M. M. A lim o V a, sh. S. M a V ju d o V a, S. R. A X m ato va termodinamika

16
103
10
A d ia b a tik to ra y ish d a g i n a z a riy q u v v a t (kVt):
к 
РгУ
k~l
N.
ad
(X t - 1 )
k - 1
103
b u n d a , к -
a d ia b a ta korsatgichi.
P o litro p ik to ra y ish d a g i n a z a riy q u v v a t (kVt):
(148)
(149)
(150)
b u n d a , 
к -
p o litro p a ko'rsatg ich i.
K o m p resso r sovishi b ilan ish la sh id a g i effektiv q u w a ti:
N t = ^ ~
(151)
Лелг
b u n d a , 
r\eiz -
k o m p re sso rn in g iz o te rm ik effektiv FIK.
83

---

K o m p resso rn in g so v im a s d a n av v a lg i effektiv q u w a t i (kVt):
(152)
Ле.о^
b u n d a , rje aci — k o m p re sso rn in g a d ia b a tik effektiv FIK 
K o m p resso rn in g effektiv FIK
^e.iz —
^iz " Лт 
Лс.п^ —
ЛаЛ Лт 
(153)
niz/ 
- k o m p re sso rn in g iz o te rm ik v a a d ia b a tik in d ik a to r FIK
rim - k o m p re sso rn in g m ex an ik FIK.
P o rsh en li k o m p re sso rn in g in d ik a tu r yoki ichki q u w a t i (kVt):
P V n
(154)
b u n d a , P, - o 'rta c h a in d ik a to r bosim , Pa;
V n -
s ilin d rn in g ish ch i hajm i, m 3; 
n -
v a ln in g a y la n ish c h a sto 'tasi, ay/sek.
K o m p resso rn in g effektiv q u w a t i (kVt)
N-
N e =
—L 
(155)
Лт
37-§. K ozp p o g 'o n a li kom pressorlar
Biz k o rib c h iq q a n b ir p o g 'o n a li k o m p re s s o rla rd a siq ilg an h a ­
v o n in g b o sim i u n c h a y u q o ri b o 'lm a y d i h a m d a s ilin d r va u n in g
q o p q o g 'i o ra sid a siqilib u lg u rm a g a n h a v o n in g m iq d o ri k o 'p a y ib
k etad i. Bu esa, o 'z n a v b a tid a , k o m p re sso rn in g u n u m d o rlig in i p a- 
sa y tirib y u b o rad i.
Y uqori bosim li siq ilg an h a v o h o sil q ilish u c h u n k o 'p p o g 'o n a ­
li k o m p re sso rla r ish latilad i, b u n d a h a v o n in g to ra y ish i b ir nech ta 
k e tm a -k e t silin d rla rd a o raliq so v u tish b ila n a m a lg a oshiriladi.
U ni q u y id a g i c h iz m a d a k o 'rish im iz m u m k in :
H a r b ir s ilin d rd a h a v o n i u s h b u u s u ld a to ra y ish in i m u m k in
b o 'lg a n h a ro ra t rejim id a a m alg a o sh irish m u m k in .
R asm d a ikki p o g 'o n a li q u rilm a n in g c h izm asi v a d ia g ra m m a ­
si keltirilgan.
84

---

/На
Ps
i - i o v u i q i t k h - ? l
~
2
. 
Py> P*
30-rasm . 
I 
1 
- so v u tg ic h ; 
-
k o m p re s s o r
,
и
^ - л Ч р Л )
у -
p o g o n q
> ------
i f
- >
P -V d iag ra m m a d a:
я- l - b irin ch i s ilin d rd a h a v o n i so'rilishi;

---

1-2 - b irin c h i s ilin d rd a h a v o n i torayishi;
2
-b -
h a v o n i b irin c h i so v u tg ic h g a y u b o rilish i;
V -3 -
so v ig a n h a v o n i b irin c h i so v u tg ic h g a ,ik k in ch i silin d rg a 
so'rilishi.
B osim ni o rttiris h d arajasi k o p p o g 'o n a li k o m p re sso rn in g h a r 
b ir p o g 'o n a s id a q u y id a g i ifo d a d a n an iq lan ad i:
(is6)
b u n d a , 
z -
k o m p re sso r p o g 'o n a la ri soni;
Pz
- oxirgi p o g 'o n a d a n c h iq ish d ag i g a z n in g b o sim i. Pa;
P i - b i r in c h i p o g 'o n a g a k irish d a g i g a z n in g bosim i. Pa;
(vj/ = 1,1, 
1,5 - p o g 'o n a la r o ra sid a b o sim n i y o 'q o lish in i hi-
sob g a o lu v c h i koeffitsiyenti.
K o m p resso rn in g n a z a riy u z a tis h i q u y id a g i ifo d a d a n a n iq ­
lanadi:
VH = 2 e l(n D -z b )n
(157)
b u n d a , e - e k sse n trisite t, m ;
/ - r o tu r u z u n lig i, m ;
D -
k o rp u sn in g ichki d iam e tri, m; 
z - p la stin k a la r soni;
5 - p la stin k a qalinligi, m ; 
n -
v a ln in g a y la n ish c h a sto 'tasi, ay/sek.
K o m p resso rn in g h a q iq iy u z a tis h i q u y id a g i ifo d a d a n a n iq la n a ­
di.
V = 2j]yel(nD - zb)n
(158)
b u n d a , 
(V
- k o m p re sso rn in g u z a tis h koeffitsiyenti.
K o m p resso rn i ish g a tu sh ish id a g i n a z a riy va effektiv q u w a t i
so v u tish b ila n (149), (151) ifo d a d a n , s o v im a sd a n (149) va (152) ifo- 
d a la rd a n an iq lan ad i.