərqli olaraq, təkibində 22-dən
32-
yə qədər karbon atomu olan biratomlu
spirtlərlə piy turşularının əmələ gətirdikləri
mürəkkəb efirlərdir.
• Mumların tərkibində setil və miristil
spirtləridir.
• Arı mumu -
miristil ilə palmitin turşusunun
əmələ gətirdikləri mürəkkəb efirlərdir.
• Spermaset -
balina və delfinlərin kəllə
boşlugundan alınır
Mürəkkəb lipidlər
• Fosfolipidlər
-
əvvəllər fosfatidlər
adlandırılan fosfolipidlər, tərkibinə daxil
olan spirtlərin növünə görə 2 qrupa
bölünür:
• Qliserofosfolipidlər
• Sfinqofosfolipidlər