M ü n d ə r I c a t

1.4.2.

 

Populyasiyanın artma sürəti. 

Populyasiyanın  nəsil  verib  artması  mövsüm  ərzində  əmələ  gəlib 

populyasiyaya  qoşulan  cavan  fərdlərin  miqdarı  ilə  ölçülür.  Populyasiyanın 

nəsil vermək qabiliyyəti  potensial  - fizioloji, və ya  real  -  ekoloji  ola bilər. 

Nəsil  vermənin  fizioloji  ölçüsü  növün  təkamülündə  formalaşmış  bioloji 

potensial olub, sabitdir. Lakin populyasiyanın çoxalmasının ekoloji göstəri-

cisi  real  olub,  ətraf  mühitin  təsirinə  məruz  qalır,  yəni  dinamikdir.  Popul-

yasiyada yeni əmələ gələn fərdlərin  cəmini ∆N,  keçən vaxta ∆t bölüb, onun 

nəsil  vermə  tezliyini  –B  təyin  edirlər.  B  =∆  N/∆t.  Populyasiyanın  nəsil 

---

32 

 

vermə tezliyini B, onun ümumi sayına N bölməklə, artımın xüsusi sürətini –

b təyin edirlər: b=B/N. Ətraf mühitin çirklənməsi populyasiyanın nəsil ver-

mə qabiliyyətinin real göstəricilərinə mənfi təsir edir.