M ü n d ə r I c a t

4.3. Ət sənayesi müəssisələrindən çirkləndirici maddələr və çirkab 

suların qiymətləndirilməsi 

Ət  emal  edən  müəssisələrin,  xüsusilə  də  qeyri-ərzaq  tullantılarının 

emalından yaranan çirkab suların tərkibində yüksək miqdarda üzvi və mine-

ral  maddələr  olduğunu  nəzərə  alaraq  onların  təmizlənməsi  xüsusi  diqqət 

tələb edir. O lokal təmizləyici qurğularda həyata keçirilir, katalizasiyaya atı-

lan  çirkab  sulara  qoyulan  tələbatlar  səviyyəsinə  qədər  qiymətli  maddələrin 

bütün göstəriciləri azaldılır. 

Axınların lokal təmizlənməsi nəzərdə tutur: 



 

Çərçivələr,  ələklər,  özütəmizləyən  novalçalarda  kobud  təmizləmə; 

qumtutucuları və yağtutucularında durulaşdırmaq; 



 

Mərkəzəqaçan  sahələrdə  sentrafuqa,  sperator  və  hidraksionların 

köməyilə  ayırma; 



 

Elektroflotokoaqulyasiya, köpüklü ayırıcılar;  



 

Ionmübadilə filtrasiya;  

---

390 

 



 

Koaqulyantlar  və  flokulyantların  (poliakrilamid,  slikat  turşusu) 

köməyilə təmizləmə;  



 

Impelliyar və  təzyiqli  flotasiya  (bu flotasiya prosesində  su qatında 

qabaqcıqlar yaranır, qaz və maye fazası bölməsinin səthinə hissəciklər yapı-

şır və zərərli komponentlər səthə çıxır).  

Yüksək  temperaturda  uzun  müddətli  istilik  emalı  nəticəsində  xam-

malın  tərkib  hissəsində  əhəmiyyətli  dəyişikliklər  baş  verir,  nəticədə  am-

monyak, hidrogen sulfid, karbon və kükürd oksidləri yaranır. 

Ət istehsalının çirkab suları piyli (heyvanların kəsilmə sexində, yarım-

fabrikatlarda, bişirmə, kolbasa, konserv şöbələrində), piysiz (digər sexlərdə), 

şərti - təmiz (soyuducu - kompressor qurğularında, ocaqxanalarda, konden-

satorlarda)  və  məişət  sularına  ayrılır  (Kirosov  A.F.  və  b.,  2000;  Kuroçkin 

A.A. və b., 2000).