M Ə h ə m m ə d t a ğ I s I d q I 1 5 0 MƏHƏMMƏd tagi siDQİ Ə s ə r L ə r I

sin ,  b əsd ir.  Çox. o x u m u ş  nə  olacaq?  A lla h   K ərim dir.  Mən 
n əçiy əm ,  A lla h   ö zü  
fİKrin  çəKSİn» 
-  deyim .
B u n a  görə 
bu 
x əy a l  v ə  
bu 
a ğ ır  qeyd  v ə  
bu  böyÜK 
təKİif  m ən i  çox  narah at  edir.  X ü su sə n , 
bu 
g ecə  ü ç  saat 
tam am  
bu 
q ü w ə d ə n   fe lə   gəlm əyən  
və 
im K anpəzir  ol- 
m ayan 
x ə y a l  m ən i  asudə  qoym adı.  B u  əsn ad a  gü n d ü z 
M irzə  M ahm ud  ilə  görü şm əyim   x a tirim ə  d ü şd ü   Kİ,  (S a­
bah  BaK iya  azim   olacağam ,  M irzə  M əcidə  K ağızm   olsa,

yaz)  d em işd i.  Ona  görə  bir  vərəq   Kağız  götü rü b   qarala- 
maq  q əsd in ə  d üşd üm   Kİ,  bəİKƏ  filc ü m lə   özü m ü   о  d ilx ə- 
raş  x əy a la td a n  
Kənar 
edim .  Q ələm i  əlim ə 
a la n  
Kimi  qa- 
ziy i-v ic d a n ım ,  x a tiri-p ərişa n ım   rü m u zati-q eyb i  v ə  işara- 
ti-m ən əv i  ilə   m ənə  ilh am   etd i 
k İ ,  
bu  pəjm ürdə  h a lın   və 
əfsü r d ə  x ə y a lın   tə s ə w ü r ü n ü   Kağız  ü stə   qoyub,  M irzə 
M əcidin  x id m ə tin ə   təqdim  
etməK 
fayd ad an  
v ə  
m ünasi- 
b ətd ən   x a li  d ey ild ir.  Ə lbəttə,  bu  x ü su sd a   on u n la  m üşa- 
v ir ə 
etməK 
sa ir  K əslərdən  övladır.
«GərəK  həm cins 
ç ə k ə  
bir-birinin  qeyrətini,
Z əxm i-m iq razə  qcyar  su zən   onun  ü çü n   m ərhəm .»
In d i  bəradər  can!
BaKida  ru s  v ə  m üsəlm an   m əKtəblər  ço x d u r.  0  
m ə K - 
təb lərin   b ir isin ə   u a x il  olub,  bir  о  qədər  m əvacib  ilə   Kİ, 
g ü zəran ım   K eçsin,  d eyib,  İKtifa  edə  b illəm .  B ə zi  övqatda 
da  x ü s u s i  d ərslər  götü rü b ,  on u n la  bir  para  n əv a q isi 
təKm il  etməK  ola  b ilir.  B u n ların   zim n in d ə  də  BaKida 
olan  d ö v lə ti  m əK təblərdə  də  u şaq larım ı  v a sitə lə r lə   qoy­
ub,  o x u tm a q  
mümKÜndür.
İn d i  cən ab m ıza  m əlum   edib,  xəbərdar  olm aq  istə y i- 
rəm  Kİ, 
ə g ə r ç i  a ltı  aya 
Kimi, 
y ən i  sen tyab r  a y ın ın  
əvayi- 
nədəK 
m ən im   BaKida  m üqim   v ə  m ü stəx d im  
olm ağım  
mümKÜn 
olsa, 
in d id ən   о  v a x ta  
Kİmi 
təK İifim i 
b ilib ,  gəl- 
məK 
tədaKÜKÜnə 
d ü şü m .  Əgər  m əsləh ət  b ilsə n iz   bu  ba- 
rədə 
cənab 
T a ğ ıy ev ə  də  b ir 
K ağız 
y azım .  Ə lavə  b ərin ,  cə- 
nab  Ə hm əd  b əy  A ğ a y ev   v ə   Ə lim ərdan  b əy  ilə   qayibanə 
m ÜKatibəm iz 
olubdur. 
H əm çin in   onlara 
da  bu  barədə 
bir 
məKtub  gön d ərd im .  ÇünKİ 
bunlar 
şəh ər 
məKtəblərinin 
idarəsinin 
r ə is i  v ə   əz a sı  hesab 
olunurlar. 
B u  
barədə 
hər 
qədər  səy   v ə 
ehtim am  
v ə 
fədaKarlıq 
e tsə n iz  
bu  in sa f 
və 
m ü r ü w ə t iııiz in   v ə  
m aarifə 
olan 
m eyl  v ə  rə ğ b ə tin izin  
səm ərəsi  v ə  təğ a za sıd ır.  B ənd ən izə 
dəxli 
y o x d u r.  Ü m id- 
varam   Kİ,  b u   babda  cavab  yazıb ,  m ən i  şadm an  v ə   т э т - 
n u n   edəcəK Sİniz...
B ir  də 
о 
gü n d ən  
Kİ, 
cənab  M əm m ədağam n  qəzetə- 
sin in   in tişa r ın a   r ü x sə t  v e r ild i,  artıq   şad  v ə  m əm nun 
id im   Kİ,  ged ib   T iflisd ə   bu  işə   m əşğ u l  olub,  zim n ən   oğ- 
la n la rım ı  da  oxudaram .  B ir  azdan  son ra,  y ə n i  y a n v a rın  
11-d ə  M əm m ədağa  m ənə  Kağız  yazıb  T iflisə   d əv ət  buyur- 
m u şd u .  Z im nən  y a zm ışd ı 
k İ ,  
(hər  qədər  p u l  la zım   olsa, 
teleq ra f  ilə   gön d ərim ,  əy a lın   yan ın d a  qoyub 
tezlİKİə 
g əl). 
C avabında  ya zd ım   Kİ,  m ənə  əy a l  v ə  ə tfa ls ız   m ücərrəd

halda  gəlməK 
mümKÜn 
ola 
bilm əz. 
ÇüıxKİ 
əhl 
və 
əyalım 
bisahib 
v ə 
p ə rəsta rsız  
qala 
bilm əzlər. 
M ən  g ə lsə m  
gərəK
əyal  v ə  ə t f a lı  da  g ətirəm .
İn d i  о  ta r ix d ə n   4 0   g ü n  
Keçir  Kİ, 
h ələ  M əm m ədağa 
m ənə  cavab  verm əyib d ir.  Q əzetənin   də  təb  v ə  in tişa r m a  
h ən u z  şü ru   etm əy ib d ir.  B ir  b u   qədər  tə x ir in   də  səbəbi 
m əlu m   d ey il.
K eçən   h ə ftə   n a x ç ıv a n lı  M irzə  N ə sr u lla   Ə m irov 
Kağız 
y a zıb ,  sən d ən   Kİtab  is tə y ir d i.  O nun  K ağızın m   zey- 
lin d ə  x id m ə tin iz ə   ix tis a r ə n   salam   edib  v ə   zim n ən   M əm- 
m əd a ğ a n ın   q ə z e tə si  xüsusunda_  cən ab ın ızd an   m əlu m at 
h a sil 
etməK  üçün 
işa rə  eləd im .  İn d i  y en ə  ərz  ed irəm  
kİ, 
aya,  b u   barədən  S izd ə  nə  əh v a la t  varV  M əm m ədağa  sən i 
də  d əv ət  edibdirm i?  D ə v ət  e td iy i  su rətd ə  T iflis ə   g etm əy ə 
m ey lin   varm ı?
H ərgah   b u   q əzetən in   t ə s is i  ən cam n əzir  o lsa y d ı  və 
hər 
İKİmiz 
də  bu  əm rə  m übaşir  olub,  b ir  yerd ə  əm rari- 
övq at  edib,  q əzetən in   tər v ic  və  tərəq q isin ə  v ə   b u   m illi 
x id m ə tin   ən cam ın a  sə rfi-h im m ət 
etsəydİK, 
zeh i-səad ət!
Onda  h ər  bir 
xəyalatdan  asudə  olub, 
T iflis  
iqamətl- 
n i  bu 
məsləKİ 
sa ir 
yerlərə 
v ə 
əlahiddə  məşğələyə 
tərcih  
v er ib , 
zimnən  məqsudumun 
da  h ü su lu n a  
çalışardım.
Ə lh a sil,  acizan ə  təvəqqe  b ud u r 
kİ, 
m ən im   bu  məK- 
tu b u m a  cavab  y a zıb ,  p ərişän   x a tir im i  m əsru r  v ə  т э т - 
nun  ed əsin iz.
M irzə  M ahm ud  sabah  azim   olacaqdır.
M əlum dur  Kİ,  m əhərrəm   ayınd an   ir ə li  v ə  bəİKƏ  əy- 
y a m i-ey d i-n ö v ru zd a   oraya  varid   olacaq.  M ü sib ət  əyya- 
m m d an   m üqəddəm   bir  neçə  g ü n   m əhəbbətə  b a x ıb ,  b izim  
ey şd ə  M irzə  M ahm udun  seg a h ın a   qulaq  asm aq  da  m üna- 
sib ə tsiz   d e y il.  Ə lb əttə,  ibtid ayi-b aharda  tə ğ y ir i-h a lə t  v ə  
təbdili-əfKar, 
h üzuri-qəlb 
və 
sə fa y i-x a tir   la zım d ır.
Çü  ba  h ə r if  n ə şin i  və  badə  p eym ayi,
B e-yad  ar  h ərifan i-b ad ə  peym a  ra.
Bəradəri-m ÜK ərrəm ,  m öhtərəm   cənab  M irzə  Ə li  İs- 
Kəndər  əfən d im   h əzr ətlərin in   h ü z u ri-a lilə rin ə  m ən  sə- 
m im   ü l-q əlb ,  ix la s li  v ə   m əhəbbətli  salam   ed irəm .  H əm işə 
tə v ə c c ö h a tm ız ın   v ə  fə r m a y işa tm ız ın   m ü şta q ı  v ə   m üntə- 
z ir i varam .
M ü şta q i-liğ a ,  m ü x lisi-b ir iy a
M əm m a d ta ğ ı  Sidqi

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________w
2.  Sənə  fəda  olum,  ya  Sidqi!
N ə  o ld u   sən ə 
Kİ, 
n axoş  oldun?  M əgər  bu  n axoşlu q  
bir  başqa  b əlam ıd ır 
kİ, 
orada 
sən 
olasan?  Sən  y a zıq , 
sən 
fa ğ ır   Kİ,  sa la m a tlığ ın   həm   ona,  həm   cocuq larm a,  həm  
məKtəbə  la zım d ır.  Sən  n eyçü n   n axoş  olursan?  D ünən 
m ənə  d ed ilər 
k İ ,  
cən ab ım z  zö v cən iz  ilə   b irg ə  m əriz  ol- 
m u su n u z.  Səbəb  b ud u r 
Kİ, 
q ab ağın ıza  g ö rü şə  g ə lə  bil- 
m əm işəm .  A lla h d a n   is tid a   edirəm  
k
İ,  s iz i  v ə   zö v cən izi 
hər  bəladan   h ifz   e ts in .  Ə m razi  la y iq   v ə   la zım   olan  yerlə- 
rə  g ö n d ərsin .  Ü m idvaram  
k
İ,  bu 
məKtub 
g ələn d ən   sonra 
cən ab m ız  h a li-səh h ətd ə  v a ra sın ız.  A lla h   к о т э к   e tsin .
S iz in   m ü x lisin iz  
Ə səd u lla  K ən g ərli
3.  Ya  Sidqi,  fəda  olum sənə!
K eçən   p oçtd a  M əm m ədin  m əKtubu  ilə   birlİKdə  bir 
məKtub 
gön d ərd im .  M əşədi  Ə li  cü m ə,  y a   şənbə  g ü n ü   bu- 
radan  y o la   düşəcəK .  B u  g ü n   onu  bazarda  görd ü m .  İstə- 
dim   ona  p a lta r  alam , 
istəmədi. 
D edi 
kİ, 
təz ə  p altarım  
v a r.  A yaqqabı  alm aq 
istə d im .  Q oym adı.  Cib  x ə r c liy i 
verm əK  
istə d im ,  d ed i 
kİ, 
v a rım d ı.  D ed i 
Kİ, 
cü m ə,  ya 
şənbə  g ü n ü   y o la  
düşəcəK . 
MəKtubu  tə c ili  y a zd ım .  X uda- 
h a fiz .
Q urbanəli  Ş ərifza d ə  (E revandan)
1 9 0 0 -cü   il
4.  Əzizəbvücuda,  cənab  Sidqi!
M əşəd i  Q urbanəli  N a x çıv a n a  
gələndə 
m ən  ona  de- 
dim  
Kİ,  Kİtabların 
İKİsini 
də  oxu yu b   q u rtarm ışam   və 
mümKÜndü  hər  İKİsiııi  göndərm əK.  A m m a  M əşəd i  Qur- 
b a n əlid ən   təvəq q ü   eləd im  
Kİ, 
Kİtablarm 
b ir is in i  siz ə   ye- 
tir s in   v ə   son ra  hərçənd  çox  cəsa rətd ir,  soru şu b   b ilsin   , 
əg ər  «K litabi-heyəti-cədid»  sizd ə  y en ə  v a rsa ,  y ən i-  hərg- 
ah  m ən   g ö tü rd ü y ü m   artıq d ır  v ə  siz   sa tm a ğ a   rza  verir- 
s in iz   q iy m ə tin i  b ilib ,  m ənə  y a zın  
Kİ, 
p u lu n u   gön dərim . 
Ə gər  bu  qeyri-m üm K Ünsə,  Kitabı  gön d ərim .  M əşədi  Qur- 
b a n əli  m ənə  söz  serd i 
Kİ, 
ə w ə l   ərz  olu n an   m ətləbdən 
ö trü   ça lışa r  v ə   hər  b ir  su rətd ə  tezlİKİə  y a za r.  L ihaza 
m ən   də  in d iy ə   Kİmi  onun  cavab ını  g ö zətləy u b ə  cü rət  edib 
Kİtabın 
g ö n d ərm əy in i  tə x ir ə   sa lım şam .  X ü la sə ,  iltif a t ı-  
n ız a   təşəKKÜr  edib,  cənab ınıza  a rtıq   r a z ıh ğ ım ı  təqdim  
ed ən d ən   son ra  qusurum a  q a lm a ğ m ızı  v ə  təq sirim i  ə fv

e tm ə y in iz i  is te d a   edirəm .  H əq iq ət  M irzə  C əlil  m ətləb in i 
m ənə  d eyən d ə  çox  sıx ıld ım .
Ə n n iyan   təb iət  ü l-işa n   b a şla y m .
A B B A S  FƏRZƏLİYEV
2 8   y a n v a r  1 9 0 2  
E revan  şə h ə ri
M a h ə m m a d   T a ğ ı  S id q i  h ə zra tlə rin ə !
M əşədi  can ,  sən in   m əhəbbətlə  d olu  
məKtubunu 
al- 
d ım . 
TəbrİKƏ 
görə  çox  sa ğ   ol.  İn şaalah ,  bu  x e y ir   işd ə 
əlim d ən   g ə lə n i  əsirgəraəyəcəyəm .  S iz in   b ild iy in iz   m ənə 
m əlu m d u r.  T iflisə   g ə lsə n iz   çox  m in n ətd ar  olaram .  B izim  
q əzetd ə  işləm əK   is tə y ir s in iz s ə ,  b ir in ci  d əfə  siz ə   8 0   m anat 
m aaş  v erə  b ilərəm .  G et-gedə  raaaşinız  artar.  M ənə  ina- 
ШП, 
T iflis ə   g ə lsə n iz   əl-ələ  verib   ça lışa rıq .  P u l  la zım   ol- 
sa,  xəb ər  v e r in   gön d ərim .  Əhm əd  ilə   g ə lin  
k
İ,  b ild iy i- 
m iz i  öz  h əm d in   v ə  h əm d illərim izə  öyrədəK.  O nları  elə 
tərb iy ə  edəK 
kİ, 
b izd ən   sonra  x e y ir li  ö v la d la r  o lsu n la r. 
Ordubad  q a x ı  yem əyən   azəri  a lim i  ola bilm əz!
K islovodsK İdə  old u ğu m   v a x t  yayd a  s iz in   məKtubu- 
n u z a   ətr£iflı  cavab  yazd ım .  M ənim   m əK tubum la  siz  
Ş e y x ü lisla m a   məKtub  y a zm ışd ın ız,  0  
məKtubu 
dərhal 
Ş e y x ü lisla m a   (Q acura)  göndərdim .  Ondan  da  cavab  al- 
d ım .  Ş e y x   də  S iz in   x a h iş i  yerin ə  y e tir d i.
Cavab  g ö zləy irəm  
S iz i  qəlbdən  sevən: 
M əm m əd  ŞahtaxtinsK İ
A r x .  7  (2 7 4 )
Y a rv a rın   14-d ə,  BadKubə
C ən abi-bü zü rgü vari,  F ə zilə tli  b a ra d ə rim  
M ir z 9   M a m m ə d ta ğ ı  h ü z u r u n a  
Ə rzi-salam d an   sonra  yen ə  m ü ra silətd ə  tə x ir ə   qal- 
d ığ ım ın   ü zrü n  
istə y ir ə m .  M əm m ədağa  r ü s x ə t 
olmaq 
x əb ərin   ancaq  ru s  q əzetlərin d ə  o x u y u b ,  daha  özü n d ən  
b ir  sərih   əh v a la t  b ilm irəm .  OKtyabr  ayın d a  M əm m ədağa 
ö zü   BadKubədə  id i  v ə  q əzetə  əh v a la tın  
Kəmahu 
m ənə  da- 
n ışm ış d ı 
v ə  
v əd   e tm işd i 
kİ, 
r ü sx ə t  oln  
K im i 
BadKubəyə

g əlib ,  baş 
ÇƏKƏCƏK. 
A m m a  bu  halaca  xəbər  y o x d u r  və 
m ən  h ərçən d   xəbər  çıx a n   gü n lərd ə  teleqram   ilə  m ü x təsə- 
rən  tə h n iy y ə t  y a zm ışd ım sa   da  yenə  Kağız  yazm am ışd ım . 
A n ca q   isr a ğ a g ü n  
Kağız 
yazm ışam .  Ü m idvaram  
kİ, 
bu 
g ü n lərd ə  cavab  ola.  İn şallah   aqibəti  x e y ir   olar.
Ə lavə 
alişan 
B əhram   x an   h ü zu ru n a  dörd  cild  
Kİtab- 
ça  gön d ərd im .  N ə c ə f  bəy  V əzirovu n   tə sn ifa tıd ır   və  mə- 
n im   x a h işim   о  id i 
kİ, 
m ü ft  olsu n .  Ə ləlx ü su s 
kİ, 
n iy y əti- 
h ü sn iy y ə   ü çü n   səbəb 
olacaqdır. 
A m m a  N ə c ə f 
b əy in   xa- 
h iş i  odur 
Kİ,  m üft 
olm asın .  Zira 
Kİ, 
bu 
Kİtablardan 
h a sil 
olan  m əb ləğ  g u y a  
sonraKi 
tə sn ifa tın   in tişa r ın a   m aya 
olacaq dır.  X ü la sə ,  sa h ib i-ix tiy a r  odur.
M ü sib ətzad ə  bəradərlərin  dərdinə  yan an   n a x çıv a n lı 
q ard aşları  öz  nəcibanə  h ü m m ətlərilə  təbrİK  edirəm .
B u 
yolda 
h üm m ət  v ə 
həm m iyyəti-benəfsi 
hər 
biri- 
m izə  borc  olduqda  heç  Kİmsənin  heç  Kİmsəyə  şÜKÜr  haq- 
qı 
yoxdur. 
A n caq  
Kənarı  tam aşaçılar  Kİmi  gözəllİK 
görü b , 
təh sin   ediriz.
ParuçİK  B abunçeva  ü çü n   yadım da  qalan  odur 
Kİ, 
Kİtab  g ö n d ərın işd im   v ə  p u lu n u   da  əda  etm işd i.  A m m a 
siz ə   təKrar  y a zm a ğ ın ıza   görə  yen ə  bir  cild   lü ğ ə t  v ə   bir 
cild   is tila h   göndərdim .  A m m a  rus  d ilin in   d ilm a cı  daha 
y o x d u r.  H a m ısı  fir u ş   olub  qurtarıb.  Bu  h ald a  təzəd ən  
çap  olu n m aq dad ır.  Ona  b in aən   g ön d ərilm əd i.  M əndən  öz 
b a la la rın ıza   salam   d ey in iz.
Ə li 
İsKəndərin 
ərzi-sa la m ı  var.
İmza:  S.M .Q ənizadə
A x u n d   M o l l a   M ə h ə m m ə d   T a ğ ı  S id q i  əfandim
К эггэН эН пэ
B ərad əri  həqiqim ,  əfən d im   h əzrətləri!  H eç  b ir 
kəs 
ilə   m əra siləy ə  m ü d avim ətim   olm ad ığın d an   m əK tublar  ilə  
h ə lli 
işKal 
eləm əyə  ancaq  fü r sə t  edirəm .  О  cü m ləd ən   za- 
ti-a lin iz   Kİmi  m illətp ərv ər  in sa n la rım ız  ilə   başqa  bir  mə- 
ta lib i-m ü h ü m lərə  d air  m əqalat  yazm aq v ə  
fİKİr  dəyişməK 
d ə x i  ə fs ü s   m ənə  m ü yəssər  d ey ild ir.  K aş  haqq-taala  gör- 
ü şm ə y im iz i  m ü y əssər  eyləyə.  T əşrif  g ə tir ə s in iz   Qoridə 
(Ə lə lx ü su s  Q orid ə...  h a ...)  b izim   d id e y b iştiy a ğ ım ız a   tu- 
tiy a  
hesab 
tu tu la r sın ız . 
Ə fəndim , 
z a ti-a lilə r in iz i 
«A xund»  lə fz i  ilə   m üləqqəb  qılm aq  о 
siİKƏ 
d a x il  olan   əş- 
x a sın   g ö rn əy in d ən   s iz i 
müKəddər 
ed ib m iş.  B ə li,  ...m ü -

Kəddər  o lm a lıd ır.  LaKİn  x ər i-İsa   ə g ə r  Ь е т э к к е   rəvəd   baz 
gərdəd  h ən u z  xərbaşə.
İsa n ın   u zu n q u la ğ ı  М эккэуэ  Ketsə,  q ayıd an da  yenə 
u zu n q u laq d ır.  B u  cəh ətə  görə,  d ə x i 
bilməK 
la zım d ır 
kİ, 
əg ər  MəKKəyə  sə fə r   edən  eşşəy ə  d ə x i  eşşəK  desəK  ,  nə 
şə r a fə ti  itm ə z   v ə  nə  eşşəK  başqa  bir  dərəcə 
Kəsb 
eləm əz. 
B əs  ə fə n d i  v ə   A x u n d   d ed iy im iz 
Kovdənlər 
о  qələblərdə 
m övcu d   olan   şə r a fə ti  itir ə   b ilm əyib lər.  Və  n ə  ö zlərin ə 
başqa  b ir  d ərəcə 
Kəsb 
ed əm iyib lər.  B u  n ö q tey i-n əzər  ilə  
x a ti-a lin iz i  sa h ib i  b əsir ət  v ə   x a d im i-m illə t  b ərad ərləri- 
m izi  h a n sı  b ir  əlq ab i-h əsən ə  ilə   zİKr  etsəK ,  səza d ır  zən- 
n in d əyəm .  M ərhum   Qubah  A bbasqulu  A ğ a  
T əbrizdə 
sö y lə d iy i  n əzm i  x əy a lım a   g ə ld i...  A dam   ç o x   az  g ö rü n ü r, 
izd ih a m   K əsirətdir.  A x u n d   ilə   x ə r  v ə  x a n   b ih əd d ü   n ih ay- 
ə td ir .,.  A b b asq u lu   ağan ın   x id m ətin d ə  b ir  n ə fə r   a r if  m ol- 
la  v ar  im iş .  B ir  d əfə  b un u n   hərəK əti  A bbasqulu  ağam n  
q əlb in i  d a rıx d ırır.  B u  cəh ətə  görə  d ey ir 
k
İ,  ay  eşşəK 
m olla.  M olla  deyir:
-  A bbasqulu  ağa,  məri  sən i  q əvaid i-ərəb iyyəd ən   ba 
xəb ər.  M əru f  bir  adam  zənn  ed ird im .  Z ən n i-fa sid im   var 
im iş .  A b b asq u lu   ağa  təəccüm bü  su a l  edib:
-  M olla,  d ey ir 
kİ,  eşşəK  və 
m olla 
bir 
m ən a n ı 
ifadə 
ed ir.  TəKrar  qəbih  d eyilm i?
İn d i  gəlƏK  m ətləb   ü stə.  M ən 
« B ə sir ə tü l-ə tfa l»  
k
İ- 
tab ın d an   bu  anacan  Kim səyə  h əd iy y ə  təriq i  ilə   göndər- 
m əm işəm .  Ə ləlx ü su s  İrəvan  v ə  N a x ç iv a n   tə r ə fə   heç  bir 
n ü sx ə   g etm əy ib d ir.  N ə  sözd ü r 
Kİ, 
M irzə  N ə sr u lla h   İrə- 
v a n a   g e tm iş  o lsa ,  d oğru d u r,  m ən  ona  dörd  ilə   bundan 
qabaq  b ir  n ü sx ə   «U şaq bağçası»  g ö n d ərm işəm .  V ə  «B əsi- 
rətül-ətfal>>  Kİtabı  h əd iy y ə  olaraq  g e ts ə ,  qabaqca  siz  bə- 
rad ərim izə  gərəK  g e ts in   (X id m ətin izə  bir  n ü sx ə   göndər- 
d im ).  S izd ən   təvəq q ü   edirəm ,  x ah   «U şaq  b a ğ ça sın ın »   və 
x ah   «B ə8İrətül-ətfal)>ın  haqqında  o lsu n   s ə r p a . o x u y u b , 
tən q id   v ə   tə q r iz in iz i  ix tisa r ə n   b izə  b ild ir ə sin iz .  Əgər 
fa y d a lı  ta p d ığ ın ız   m üddətdə  q iy m əti  s iz in   tərə fd ə  nə 
qərarda  o lsa ,  siz ə   əl  verər,  onu  d əx i  m ənə  y a zıb ,  in tişa - 
rın a   h ü m m ət  sə r f  e tm ə y in iz i  iltim a s   ed irəm .  H ər  bir 
m iqdarda  g ü z ə ş t  etm əy i  m ünasib  b ilsə n iz ,  Kİtabın  in ti- 
şar  ta p m a ğ ın a   ü m id   edib,  m əm n u n iy y ət  ilə   h azıram .
M əndən  b ərad əri-əzizim   M irzə  ƏləKbər  Süleym an o- 
v a   salam   y e tir ib ,  d iyəsən  
kİ, 
on u n la  h aq salam ım ız  ifr a t 
dərəcədə  gərəK  o lsu n .  ÇünKİ  Qori  sem in a riy a sın d a   ü ç  il

h ə m sin if  h a lın d a   oxu du q .  Ə ləlx ü su s  yatamda  ta x tıfm ız  
qoşa  y a tır d ıq .  B u  sayaq,  yavu q   olm ağım ız  b iz i  daha  da 
yavu q laşd ırm aq d an   nə  ü çü n   belə  u zaq laşd ırıb d ır.  T əhti- 
id a rəsin d ə  o la n   məKtəbdə  m ənim  
Kİtabımın  iste m a lın ı 
caiz  g ö rm əy i  ey n i  m ətləb im d ir.Ü m id im   budur  Ki,  M irzə 
ƏləKbər  Ç erniyayevsK İ,  ya  L azeryev  isim lərin d ən   başqa- 
ların a  fərq   q oym ağı  la zım  b ilib ,  m ənə  ilt if a t   edər.
Bəradəri-m ÜK ərrəm ,  «M ü sah ib eyi-islam iyyə» 
Kİmi 
əsərlər  b iz im   ü lam alara  əsər  etm əz.  M adam 
kİ, 
əvam ün- 
nas  o n la rm   p ənahından  on ların   ü m id in i  biz 
KəsməsəK, 
bu  da  b izə  m ü y əssər  olacaq  (in şaalah ).  Ə vam ün-nasi 
məKtəb