M ü n d ə r I c a t

Kriteriya  dedikdə  -  insanların  sağlamlığının  və  ətraf  mühitin  vəziy-

yətinin pisləşməsini xarakterizə etməyə imkan verən göstəricilərin cəminin 

təsviri başa düşülür. 

Göstəricilər  ölçüləri,  parametrlər  isə  ərazinin  ekoloji  əlverişsizlik 

dərəcəsinə uyğun gələn intervalların sərhədini göstərir. Parametrlər ya elmi-

təcrübi  məlumatlar,  ya  da  mütəxəssislərin  ekspert  qiymətləndirilməsi  əsa-

sında qəbul olunur. 

Botaniki kriteriyalar -  daha böyük əhəmiyyətə malikdir, belə ki, onlar 

tək  ətraf  mühitin  dəyişməsinə  qarşı  həssas  deyil,  həm  də  ən  yaxşı  formada 

ekoloji vəziyyət zonalarının məkanca ölçülərinin dəyişməsini, zamanca po-

zulma mərhələlərini izləyir.  Botaniki  kriteriyalar tamamilə spesifikdir, belə 

ki, bitkilərin müxtəlif növləri və müxtəlif bitki assosiasiyaları müxtəlif coğ-

rafi şəraitlərdə pozucu təsirlərə fərqli həssaslıq və davamlılıq göstərirlər, nə-

ticədə  ekoloji  vəziyyət  zonalarının  təsnifləşdirilməsi  üçün  eyni  göstəricilər 

müxtəlif landşaftlarda əhəmiyyətli dərəcədə variasiya edə bilirlər. Bu zaman 

neqativ dəyişmələrin əlamətlərini müxtəlif səviyyələrdə nəzərə alırlar: orqa-

nızım  (fitopotoloji  dəyişkənliklər),  populyasiya  (növ  tərkibinin  və  fitose-

nometrik əlamətlərin pisləşməsi) və ekosistem (landşaftda sahələrin nisbəti). 

Ekosistemin  vəziyyətinin  botaniki  kriteriyalara  görə  sıralanması  aşağıdakı 

cədvəl 2.50-də verilir:  

Cədvəl 2.50