M ü n d ə r I c a t

Kənd  təsərrüfatında  qurdlardan  istifadə  əsasında  istehsalın  qapalı 

dövriyəsini  yaratmağın  perspektivləri.  Ölkəmizirn  və  xarici  tədqiqatçıları-

nın sübut etdiyi kimi, yağış qurdlarının universal xüsusiyyəti iınkan verir ki, 

onlardan  tullantrsız  texnoloji  proseslərin  işlənməsi  və  tətbiqində  istifadə 

edək.  Ən  çox  aprobasiya  almış  belə  tstiqamətlərdən  biri  üzvi  tullantıların, 

hər şeydən əvvəl heyvandarlıq kompleksləri və ferma tüllantılarının anaerob 

emalıdır. 

Müxtəlif tullantıların anaerob emalında çoxlu miqdarda qaz ayrılır ki, 

---

215 

 

istixanaların, kotelnilərin qızdırılmasında istifadə etmək olar. 

Qıcqırmış  peyin,  analizlər  sübut  edtr  ki,  yüksək  effektli  gübrələrdir. 

Məsələn, «Kotovo» fermasında (Moskva  vilayəti, «İstrinskiy» sovxozu) pe-

yinin qıcqırmasından sonra N 1.00% mənimsənilən formaya keçir, P 70%, 

K. - 80%, patogen mikroorqanizmlər və  helmintlərin  yumurtası  məhv olur, 

alaq otların toxumları da məhv olur, ağır metalların duzları daha az mənim-

sənilən formaya keçir. 2.24 şəklində bioenergetik təcrübə qurğusunda peyi-

nin anaerob emalı texnologiyası göstərilib. 

 

ġəkil . 2.24      Bioqazın alınmasının klassik üsulu 

 

Vermikultura  getdikcə  daha  çox  ölkələrdə  istifadə  olunur.  Məsələn, 

Fransada «Vermikompost» birliyi işləyir ki, gün ərzində 150 t müxtəiif: üzvi 

tullantı 15-16 ha sahədə qurdların köməyi ilə emal olunur.