M. F. Ziya yeva, G. X. Ma VL yano va ginekologiya

T u x u m d o n lar va b a ch ad on naylari nuq son lari
T u x u m d o n l a r n u q s o n la ri u la rn in g h a d d a n t a s h q a r i k a tta
boMishi yoki j u d a kichikligi va h a t t o u m u m a n y o kqligidan 
iborat.
T u x u m d o n l a r n i n g t u g ‘m a g i p e r p la z iy a s i ( k a t t a l a s h u v i ) ,
aso sa n , follikular q av a t n in g giperplaziyasi, o d a t d a , fu n k sio n a l 
faoliyatga t a ’sir e tm a y d i.
T u x u m d o n l a r j u d a k i c h r a y g a n d a (g ip o p laz iy a d a) follikular 
qavat k ichra yib q o lad i va toMa rivojlanm aydi. B u n d a y c h a la
rivojlangan t u x u m d o n d a t u x u m h u ja y ra la r va p rim o rd ia l folli- 
k u la la r boMmaydi yoki fo llik u la larn in g o ‘sishi va rivojlanishi 
t o ‘x tab q o lg a n boMadi. In f a n tiliz m d a jin siy b e z la r gipoplaziyasi 
kuzatilib, ikk ila m c h i jin s iy b elgilar b ilin a r - b ilin m a s boMadi.
Ikkala t u x u m d o n va b a c h a d o n n a y la rin in g m u t la q boM­
m a s lig i 
r i v o j l a n i s h i d a b o s h q a
n u q s o n l a r b i l a n tu g M lg a n , 
y a s h a s h g a ojiz qiz b o l a l a r d a g i n a k u z a tila d i. 
B itta t u x u m -
d o n n i n g boMmasligi k a m u c h ra y d i.
B a c h a d o n b ir shoxli boM ganda va b a c h a d o n sh o x la rid a n
biri c h a la rivo jlan g an d a u n in g b itta nayi (tu x u m yoMi, s h u ­
n in g d e k , b itta t u x u m d o n ) boMmaydi. B a c h a d o n naylari c h o ‘- 
ziq, in g ich k a b u rm a li boMadi.
B a ch a d o n va q in n in g rivojlan ish nuq son lari
B a c h a d o n
va q in n in g c h a la
r iv o jla n is h i. 
K o ' p i n c h a
s h u n d a y h o lla r u ch ra y d ik i, voyaga y etg a n ayol n o r m a l ri- 
v o jla n g a n i 
h o l d a b a c h a d o n ilk riv o jla n is h d a v r la r ig a xos 
sh ak lin i saqlab qoladi. B a c h a d o n c h a la rivo jlan g an d a q in d a
h a m n u q s o n la r kuzatiladi.
60

---

Ayni v a q td a b a c h a d o n tan asi k a m rivojlangan, b o 'y n i esa 
tan asig a n is b a ta n u z u n r o q b o i a d i . B a c h a d o n ta n a s i o d a td a
keskin an teflcksiya h o la tid a , tash q i teshigi b ilin a r-b ilin m a s , qin 
kalta va to r , g u m b a z la ri deyarli boM maydi. 
B a c h a d o n va 
q i n n in g c h a la rivojlanishi k o 'p i n c h a u m u m i y in fa n tiliz m n in g
j u z ’iy k o ‘rin ish i h i s o b l a n a d i .
B u n d a y a y o l l a r d a k o ‘p i n c h a
u m u m i y in fan tilizm belgilari k u za tilad i, y a 'n i k o ‘krak qafasi 
u z u n , to r, chanogM k a m b a r , d u m b a s i yassi, sut bezlari c h a la
ta ra q q iy etg a n , k o ‘kraklari k ic h k in a , qoMtiqlarida j u n o ‘s m a g a n
boMadi; t o ‘q im a la ri elastik boMmay, t u g ‘u r u q v a q tid a saiga 
s h ik a stla n a d i.
Jin siy a ’z o la rin in g c h a la rivojlanishiga xos belgilar q uyi- 
dagilar: vulva k ic h k in a , k a tta jin siy lablar y e ta r lic h a rivoj- 
l a n m a g a n ,
k a m y o g ‘ 
b o s g a n ,
k i c h i k j i n s i y l a b l a r k a m
rivojlangani u c h u n silliq yoki b u ris h g a n , s h u n in g u c h u n jinsiy 
lablar o c h ilib tu ra d i, ora liq ichiga b o tg a n , q in kalta va to r. 
b u r m a l a r i yaxshi riv o jla n m a g a n , q in g u m b a z la ri yassi, b a ­
c h a d o n b o ‘y n in in g q in d a g i q ism i k i c h k in a , ta s h q i teshigi 
z o n d n i a r a n g oM kazadigan n u q ta sh ak lid a, b a c h a d o n k ich k in a 
( n o r m a l b a c h a d o n d a n 2— 3 s m k alta), b a c h a d o n b o ‘yni u zu n . 
B a c h a d o n k o ‘p i n c h a gipera n teflek siy a h o la tid a y o tad i ( b a c h a ­
d o n b o ‘yni bilan tan asi o ‘rtasidagi b u r c h a k h a d d a n tash q ari 
oMkir). B a c h a d o n naylari in g ic h k a , a n c h a b u ra lg a n , shilliq 
p a rd a si k a m b u r m a l a n g a n , fim b riy alari k a m ta ra q q iy etgan, 
t u x u m d o n l a r k i c h k i n a ,
D u g l a s b o ‘s h l i g ‘i j u d a c h u q u r ,
b a c h a d o n b o y la m la ri d a g ‘al boMadi.