Magistratura məRKƏZİ

Müqavilə şərtlərinin mümkün olan xülasəsi.

Hazırlıq mərhələsində sahibkar müqavilə şərtlərinin özü üçün, o cümlədən tərəfdaş üçün qəbul edilə bilən əlverişli tərəflərini götür-qoy etməlidir.

Müqavilənin şərtlərinin xülasəsi dəqiqliyi, aydınlığı və birmənalılığı ilə fərq­lən­məlidir. Bir qayda olaraq bu, müqavilə növündən asılıdır. Əlavə (spesifik) şərtlər, həmçinin tərəflərin hüquq və vəzifələrinin məzmunu əsasən müqavilənin (koopera­siya, alqı-satqı, icarə, vasitəçilik və s.) predmetindən asılıdır.

Məsələn, təchizat müqaviləsində əsas şərtlər aşağıdakılardır:

Müqavilənin bağlandığı tarix - il, ay və gün;

Tərəflər – tərəflərin dəqiq və tam adı, həmçinin tərəflərin nümayəndələrinin səlahiyyətləri çərçivəsində (nizamnamə və ya etibarnamə) vəzifələri, adları, soyadları və atalarının adları göstərilir;

İxrac edilən məhsulun çeşidi və həcmi- müqavilənin bütün həqiqi müddəti üçün natural və pul vahidində (yanında külli miqdarda məhsulların geniş çeşidi - növləri, qablaşdırılması və s. növləri üzrə müqavilənin ayrılmaz hissəsi olan spesifikasiya əlavə olaraq göstərilir) nəzərdə tutulur;

İcra müddəti - müqavilənin ümumi müddəti və məhsul təchizatının davamlı müddətləri göstərilir;

Məhsulun təchizatı qaydasına - məhsulun yüklənmə norması və boşaldılma qaydası, nəqliyyat vasitəsinin növü, kim tərəfindən və kimin hesabına yüklənməsi, nəqliyyat xərclərinin ödənilməsi və s. daxildir;

Məhsulun qablaşdırılması, markalanması, keyfiyyəti, komplektliyi - göndərilən məhsulun keyfiyyəti, komplektliyi, növünə görə markalanması, qablaşdırılma stan­dart­ları, preyskuranantlar, texniki şərtlər və digər normativ qaydalara uyğunluğu və həmçinin məhsulun keyfiyyətinə görə qəbulunu nəzərdə tutur.

Hesabların qiymətləri və qaydaları-tərəflər arasında razılaşmaya görə müqavilə üzrə öhdəliklərin vaxtında yerinə yetirilməməsinə görə mənəvi ziyanın kompensasiya edilməsi, gəlirin və ya zərərin, cərimələrin müqavilə üzrə ödənilməsini nəzərdə tutur;

Fors - major – hallar tərəflərin istəyindən asılı olmayan və aradan qaldırıla bilməyən öhdəliklərdir. Lakin hər iki tərəfin və ya bir tərəfin müqavilə üzrə üzərlə­rinə götürdüyü öhdəliklərin icrasının mümkünsüzlüyü məsələləri, onun müd­dəti tərəflər arasında razılaşdırılır;

Arbitraj - mübahisələrin baxılması qaydalarını nəzərdə tutur, arbitraj təşkilatının adı göstərilir.

Müqavilələrin bağlanması praktikası nəinki müqavilə mətninin hazırlanması üzrə, eyni zamanda tərəfdaşların davranış etikası, davranış ünsiyyəti çərçivəsində bacarıqlarının olmasını da nəzərdə tutur.